Tỉnh Quảng Bình có 9 xã nằm trên tuyến biên giới Việt – Lào với 1 cửa khẩu quốc tế, 1 cửa khẩu quốc gia và 1 cửa khẩu phụ cùng hệ thống đường mòn lối mở. Đây là điều kiện thuận lợi để giao thương hàng hóa với các địa phương khác trong cả nước và nước bạn Lào.

Tuy nhiên, chiều dài biên giới và hệ thống giao thông thuận lợi tiềm ẩn nhiều yếu tố về an ninh trật tự. Đặc biệt, các đối tượng tội phạm lợi dụng vận chuyển ma túy từ Lào vào Quảng Bình rồi đưa đi các tỉnh khác để tiêu thụ.

Xã Trường Sơn là xã biên giới của huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) có diện tích 77,9 ha, toàn xã có 1.221 hộ dân với 5.063 khẩu, có 19 thôn bản (có 3 bản giáp biên giới Lào). Có 2 dân tộc (Kinh và Bru Vân kiều) sinh sống, trong đó dân tộc Bru Vân kiều chiếm 62%; có tuyến biên giới giáp nước bạn Lào, với chiều dài 43,928km và 16 cột mốc; đặc biệt vẫn còn một số hộ gia đình có quê quán tại nước Lào nên thình thoảng họ vẫn qua lại biên giới thăm thân.

Tuy nhiên, do địa bàn nằm dọc tuyến biên giới, có đường tiểu ngạch qua Lào, tình hình buôn bán, khai thác, vận chuyển lâm thổ sản trái phép trên tuyến biên giới vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp; đời sống kinh tế, việc làm của người dân khó khăn; tình trạng tệ nạn xã hội, ma túy tại địa bàn biên giới ngày càng có chiều hướng gia tăng...

Bản Ploang, xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) giáp biên giới nước bạn Lào.

Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn biên giới xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh không có người nghiện ma túy, cũng chưa phát hiện đối tượng nghi vấn qua lại biên giới để buôn bán ma túy. Tuy nhiên, công tác kiểm soát, phòng ngừa vẫn được triển khai chặt chẽ.

Để tăng cường phòng, chống ma túy, Công an tỉnh Quảng Bình đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân, nhất là địa bàn miền núi, biên giới. Ngăn ngừa từ xa, ngăn chặn tận gốc là những giải pháp đề ra trong công tác phòng chống ma tuý ở các bản vùng cao huyện Quảng Ninh.

Bản Ploang và Rìn Rìn, xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh là 2 bản vùng cao giáp biên giới nước bạn Lào với chiều dài gần 40km, nơi có khoảng 60% đồng bào Bru - Vân Kiều sinh sống. Bản Ploang là 1 trong 3 bản có địa hình giáp đường biên giới Việt Nam - Lào. Bà con dân bản thường qua lại làm ăn, thăm thân nên rất dễ bị các đối tượng buôn bán ma túy lợi dụng để hoạt động vận chuyển, mua bán chất ma túy trái phép.

Một góc bản Ploang.

Xác định yếu tố quan trọng là tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân và phát huy vai trò của nhân dân trong giám sát, từ tháng 4/2022, Công an huyện Quảng Ninh đã phối hợp với UBND xã Trường Sơn, Công an xã Trường Sơn, Mặt trận bản Ploang và bản Rìn Rìn ra mắt mô hình “Bản biên giới không có ma túy”.

Theo Thiếu tá Trương Thanh Hải, Phó trưởng Công an xã Trường Sơn, việc xây dựng mô hình nhằm để bà con biết được phương thức, thủ đoạn của các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy. Tuyên truyền cho người dân biết các dạng chất ma túy và phòng tránh. Qua đó, phát huy vai trò trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong đồng bào dân tộc và quần chúng nhân dân tham gia tố giác tội phạm.

Lực lượng chức năng tuyên truyền cho bà con về tác hại của ma tuý.

Lực lượng công an xã đã trực tiếp xuống địa bàn nắm bắt tâm tư, nguyện vọng nhân dân, tuyên truyền để bà con đồng bào dân tộc trong bản hiểu về tác hại của ma túy cũng như các phương thức, thủ đoạn của các đối tượng lôi kéo, xúi giục, mua chuộc bà con tham gia vận chuyển ma túy… Dân bản hiểu, tin nên đã chủ động trong việc nhắc nhở nhau, giám sát những đối tượng lạ đi vào bản làng.

“Trước đó, từng có đối tượng ở địa phương khác tới rủ rê thanh niên ở đây thử chất cấm nhưng bị người dân phát hiện và kịp thời tố giác để trưởng bản phối hợp với công an viên xử lý các đối tượng”, bà Nguyễn Thị Thi, trưởng bản Ploang nhớ lại.

Còn anh Hồ Văn Va ở bản Ploang cho biết: “Từ khi Bộ đội biên phòng và công an vào bản tuyên truyền, tôi cũng nhận thức được ma tuý rất nguy hiểm nên đã nhắc nhở anh em trong bản làng tránh xa ma tuý”.

Sau hơn 1 năm xây dựng và đi vào hoạt động mô hình “Bản biên giới không có ma túy”, tình hình an ninh trật tự nói chung và tình hình tội phạm ma túy nói riêng ở trên địa bàn các bản giáp biên giới Việt - Lào chưa có yếu tố phức tạp xảy ra, bà con nhân dân đều ký cam kết thực hiện tốt mô hình này.

Công an xã trực tiếp xuống địa bàn nắm bắt tâm tư, nguyện vọng nhân dân.

Theo Thượng tá Hoàng Giang Nam, Trưởng Công an huyện Quảng Ninh: “Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và nhân rộng mô hình này tới một số bản ở xã Trường Sơn cùng nhiều xã khác trên địa bàn huyện, như vừa qua là xã bãi ngang Hải Ninh cho kết quả khá tốt.

Đồng thời, tiếp tục tăng cường, phối hợp tuần tra, kiểm soát địa bàn giáp ranh nước bạn Lào, kịp thời phát hiện xử lý nghiêm những hành vi vi phạm, đặc biệt là những đối tượng liên quan đến buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới”.

Được biết, thời gian vừa qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình cũng đã phát động mô hình “Thôn, bản không có tội phạm ma tuý” kết hợp với các đề án, mô hình, chương trình phát triển kinh tế - xã hội. Từ đó, nâng cao ý thức cảnh giác, tố giác tội phạm, xây dựng phong trào Vì an ninh Tổ quốc. Các mô hình trên đã đẩy mạnh việc phát huy vai trò của quần chúng nhân dân, nâng cao tinh thần cảnh giác và ý thức chấp hành những quy định của bản biên giới không có ma tuý.

Xuân Hương