Ngoại trưởng Saudi Arabia, Hoàng tử Faisal Bin Farhan (trái) đã điện đàm với người đồng cấp Iran Hossein Amir Abdollahian. (Nguồn: AFP)

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, ngày 20/4, Ngoại trưởng Saudi Arabia, Hoàng tử Faisal Bin Farhan đã điện đàm với người đồng cấp Iran Hossein Amir Abdollahian nhằm thảo luận về tiến trình bình thường hóa quan hệ song phương.

Tại cuộc điện đàm, hai bên đã đề cập đến những bước sắp tới của tiến trình trên, sau thỏa thuận đạt được gần đây giữa hai nước do Trung Quốc làm trung gian.

Ngoài ra, ngoại trưởng hai nước cũng thảo luận về nhiều vấn đề quốc tế và khu vực mà hai bên cùng quan tâm, cũng như trao đổi điện mừng nhân dịp lễ Eid Al-Fitr của người Hồi giáo.

Đây là cuộc điện đàm mới nhất trong một loạt sự kiện tiếp xúc giữa hai Ngoại trưởng Saudi Arabia và Iran kể từ cuộc hội đàm do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chủ trì tại Bắc Kinh hồi tháng trước, kết thúc bằng thỏa thuận khôi phục quan hệ ngoại giao song phương.

Trong các cuộc đàm phán chính thức ở Trung Quốc, Ngoại trưởng Saudi Arabia và người đồng cấp Iran đã nhất trí tiến hành các biện pháp cần thiết để mở cửa trở lại các đại sứ quán của hai nước tại Riyadh và Tehran, cũng như tổng lãnh sự quán tại các thành phố Jeddah và Mashhad.

Hiện nay, các phái đoàn chuyên môn của cả hai nước đang chuẩn bị cho việc chính thức mở lại các phái bộ ngoại giao.

Theo hãng tin bán chính thức Tasnim (Iran), phía Iran thông báo các phái bộ này sẽ nối lại hoạt động từ ngày 9/5 tới.

Quan hệ ngoại giao giữa Iran và Saudi Arabia từng bị gián đoạn vào năm 2016, sau khi xảy ra vụ người biểu tình Iran tấn công trụ sở các phái đoàn ngoại giao Saudi Arabia tại nước này, liên quan việc Riyadh tử hình Giáo sỹ Hồi giáo dòng Shi'ite Nimr al-Nimr.

Quan hệ giữa hai nước cũng xấu đi do bất đồng liên quan đến những cuộc xung đột ở Syria và Yemen.

Ngày 10/3 vừa qua, Iran và Saudi Arabia đã nhất trí thiết lập lại quan hệ ngoại giao với một thỏa thuận do Trung Quốc làm trung gian.

Hai bên cam kết mở lại các đại sứ quán và các cơ quan đại diện tại mỗi nước trong vòng 2 tháng, cũng như thực hiện những thỏa thuận hợp tác kinh tế và an ninh đã ký kết hơn 20 năm trước.

Dư luận quốc tế tiếp tục hoan nghênh Iran-Saudi Arabia thông báo nối lại quan hệ ngoại giao.

Liên minh châu Âu (EU) hoan nghênh hai nước này bình thường hóa và nối lại quan hệ song phương.

Trong tuyên bố, EU nhấn mạnh Saudi Arabia và Iran đều là trung tâm của an ninh khu vực, vì vậy việc hai nước khôi phục quan hệ ngoại giao có thể góp phần ổn định toàn bộ khu vực.

EU khẳng định ưu tiên thúc đẩy hòa bình và ổn định cũng như giảm căng thẳng ở Trung Đông. EU sẵn sàng tham gia với tất cả các chủ thể trong khu vực theo cách tiếp cận dần dần và toàn diện, và hoàn toàn minh bạch.

Iraq và Oman cũng hoan nghênh tuyên bố nối lại quan hệ giữa Iran và Saudi Arabia. Hãng thông tấn Oman viết quốc gia này “hoan nghênh tuyên bố ba bên về việc nối lại quan hệ ngoại giao giữa Riyadh và Tehran."

Bộ Ngoại giao Ai Cập ra tuyên bố bày tỏ hy vọng thỏa thuận giữa Saudi Arabia và Iran sẽ giảm bớt căng thẳng khu vực, góp phần mang lại ổn định và duy trì an ninh của các nước Arab. Ngoài ra, thỏa thuận còn đáp ứng nguyện vọng của người dân trong khu vực trong việc hướng tới thịnh vượng, phát triển và ổn định.

Nhiều nước khác như Bahrain, Kuwait, Jordan, Algeria, Thổ Nhĩ Kỳ, Liban, Sudan và Pakistan cũng đã ra tuyên bố hoan nghênh thỏa thuận trên. Trong khi đó, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết Washington hoan nghênh mọi nỗ lực giảm căng thẳng ở Trung Đông./.

Tác giả: Nguyễn Tùng