Báo cáo thị trường tiền tệ tuần đến ngày 6/12 của SSI Research vừa công bố cho biết, tuần qua, NHNN tiếp tục mua kỳ hạn 14 ngày, lãi suất 4%/năm tổng cộng 34.593 tỷ đồng trong khi có 31.286 tỷ đồng OMO đến hạn. Kênh tín phiếu không phát sinh giao dịch và số dư bằng 0. Tính chung lại, NHNN đã bơm ròng 3.307 tỷ đồng qua thị trường mở, cùng với đó là các giao dịch bán ngoại tệ về NHNN cũng giúp tăng lượng cung VND. 

Tuy vậy, thị trường liên ngân hàng vẫn rất sôi động, lãi suất qua đêm duy trì ở mức trên lãi suất OMO, kết thúc tuần ở mức 4,01%/năm (+9 điểm cơ bản bps), ở kỳ hạn 1 tuần là 4,1%/năm (+11bps).

Ảnh minh hoạ

Sau bước giảm nhẹ ở một số ngân hàng nhỏ trong tuần trước, lãi suất trên thị trường 1 không có điều chỉnh thêm trong tuần vừa qua, dao động trong khoảng 4,1-5,0%/năm với kỳ hạn dưới 6 tháng, 5,5-7,5%/năm với kỳ hạn 6 đến dưới 12 tháng và 6,4-7,9%/năm với kỳ hạn 12, 13 tháng.

Các năm trước, tín dụng thường tăng mạnh vào cuối năm và vượt xa tăng trưởng huy động nhưng năm nay đang diễn biến theo chiều hướng khác, tăng trưởng huy động từ tháng 8/2019 đã cao hơn tăng trưởng tín dụng.

SSI Research không đề cập đến con số tăng trưởng cụ thể của tín dụng và huy động, song theo số liệu từ Tổng cục Thống kê công bố hồi cuối tháng 10 thì trong khi tín dụng mới tăng 8,4% thì huy động vốn đã tăng 8,68% (Tại báo cáo cuối tháng 11, Tổng cục Thống kê không đề cập đến các chỉ số này). Và thực tế số liệu chúng tôi tổng hợp từ các báo cáo tài chính 9 tháng của các ngân hàng cũng cho thấy tốc độ tăng trưởng huy động vốn ở các nhà băng đều tốt hơn so với tín dụng.

Lý giải nguyên nhân huy động vốn cao, SSI Research cho rằng, có vẻ như mặt bằng lãi suất hấp dẫn đã phát huy sức hút với dòng tiền gửi trong khi giải ngân tín dụng giảm tốc so với cùng kỳ năm ngoái.

SSI Research nhận định, trong tháng 12, cung cầu ngoại tệ vẫn thuận lợi nhưng do lạm phát nên lãi suất thị trường 1 sẽ khó giảm.

Tuy nhiên, sang năm 2020, với dự báo lạm phát sẽ hạ nhiệt nhanh sau Tết nguyên đán, lãi suất huy động có thể tiếp tục được định hướng giảm tiếp 0,5% - 1% từ đó kéo giảm lãi suất cho vay.

Trong đó, các kì hạn dài trên 12 tháng sẽ giảm chậm hơn do các qui định về tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn và vẫn có sự phân hóa lãi suất giữa các nhóm NHTM lớn và nhỏ.

Bên cạnh việc thể hiện quan điểm hỗ trợ tăng trưởng rõ ràng hơn, Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành Thông tư 22/2019/TT-NHNN về tỷ lệ đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng và Thông tư 18/2019/TT-NHNN quy định về cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính. 

Việc kiểm soát tăng trưởng tín dụng tổng thể cùng với lộ trình siết chặt các quy định an toàn về vốn và tín dụng cho thấy quan điểm điều hành thận trọng của Ngân hàng Nhà nước. Giảm lãi suất vẫn đang được cân đối với kiểm soát lạm phát, tỷ giá và sự phát triển bền vững của hệ thống ngân hàng.

Theo quy định tại Thông tư 22, giới hạn tỷ lệ cấp tín dụng so với huy động (LDR) của các ngân hàng thương mại sẽ được thống nhất ở mức 85% thay vì áp dụng mức 90% với các ngân hàng thương mại nhà nước, 80% với ngân hàng thương mại tư nhân và nước ngoài. Tại 30/9, LDR của nhóm các ngân hàng thương mại nhà nước đang là 91,47% và của các ngân hàng thương mại cổ phần đang là 84,6%. 

Với quy định mới này, các ngân hàng thương mại nhà nước vốn dĩ có nguồn vốn dồi dào nhưng đầu ra tín dụng sẽ bị hạn chế hơn do các quy định về an toàn vốn và tỷ lệ LDR. Trong khi đó, các ngân hàng thương mại cổ phần còn dư địa để gia tăng tín dụng, do đó có thể sẽ chấp nhận mức lãi suất huy động cao hơn.

Khánh Linh (T/h)