“Tiền trảm, hậu tấu” trong thu chi

Tại Trường Mầm non Định Hưng (xã Định Tân, Thanh Hóa), phụ huynh phản ánh họ được giáo viên thông báo tổng các khoản thu là 3,4 triệu đồng đối với trẻ năm đầu và 3,1 triệu đồng với trẻ từ năm thứ hai trở đi. Ngoài ra, trường còn kêu gọi mỗi phụ huynh đóng 165.000 đồng để làm bạt cuốn che nắng sân trường và tạm thu 800.000 đồng/trẻ để mua sắm đồ dùng học tập.

"Đây là mức thu quá cao với trẻ mầm non ở vùng nông thôn”, một phụ huynh nói.

Trường Mầm non Định Hưng

Hiệu trưởng Nguyễn Thị Liên Huyền cho biết nhà trường đã họp phụ huynh để thông qua các nội dung thu chi theo đúng quy định, đồng thời khẳng định “các khoản thu đều được phụ huynh thống nhất tại cuộc họp toàn trường”. Kế hoạch chi tiết đã gửi lên UBND xã Định Tân chờ phê duyệt.

Bà Huyền thừa nhận sai sót khi tạm thu 800.000 đồng trước khi phương án được chính quyền phê duyệt.

Danh sách khoản thu tại Trường Mầm non Định Hưng

Đáng chú ý, trường có nội dung vận động xã hội hóa để làm bạt cuốn che nắng sân trường với tổng số tiền 49 triệu đồng, song chưa công khai rõ nội dung, mục đích, dự toán kinh phí cho phụ huynh được biết. Điều này không đúng quy định tại Thông tư 16/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong đó yêu cầu “kế hoạch vận động tài trợ phải xác định rõ nội dung, mục đích, đối tượng thụ hưởng, dự toán kinh phí và kế hoạch triển khai hoạt động”.

Không chỉ cấp mầm non, Trường Tiểu học Định Hưng (xã Định Tân) cũng bị phụ huynh phản ánh về các khoản thu. Một phụ huynh cho biết sau cuộc họp đầu năm, nhà trường thông báo 12 khoản đóng góp, tổng cộng 4,485 triệu đồng/học sinh, trong đó 200.000 đồng là khoản xã hội hóa.

Danh sách các khoản thu tại Trường Tiểu học Định Hưng mà phụ huynh cung cấp

“Chúng tôi bức xúc vì các khoản thu thiếu minh bạch. Khi phụ huynh thắc mắc, giáo viên lại giải tán nhóm Zalo lớp mà không thông báo, cắt đứt kênh liên lạc — đó là cách ứng xử phản cảm”, một phụ huynh nói.

Bà Đồng Thị Liên, Trưởng phòng Văn hóa - Xã hội xã Định Tân, cho biết địa phương đã quán triệt Công văn số 3279/SGDĐT-KHTC ngày 9/9/2025 của Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa về hướng dẫn thu chi năm học 2025-2026. Theo quy định, các trường phải họp phụ huynh, xây dựng dự thảo thu chi, sau đó trình UBND xã phê duyệt mới được triển khai thu.

“Việc nhà trường triển triển khai thu tiền khi chưa được phê duyệt là không đúng quy định. Nếu có sai sót, có thể do nhầm lẫn giữa giáo viên và phụ huynh, chúng tôi sẽ yêu cầu các trường khắc phục”, bà Liên nói.

Không được “bình quân”, “tối thiểu” trong xã hội hóa

Việc huy động đóng góp xã hội hóa nhằm nâng cao cơ sở vật chất, chất lượng dạy và học là cần thiết, song phải tuân thủ quy định để tránh lạm thu, gây bức xúc.

Theo Thông tư 16/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc vận động tài trợ phải “tự nguyện, công khai, minh bạch, không ép buộc, không quy định mức tài trợ bình quân hay tối thiểu”. Các khoản tài trợ cần được công khai tại cơ sở giáo dục và có kế hoạch rõ ràng về nội dung, mục đích, đối tượng thụ hưởng, dự toán kinh phí và cách triển khai.

Thực tế, các trường kể trên vẫn bình quân mức vận động đóng góp, không công bố kế hoạch chi tiết, dẫn đến gây bức xúc cho phụ huynh. Khi có phản ánh, một số trường đã chủ động dừng kêu gọi xã hội hóa.

Tại Trường THCS Yên Lâm (xã Quý Lộc, Thanh Hóa), ban đầu trường dự kiến vận động hơn 84 triệu đồng để mua 15 bộ bàn ghế và 9 máy tính để bàn. Tuy nhiên, khi phụ huynh không đồng tình, nhà trường đã tạm dừng kế hoạch.

“Chúng tôi chỉ mong muốn cải thiện cơ sở vật chất phục vụ học sinh tốt hơn. Khi phụ huynh chưa thống nhất, nhà trường đã dừng vận động”, Hiệu trưởng Nguyễn Xuân Vinh nói.

Lương Diễn