Thanh tra TPHCM vừa có kết luận và chỉ ra hàng loạt sai phạm trong việc quản lý, sử dụng đất tại dự án tạo quỹ đất đô thị được thực hiện dọc đường Nguyễn Hữu Thọ, xã Phước Kiển và xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè.

Dự án tạo quỹ đất đô thị là dự án tạo quỹ đất sạch đầu tiên tại TPHCM nhằm mục đích đấu giá quyền sử dụng đất, giao quyền sử dụng đất cho nhà đầu tư có năng lực thực hiện nhanh các dự án đầu tư theo quy hoạch được duyệt. Qua đó xã hội hóa việc thu hút vốn đầu tư phục vụ yêu cầu phát triển của TPHCM, tạo động lực để thúc đẩy đô thị hóa…

Dự án tạo quỹ đất đô thị được phê duyệt tiến độ đầu tư từ năm 1999-2000 nhưng đến nay chưa hoàn thành việc bồi thường, hỗ trợ, thu hồi đất.

Hơn hai thập niên chưa xong đền bù, giải phóng mặt bằng

Theo Thanh tra TPHCM, trong quá trình thực hiện đã có nhiều vướng mắc, thiếu sót. Dự án được phê duyệt tiến độ đầu tư từ năm 1999-2000 nhưng đến nay chưa hoàn thành việc bồi thường, hỗ trợ, thu hồi đất. Còn 38 trường hợp không đồng ý nhận tiền bồi thường, hỗ trợ tại dự án. Trong đó, có 22/38 trường hợp chưa đồng ý bàn giao mặt bằng nhưng UBND huyện Nhà Bè chưa thực hiện cưỡng chế thu hồi đất theo quy định.

Các đơn vị thực hiện dự án cũng chưa thực hiện đầy đủ khối lượng các hạng mục đầu tư được UBND TPHCM phê duyệt. Cụ thể, chỉ có bản đồ tuyến mà chưa có bản đồ đo đạc được cấp có thẩm quyền phê duyệt để xác định ranh đất thu hồi; không cắm cột mốc khu đất thu hồi để quản lý bàn giao theo quy định. Việc chỉnh lý hoặc thu hồi các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ bị giải toả cũng chưa thực hiện xong. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả công tác quản lý, sử dụng đất cũng như tiến độ đầu tư xây dựng các dự án được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận đầu tư.

Trong khi đó, việc thực hiện chính sách hỗ trợ bổ sung mua căn hộ chung cư theo chỉ đạo của UBND TPHCM đã kéo dài chưa thực hiện được. Nguyên nhân do chủ đầu tư được giao đầu tư xây dựng chung cư là Công ty Mê Kông chậm hoàn thành việc đầu tư xây dựng, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân bị thu hồi đất (nay đã hơn 20 năm), tiềm ẩn khiếu nại, tố cáo của người dân.

Cũng theo Thanh tra TPHCM, hầu như toàn bộ khu đất được thu hồi tại dự án trên đã được Sở Tài nguyên và Môi trường cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư. Tuy nhiên, đến nay một số nơi chưa hoàn tất công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất; chưa hoàn thành việc chỉnh lý hoặc thu hồi các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ dân bị giải toả.

Nhiều chủ đầu tư thanh toán tiền trúng đấu giá chậm tiến độ so với quy định.

Trong quản lý đất được thu hồi tại dự án, UBND huyện Nhà Bè và các chủ đầu tư còn lỏng lẻo dẫn đến tình trạng có người dân, đơn vị khác chưa bàn giao đất thu hồi hoặc lấn chiếm đất để sử dụng vào mục đích cá nhân, kinh doanh thu lợi.

Đến chậm nộp tiền

Tại các khu đất hai bên trái đường Nguyễn Hữu Thọ, cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan và các chủ đầu tư dự án như Công ty Phú Hoàng Anh, Công ty An Tây, Công ty HD Real, Công ty Kiến Á Galleria… có nhiều thiếu sót khuyết điểm, vi phạm trong quá trình quản lý, sử dụng đất như chia nhỏ phân khu không đúng quy hoạch được duyệt, cấp phép không đúng quy hoạch, xây dựng lấn chiếm rạch, sử dụng sai mục đích, xây dựng không có giấy phép, sử dụng đất sai mục đích, vi phạm hành lang thủy giới. Cá biệt, tại một số khu đất dù đã được giao đất từ nhiều năm nhưng chủ đầu tư chưa thực hiện đầu tư xây dựng, để đất trống, gây hoang hóa, lãng phí nguồn lực đất đai…nhưng đến nay vẫn còn trường hợp chưa bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính tiền trúng đấu giá khu đất 44,4 ha, liên danh 3 đơn vị và chủ đầu tư thanh toán tiền trúng đấu giá chậm tiến độ so với quy định. Sau đó, các doanh nghiệp này chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính (thuế trước bạ, thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp) với Nhà nước liên quan đến hoạt động này. Việc nộp tiền bổ sung của các doanh nghiệp cũng bị chậm trễ…

Công ty CP Đầu tư Địa ốc Phú Lộc và Công ty CP Đầu tư Địa ốc Nhà Bè là chủ đầu tư dự án tại phân khu 13 và 16 chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Từ những vi phạm trên, Chủ tịch UBND TPHCM đã chỉ đạo giao ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông chủ trì phối hợp UBND huyện Nhà Bè và cơ quan có liên quan lập kế hoạch, khẩn trương thực hiện khắc phục vi phạm, thiếu sót liên quan đến dự án trên, để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành và thực hiện thanh, quyết toán đúng quy định, không để kéo dài.

UBND TPHCM yêu cầu, việc xử lý kết quả thanh tra phải được thực hiện xong trước 30/9.

Giao UBND huyện Nhà Bè nghiên cứu, đề xuất trình UBND TPHCM có giải pháp căn cơ, khả thi để giải quyết quyền lợi cho người dân có đất nông nghiệp bị thu hồi tại dự án tạo quỹ đất đô thị cho TPHCM mà không được mua căn hộ do chậm trễ trong việc thực hiện chính sách từ nhiều năm nay. Đồng thời rà soát việc ban hành quyết định bố trí 42 nền tái định cư cho các hộ dân phân khu 6 để xử lý theo quy định; phối hợp Cục thuế TPHCM kiểm tra, xử lý, không để thất thu ngân sách.

Sở Tài chính TPHCM được giao phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, truy lục, phục hồi và lưu trữ hồ sơ đấu giá đất khu đất bên trái đường Nguyễn Hữu Thọ; thực hiện rà soát, đối chiếu về thời điểm thu tiền, thời hạn thu tiền, số tiền đã tư từ bán đấu giá khu đất bên trái của liên danh 3 đơn vị trúng đấu giá được chuyển giao quyền, nghĩa vụ để báo cáo, đề xuất trình UBND TPHCM xem xét, chỉ đạo, xử lý theo quy định…

Chủ tịch UBND TPHCM yêu cầu các đơn vị thực hiện xong nội dung được giao trước ngày 30/9.

Tác giả: Duy Quang