Dung lượng thị trường khó tăng

Năm 2022 đã trở thành năm bản lề ghi dấu sức tăng trưởng vô cùng mạnh mẽ của thị trường ô tô Việt Nam với tổng dung lượng xe toàn ngành đã bán ước đạt hơn 500.000 xe. Tuy nhiên, theo một số chuyên gia nhận định, dù các dòng xe lắp ráp và nhập khẩu tiếp tục được hưởng các chính sách ưu đãi thuế phí từ Chính phủ nhưng thị trường xe Việt trong năm 2023 sẽ khó có thể duy trì đà tăng trưởng như năm ngoái.

Lý do là từ thời điểm từ quý 4/2022, khi nguồn cung ô tô đã dồi dào thì cũng là lúc thị trường xe bắt đầu chịu ảnh hưởng nặng nề khi các ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất, siết "room tín dụng" cho vay mua xe. Điều đó đã khiến sức mua của người dân giảm đến 60-70% so với bình thường.

Các dấu hiệu suy thoái của nền kinh tế khiến thị trường tài chính và bất động sản chững lại. Đây là hai lĩnh vực tạo ra dòng tiền lớn thúc đẩy sự sôi động của các lĩnh vực khác, bao gồm cả thị trường ô tô. Khi hai lĩnh vực này bị ảnh hưởng, người dân và doanh nghiệp cũng sẽ phải cắt chi tiêu, mua sắm.

Minh chứng rõ nét là doanh số bán hàng của thị trường ô tô đã sụt giảm liên tiếp trong 2 tháng cuối năm 2022 và giảm mạnh tới 2 con số so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi những tháng cuối năm trước đó vốn là thời điểm mà các hãng thường thăng hoa về doanh số.

Chưa kể từ đầu năm nay, nhiều hãng xe cũng đồng loạt tăng giá bán từ vài chục cho đến cả trăm triệu đồng để bù đắp chi phí đầu vào tăng do thiếu hụt linh kiện và chip bán dẫn, vì thế sức tiêu thụ của thị trường ô tô Việt Nam năm 2023 vẫn gặp nhiều khó khăn khi người dân mua xe mới sẽ phải mất nhiều chi phí hơn.

Cán cân nhập khẩu giảm

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tổng lượng xe của các doanh nghiệp thành viên bán trong năm 2022 đạt 404.635 xe. Thế nhưng, sự tăng trưởng 2 năm liên tiếp ở mảng xe nhập khẩu đã giúp tỉ lệ giữa xe nhập khẩu và xe lắp ráp trong nước đã gần ngang bằng nhau khi chiếm lần lượt là 44% (178.148 xe) và 56% (226.487 xe).

Tuy nhiên, cán cân nhập khẩu được dự báo sẽ giảm trong năm 2023 khi các mẫu xe nhập khẩu bán chạy với số lượng lớn như Ford Ranger, Toyota Veloz Cross, Hyundai Creta... giờ đã chuyển sang hình thức lắp ráp trong nước. 

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp ô tô trong nước như Thaco, TC Motor và VinFast cũng đang đẩy mở rộng nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước để đáp ứng nhu cầu nội địa, cũng như hướng tới mục tiêu xuất khẩu ra các thị trường trong khu vực.

Sự gia tăng của những mẫu xe hybrid 

Năm 2022, thị trường ô tô Việt Nam đã chứng kiến sự nở rộ của những mẫu xe điện khi được nhiều hãng đưa về giới thiệu như Hyundai Ioniq 5, Mercedes EQS, Audi e-Tron GT, MG Marvel R, MG 4, Toyota bZ4X, VinFast VF 8. Dẫu vậy, mọi thứ mới chỉ dừng lại ở việc giới thiệu và nếu có cũng chỉ dành cho tập khách hàng nhỏ.

Nguyên nhân chủ yếu do tâm lý người tiêu dùng Việt vẫn còn e ngại về tính hữu dụng của dòng xe này, giá bán còn cao cũng như cơ sở hạ tầng trạm sạc mới chỉ tập trung tại các thành phố lớn.

Chính vì vậy, nhiều chuyên gia cho rằng xe hybrid sẽ là xu thế của năm 2023 khi đây được đánh giá là phương tiện có tính khả thi cao hơn trong việc theo đuổi giảm phát thải CO2 và phù hợp với tình hình hiện tại của Việt Nam trước khi "chuyển mình" sang xe điện hoàn toàn.

Trong năm qua, Toyota là hãng xe tích cực nhất trong việc đẩy mạnh dòng xe hybrid vào thị trường Việt Nam khi đã có tới 3 mẫu xe hybrid. Dự kiến, con số này sẽ tăng lên thành 4 khi mẫu xe mới Toyota Innova được giới thiệu trong ít tháng nữa. Ngoài Toyota, hãng xe đồng hương Nissan cũng đã đưa về mẫu Nissan Kicks hybrid với giá bán dễ tiếp cận.

Thaco cũng cho thấy họ không chịu nằm ngoài cuộc chơi khi giới thiệu mẫu KIA Sorento Hybrid vào cuối năm 2022 và theo kế hoạch sẽ đưa thêm mẫu Sportage hybrid về Việt Nam trong năm nay. Còn TC Motor cũng chắc chắn sẽ ra mắt mẫu Hyundai Santa Fe hybrid trong năm 2023 như đã công bố tại buổi lễ khánh thành nhà máy thứ 2 tại Ninh Bình.  

Có thể thấy nếu xe điện cần có thời gian dài để phát triển thì các loại xe hybrid đã, đang và sắp xuất hiện ở các phân khúc khác nhau với giá bán ngày càng hợp lý sẽ có thể đáp ứng được ngay nhu cầu của khách hàng trong năm 2023.

Tác giả: Ngô Minh