Để trả lời cho tất cả những câu trả lời trên, Báo An ninh Tiền Tệ Và Truyền thông (ANTT.VN) sẽ gửi tới bạn đọc những câu chuyện thú vị.

Nhà tù Hỏa Lò nằm ngay Trung tâm thành phố Hà Nội, được xây dựng vào năm 1896. Người Pháp cho xây dựng nhà tù này nhằm giam giữ những người đấu tranh chống chế độ thực dân.

Nhà tù Hỏa Lò hay còn có tên là Đề lao Trung ương (Maison Centrale)  (Nguồn: Internet)

Các nhà tù khác thường biệt lập với khu dân cư, riêng Hỏa Lò nằm tại Trung tâm Hà Nội, thủ phủ của chính quyền thực dân khi đó. Bên cạnh nhà tù là tòa đại hình và sở mật thám, tạo thành thế chân kiềng, sẵn sàng đàn áp phong trào cách mạng của nhân dân ta.

Nhiều thế hệ người Việt Nam đã bị giam cầm tại nhà tù Hỏa Lò, trong đó có các nhà Nho yêu nước như cụ Phan Bội Châu, Lương Văn Can, Dương Bá Trạc đến các đồng chí Nguyễn Văn Cừ, Trường Chinh, Lê Duẩn, Nguyễn Văn Linh, Đỗ Mười …

Nếu đi ngoài đường phố quan sát thì du khách chỉ thấy toàn bộ nhà tù Hỏa Lò được bao quanh bởi một bức tường đá, bê tông cốt thép dày và cao. Ngày nay, di tích của nhà tù Hỏa Lò chỉ còn lại bằng 1/5 diện tích cũ nằm giáp với phố Hỏa Lò, phần lớn đã bị phá đi để nhường chỗ cho việc xây dựng một tòa tháp có tên là Hà Nội Towers.

Theo Đại tá Trần Trọng Duyệt (hiện trú tại Khu tập thể Đoàn 6 Hải quân, Cầu Rào, Hải Phòng), nguyên Trại trưởng cuối cùng của Trại tù binh Hỏa Lò – người được chứng kiến những ngày toàn bộ tù binh được trao trả  cho phía Mỹ theo Hiệp định Paris nhớ lại thì trong thời gian chiến tranh, tại Hà Nội, tù binh Phi công Mỹ được giam giữ ở 3 địa điểm chính: một là khu vực Fafim đường Nguyễn Trãi bây giờ (tiếng lóng của tù binh Phi công Mỹ gọi địa điểm này là “Sở Thú”); hai là, số nhà 17, phố Lý Nam Đế (Phi công Mỹ gọi là “Đồn Điền”); và ba là Hỏa Lò (còn được tù binh Mỹ gọi hài hước là “Khách sạn Hilton”, hay “Khách sạn Vỡ Tim”), nơi thường xuyên có đông tù binh Phi công Mỹ “tá túc” nhất. Sau vụ đột kích bằng đường không của lực lượng đặc nhiệm Mỹ, hòng giải cứu cho số tù binh bị giam giữ ở trại Sơn Tây bất thành, các tù binh đang giam giữ ở nhiều nơi đã được ta đưa cả về Hỏa Lò, làm cho số lượng càng tăng lên, khiến cho một số phòng giam gần như “quá tải”.

Đó là còn chưa tính các đơn vị phối hợp. Ví dụ: Để đề phòng đối phương có thể đột kích bằng đường không giải thoát tù binh, chúng ta đã bố trí một lực lượng phòng không dày đặc trên các tòa nhà cao tầng xung quanh khu vực Hỏa Lò, sẵn sàng bắn hạ máy bay bay thấp và máy bay trực thăng cứu hộ.

(Còn tiếp)

Hoàng Hà (lược trích theo tác phẩm "Phi công Mỹ ở Việt Nam" của nhà văn Đặng Vương Hưng)