Theo lý giải của Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM, đến thời điểm này tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của năm 2022 thấp hơn so với cùng kỳ năm trước do nhiều khó khăn, vướng mắc nhưng chủ yếu là ảnh hưởng của dịch Covid-19 trong năm 2021. Việc tái khởi động thi công các dự án các tháng đầu năm 2022 có độ trễ nhất định sau thời gian TP.HCM thực hiện ứng phó với tình hình dịch Covid-19; chi phí đầu vào tăng cao. Thành phố đã tập trung chỉ đạo sở, ngành và quận, huyện tăng tốc triển khai các dự án, nhưng tiến độ nhìn chung vẫn còn chậm.

Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Kho bạc Nhà nước TP.HCM cho biết, qua theo dõi, khối lượng nghiệm thu thực tế trên các công trường hiện nay rất chậm. Nguyên nhân là do ảnh hưởng bởi xung đột Nga - Ukraine, giá xăng dầu thế giới, đặc biệt xăng trong nước trong 5 tháng đầu năm đã tăng 11 lần với tỷ lệ tăng hơn 30%, ảnh hưởng đến tất cả các loại giá vật liệu đầu vào của ngành xây dựng, dẫn đến nhà thầu theo hợp đồng không điều chỉnh giá chỉ làm cầm chừng.

Nhiều công trình chỉ hoạt động cầm chừng vì giá vật liệu tăng cao. (Ảnh minh họa: Hà Khánh)

“Đơn vị thi công quan ngại là nếu tiếp tục "càng làm càng lỗ" vì dự thầu với giá ở thời điểm đầu năm 2022 hoặc là cuối năm 2021 thì giá vật liệu không tăng đột biến như hiện nay. Các nhà thầu đang có tâm lý làm cầm chừng để chờ chính sách điều chỉnh giá vật liệu xây dựng, cơ chế điều chỉnh giá hợp đồng” - ông Nguyễn Hoàng Hải nói.

Ngoài ra, với đặc thù của các công trình xây dựng cơ bản thường là cuối tháng 3, tháng 4 mới giao được kế hoạch vốn. Lúc đó mới triển khai các bước tiếp theo như kế hoạch mời thầu, tổ chức đấu thầu, tổ chức lựa chọn nhà thầu…dẫn đến giá trị giải ngân thấp. Theo dõi hàng năm của Kho bạc Nhà nước thì thường là tổng của tháng 12 của năm nay và tháng 1 của năm kế tiếp (tháng cuối cùng giải ngân vốn đầu tư) giải ngân bằng cả 10 tháng trước.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Thị Thắng đánh giá, tỷ lệ giải ngân hiện nay rất thấp. Tình hình này đã được UBND TP đánh giá tại họp KT – XH quý 1 nhưng đến nay “vẫn không có chuyển biến”, chưa đạt yêu cầu đề ra. Bà Thắng đề nghị với các chủ đầu tư đã được bố trí vốn nhưng chưa giải ngân thì cần phải rà soát lại các vướng mắc, tiến độ, nguyên nhân khách quan, chủ quan. Với các đơn vị phân bổ vốn thì cần xem lại, đến thời điểm này vẫn chưa phân bổ vốn năm 2022 thì cần xem xét, rà soát, có giải pháp.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Thị Thắng phát biểu. (Ảnh: TTBC)

“Rất nhiều giải pháp, rất nhiều nội dung đã triển khai nhưng công tác này vẫn chưa có chuyển biến. Vì vậy tôi đề nghị các sở, ngành được giao nhiệm vụ tổng hợp cần phải nhanh chóng suy nghĩ, đề ra các giải pháp bởi nói theo kiểu dân gian là “tiền kiếm đã khó, xài tiền xài không được thì cũng cần xem lại năng lực và trách nhiệm” - Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Thị Thắng nói.

Kế hoạch đầu tư công năm 2022 của TP.HCM được HĐND TP thông qua với tổng số vốn hơn 44.987 tỷ đồng. Đến ngày 25/5, tổng vốn kế hoạch đầu tư công năm 2022 đã giải ngân mới hơn 4.322 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 13,5% tổng kế hoạch vốn giao./.

Tác giả: Hà Khánh