Kỳ họp bất thường lần thứ hai, Quốc hội khóa XV sáng 5/1. (Ảnh: TTXVN)

Báo cáo Tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), tại Kỳ họp bất thường lần thứ 2 do Quốc hội tổ chức ngày 5/1, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết có ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng Hội đồng Y khoa quốc gia nên do Bộ Y tế thành lập.

Tuy vậy, đây là lần đầu tiên Việt Nam áp dụng mô hình Hội đồng Y khoa quốc gia để chủ trì thực hiện việc đánh giá năng lực trước khi cấp giấy phép hành nghề.

Do vậy, để thận trọng và thuận tiện cho Chính phủ trong quá trình điều hành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với Cơ quan soạn thảo việc ghi nhận hình thức tổ chức này trong dự thảo Luật theo hướng quy định Hội đồng Y khoa quốc gia là tổ chức do Thủ tướng thành lập với các nhiệm vụ cụ thể. Giao Thủ tướng quy định tổ chức và hoạt động như thể hiện tại Điều 25.

“Khi quy định cụ thể về Hội đồng Y khoa quốc gia, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Thủ tướng Chính phủ báo cáo cấp có thẩm quyền theo đúng tinh thần của Nghị quyết 18-NQ/TW về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả,” đại diện cơ quan soạn thảo cho hay.

Cho ý kiến thêm về thời hạn của giấy phép hành nghề

Liên quan tới dự thảo luật, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng nếu chỉ để Hội đồng Y khoa quốc gia tổ chức kiểm tra, đánh giá năng lực khám bệnh, chữa bệnh thì sẽ dẫn đến việc tập trung một đầu mối gây ùn ứ, chậm có kết quả. Do đó, các đại biểu đề xuất giao việc kiểm tra, đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh cho các tổ chức xã hội-nghề nghiệp, trường đào tạo y khoa, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có chức năng đào tạo; công tác tổ chức thi đánh giá năng lực cần thuận tiện cho người đăng ký.

Tuy vậy, ý kiến từ Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng thực tiễn ở Việt Nam hiện nay, các tổ chức xã hội-nghề nghiệp trong lĩnh vực y tế ít nhiều vẫn còn phụ thuộc vào các nguồn lực của Nhà nước nên hoạt động còn phân tán, nên việc giao tổ chức xã hội-nghề nghiệp thực hiện kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề của người hành nghề là chưa phù hợp trong giai đoạn này.

Để phát huy vai trò của tổ chức xã hội-nghề nghiệp, các cơ sở có chức năng đào tạo, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật quy định Hội đồng Y khoa quốc gia chủ trì phối hợp với các tổ chức xã hội-nghề nghiệp về khám, chữa bệnh và cơ quan, tổ chức khác có liên quan trong việc xây dựng bộ công cụ đánh giá năng lực hành nghề khám, chữa bệnh.

Theo Đề án, Hội đồng Y khoa quốc gia sẽ phối hợp các cơ sở đào tạo lĩnh vực sức khỏe đạt tiêu chuẩn theo quy định của Bộ Y tế tổ chức kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề theo ngân hàng câu hỏi, đề thi do Hội đồng Y khoa ban hành và dự kiến tổ chức thường xuyên trong năm trên phạm vi toàn quốc ở cả ba khu vực Bắc, Trung, Nam.

"Vì thế, việc kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề sẽ không gây khó khăn cho người xin cấp giấy phép hành nghề và không bị ùn ứ kết quả,” bà Nguyễn Thúy Anh nói.

Cũng theo đại diện cơ quan thẩm tra, việc quy định thời hạn của giấy phép hành nghề là 5 năm, một mặt, nhằm thể chế Nghị quyết 20/NQ-TW về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, trong đó có nội dung "cấp chứng chỉ hành nghề có thời hạn theo thông lệ quốc tế,” mặt khác, nhằm kiểm soát chất lượng người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh đồng thời tạo căn cứ pháp lý để tăng cường hội nhập quốc tế trong khám bệnh, chữa bệnh.

Theo dự thảo Luật, cứ 5 năm 1 lần, người hành nghề thực hiện thủ tục gia hạn giấy phép hành nghề chỉ phải cung cấp thông tin chứng minh về sức khỏe, cập nhật kiến thức y khoa liên tục (có nhiều hình thức cập nhật kiến thức khác nhau). Dự thảo Luật cũng quy định việc gia hạn có thể được thực hiện trực tuyến (chủ yếu sẽ là gia hạn trực tuyến khi ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số).

Dẫn khoản 5 Điều 32 dự thảo Luật, bà Nguyễn Thúy Anh cho hay trong thời gian kể từ khi nhận đủ hồ sơ đến ngày hết hạn ghi trên giấy phép hành nghề, cơ quan cấp giấy phép hành nghề có trách nhiệm thực hiện việc gia hạn hoặc phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do nếu không thực hiện việc gia hạn; trường hợp đến ngày hết hạn ghi trên giấy phép hành nghề mà cơ quan cấp giấy phép hành nghề không có văn bản trả lời thì giấy phép hành nghề tiếp tục có hiệu lực.

Tuy vậy, còn một số ý kiến đại biểu Quốc hội và ý kiến của một số hiệp hội chưa thống nhất với việc quy định thời hạn của giấy phép hành nghề và cho rằng, khi người hành nghề có hành vi vi phạm và không thực hiện cập nhật kiến thức y khoa liên tục, cơ quan nhà nước sẽ thực hiện thu hồi, như vậy là cũng có thời hạn; thậm chí có ý kiến cho rằng, việc quy định thời hạn giấy phép hành nghề là bước "thụt lùi."

“Do còn ý kiến khác nhau, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trân trọng đề nghị Quốc hội tiếp tục thảo luận và cho ý kiến thêm về thời hạn của giấy phép hành nghề,” bà Nguyễn Thúy Anh nhấn mạnh.

Phân cấp chuyên môn khám chữa bệnh

Làm rõ hơn về dự thảo Luật khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), đại diện cơ quan thẩm tra cho hay, dự thảo Luật được chỉnh lý cụ thể hơn theo hướng hệ thống cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bao gồm cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước và tư nhân được chia thành 3 cấp chuyên môn kỹ thuật với các chức năng, nhiệm vụ theo nguyên tắc tổ chức của các cấp chuyên môn kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh bảo đảm tính liên tục, liên thông trong cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh như thể hiện tại Điều 104 của dự thảo Luật.

Theo đó, cấp ban đầu sẽ bao gồm các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có điều trị nội trú (phòng khám, trạm y tế xã); cấp cơ bản sẽ bao gồm các bệnh viện huyện, trung tâm y tế huyện, bệnh xá, bệnh viện tuyến tỉnh, bệnh viện đa khoa và chuyên khoa tư nhân; cấp chuyên sâu sẽ bao gồm các bệnh viện tuyến cuối.

Bên cạnh đó, để thuận tiện trong việc triển khai thực hiện phân cấp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, dự thảo Luật cũng quy định nguyên tắc tổ chức và các tiêu chí xếp cấp chuyên môn kỹ thuật tại khoản 2 và khoản 3 Điều 104 của dự thảo Luật và giao Chính phủ quy định chi tiết về cấp chuyên môn kỹ thuật như thể hiện tại Điều 104 và quy định lộ trình thực hiện tại khoản 7 Điều 120 từ ngày 01/01/2025.

Trước ý kiến băn khoăn trong việc xếp cấp chuyên môn kỹ thuật đối với hệ thống cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của lực lượng công an do không đầy đủ các tuyến như dân sự, theo đại diện cơ quan thẩm tra, việc phân cấp chuyên môn kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh không làm ảnh hưởng đến hệ thống tổ chức cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo 4 cấp hành chính hiện nay.

Các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh dân sự cũng như lực lượng vũ trang, tùy theo năng lực cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, phạm vi hoạt động chuyên môn... và dựa trên nguyên tắc tổ chức cấp chuyên môn kỹ thuật và các tiêu chí quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 104 của dự thảo Luật thì sẽ được xếp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo cấp chuyên môn kỹ thuật phù hợp.

Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng việc phân cấp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh vào một cấp chuyên môn trong 3 cấp chuyên môn kỹ thuật để tối ưu hóa các nguồn lực, bảo đảm việc đầu tư phát triển chuyên môn kỹ thuật có trọng tâm, trọng điểm, có quy hoạch, tránh dàn trải, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng cấp chuyên môn trong điều kiện nguồn lực còn hạn chế, cụ thể là những kỹ thuật cơ bản, mang tính phổ biến phải được cung ứng dịch vụ ngay tại cấp cơ bản và cấp ban đầu.

Do vậy, quy định này làm tăng khả năng tiếp cận của người dân ngay trên địa bàn, hạn chế phải chuyển lên bệnh viện tuyến cuối.

Bà Nguyễn Thúy Anh, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Liên quan tới đề nghị quy định rõ về cơ chế tự chủ của các bệnh viện, Chính phủ đã có báo cáo rà soát và nêu cụ thể những vướng mắc, bất cập của các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành liên quan đến việc thực hiện cơ chế, chính sách về tự chủ tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Bà Nguyễn Thúy Anh thông tin thêm trên cơ sở tham khảo quy định về tự chủ của các Luật có liên quan, để góp phần tháo gỡ những khó khăn trong quá trình thực hiện cơ chế tự chủ của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập, dự thảo Luật đã bổ sung một điều về tự chủ đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước như thể hiện tại Điều 108 của dự thảo Luật.

Dự thảo Luật cũng quy định ngân sách Nhà nước đảm bảo khi cơ sở thu không đủ chi để bảo đảm các điều kiện cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân tại khoản 2 Điều 107.

“Để đảm bảo chất lượng cung cấp dịch vụ, dự thảo Luật quy định bắt buộc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm định kỳ đánh giá chất lượng và cơ quan quản lý nhà nước sẽ kiểm tra trên cơ sở kết quả đánh giá của cơ sở tại khoản 7 Điều 60,” đại diện cơ quan soạn thảo nói./.

Tác giả: Xuân Quảng