Theo Defense Express, lực lượng Ukraine đã lần đầu tiên đánh chặn một tên lửa hành trình Kh-101 biến thể trang bị đầu đạn chùm của Nga. Sự việc diễn ra vào đêm 7/6, trong đó máy bay ném bom Tu-95MS đã phóng 5 tên lửa hành trình Kh-101/Kh-555. Đáng chú ý, Không quân Ukraine xác nhận toàn bộ tên lửa của đối phương đã bị đánh chặn và vô hiệu hóa.

Vụ việc đánh chặn tên lửa hành trình Kh-101 đầu đạn chùm được một sĩ quan của Lực lượng Vũ trang Ukraine chia sẻ trên trang blog có tên “Đại tá GSH”. Tài khoản này cho hay, ở biến thể Kh-101 này, đầu đạn thứ nhất vẫn là đầu đạn nổ mạnh trong khi đầu đạn thứ hai được chuyển thành dạng đạn chùm. Có khả năng những quả tên lửa này được sử dụng nhằm mục đích tấn công các sân bay của Ukraine.

Phía Nga hiện chưa bình luận về thông tin trên. 

Hiện tại, vẫn chưa rõ tần suất Nga triển khai tên lửa Kh-101 nâng cấp ở Ukraine. Cũng không có thông tin chi tiết về đầu đạn mới của nó.

Tên lửa Kh-101 gắn dưới cánh máy bay Tu-95MS của Nga. Ảnh: KT

Từ đầu đạn kép đến đạn chùm

Thông tin Nga đã bắt đầu sản xuất Kh-101 với đầu đạn kép xuất hiện vào tháng 3 năm nay. Trước đó, các nguồn tin Nga cho hay tên lửa Kh-101 đã được điều chỉnh để mang đầu đạn nặng tới 800kg, mặc dù điều này phải đánh đổi bằng việc tầm bắn bị giảm đi.

Việc Nga sử dụng tên lửa hành trình đầu đạn kép trong các cuộc tấn công vào Ukraine được ghi nhận lần đầu tiên vào cuối tháng 3/2024, cho thấy những tiến bộ trong lĩnh vực công nghiệp quân sự Nga.

Bằng chứng hiện tại cho thấy Nga đã hoàn thành khả năng mang đầu đạn kép của Kh-101 bằng cách giảm kích thước của thùng nhiên liệu. Tuy nhiên, việc sửa đổi này dẫn đến phạm vi tấn công bị giảm từ 5.500 km xuống còn khoảng 2.250 km.

Đầu tháng 5, trang Defense Express của Ukraine đưa tin, một tên lửa hành trình Kh-101 của Nga đã bị đánh chặn. Số sê-ri cho thấy tên lửa này được sản xuất vào quý 2 năm 2024. Điều đó có nghĩa là nó chỉ mới được triển khai để tấn công các mục tiêu ở Ukraine.

Tên lửa Kh-101 bị đánh chặn khi đó có đặc điểm nổi bật là đầu đạn kép. Không giống như đầu đạn nặng 450 kg thông thường, tên lửa này mang thêm một đầu đạn thứ hai nặng 350 kg, tổng trọng lượng đầu đạn lên tới 800 kg. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có thông tin nào về đạn chùm của một trong hai đầu đạn loại.

Tháng 1/2024, trong chuyến thăm Văn phòng thiết kế tên lửa Raduga, ông Sergei Shoigu, khi đó còn là Bộ trưởng Quốc phòng Nga, lần đầu tiên đề cập đến một cột mốc mới: khái niệm đầu đạn kép giờ đã trở thành hiện thực.

Theo Bulgarian Military, điều này chắc chắn đã làm dấy lên mối lo ngại về tác động của tên lửa mang đầu đạn kép với các cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine.

Trở lại giữa năm 2022, các nguồn tin của Nga đã đưa ra ý tưởng về tên lửa Kh-101 mang đầu đạn kép bằng cách tách đầu đạn nặng 400 kg của nó thành hai phần riêng biệt. Tuy nhiên, chi tiết cụ thể về cơ chế hoạt động trong phiên bản nâng cấp vẫn và một bí mật.

Kh-101 liên tục được nâng cấp

Việc nâng cấp đầu đạn kép trên tên lửa Kh-101 cho thấy những nỗ lực không ngừng của Nga nhằm hiện đại hóa kho vũ khí quân sự.

Đoạn video lan truyền trên mạng xã hội vào tháng 12/2023 cho thấy tên lửa hành trình Kh-101 của Nga lần đầu tiên được trang bị khả năng nhả mồi bẫy hồng ngoại trong quá trình bay của nó. Điều này được đánh giá là một bước đột phá trong lĩnh vực công nghệ quân sự.

Vào thời điểm đó, các chuyên gia tin mồi bẫy được thiết kế để phóng ra ở các tọa độ cụ thể, có thể là vào cuối hành trình bay của tên lửa hoặc nơi có thể dự đoán trước là sẽ có mối đe dọa trên đường đi của nó. Những nâng cấp đáng kể trong hệ thống dẫn đường của Kh-101 cũng đã được ghi nhận, đặc biệt là ở các bộ phận quang học và điện tử.

Biến thể Kh-101 nâng cấp hiện có ba thấu kính cố định, tăng độ chính xác đáng kể so với phiên bản trước đó, vốn chỉ có một thấu kính trên bệ xoay với góc nghiêng hạn chế. Cả Kh-101 và biến thể hạt nhân của nó, Kh-102, đều đánh dấu sự cải tiến đáng kể so với dòng Kh-55/Kh-555, khu kết hợp các tính năng tàng hình và những tiến bộ khác.

Kh-102, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân 20 kiloton, là tên lửa hành trình trang bị vũ khí hạt nhân quan trọng của Nga. Nó có tầm bắn xa hơn tên lửa hành trình AGM-158 JASSM của Mỹ.

Kh-101 do Cục thiết kế Raduga của Nga chế tạo và toàn bộ các linh kiện đều được sản xuất nội địa. Kh-101 lần đầu tiên được sử dụng trong chiến đấu vào tháng 11/2015 ở Syria.

Nga tuyên bố Kh-101 có thể tấn công chính xác các mục tiêu đang di chuyển trong phạm vi 10 mét ở khoảng cách lên tới 5.500 km. Máy bay ném bom chiến lược được nâng cấp như Tu-160M ​​và Tu-95MSM, có thể mang tên lửa Kh-101.

Tác giả: Hoàng Phạm/Theo Bulgarian Military