Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris. (Ảnh: Đoàn Bắc)

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam kiên trì thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả; là bạn bè tốt, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; trong đó, coi trọng quan hệ với Mỹ và mong muốn tiếp tục phát triển quan hệ Đối tác toàn diện ngày càng thực chất, hiệu quả, ổn định lâu dài, vì hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Bà Harris nhấn mạnh Mỹ coi trọng quan hệ Đối tác toàn diện với Việt Nam trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, thể chế chính trị và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau. Phó Tổng thống tái khẳng định Mỹ ủng hộ một Việt Nam mạnh, độc lập, thịnh vượng và cam kết tiếp tục thúc đẩy quan hệ ngày càng sâu rộng, ổn định, vững chắc thời gian tới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng về những bước phát triển tích cực của quan hệ song phương Việt – Mỹ, gửi lời cảm ơn chân thành tới Chính phủ và nhân dân Mỹ đã hỗ trợ vắc xin và trang thiết bị y tế cho Việt Nam để ứng phó với đại dịch COVID-19.

Trong bối cảnh tình hình dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp, Thủ tướng hoan nghênh việc doanh nghiệp hai bên chủ động hợp tác sản xuất vắc-xin cũng như việc Mỹ thành lập Văn phòng khu vực của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh tại Hà Nội, đồng thời bày tỏ mong muốn phía Mỹ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong công tác phòng chống dịch bệnh, nhất là vắc-xin bằng nhiều hình thức linh hoạt, chuyển giao công nghệ sản xuất vắc-xin.

Thủ tướng cũng thông báo về cuộc điện đàm gần đây với Chủ tịch, Giám đốc Điều hành của Pfizer và cho biết đã ký hợp đồng mua khoảng 50 triệu liều vắc-xin của Pfizer nhưng tới nay số lượng nhận được vẫn còn khiêm tốn; đề nghị Mỹ hỗ trợ, tạo điều kiện để Pfizer đẩy nhanh tiến độ giao vắc-xin cho Việt Nam nhanh hơn, nhiều hơn trong năm nay, lưu ý sớm bàn giao vắc-xin cho trẻ em và người dưới 18 tuổi khi năm học mới sắp bắt đầu.

Kinh tế - thương mại là trụ cột

Trao đổi về các biện pháp cụ thể nhằm thúc đẩy hợp tác song phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh Việt Nam coi kinh tế - thương mại là trụ cột và động lực của quan hệ Việt – Mỹ; hoan nghênh việc Cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) công bố kết luận điều tra theo Điều khoản 301 về vấn đề tiền tệ và không áp dụng biện pháp thương mại nào đối với Việt Nam.

Thủ tướng đề nghị hai bên tiếp tục tăng cường hợp tác trong khuôn khổ Hiệp định khung về Thương mại và đầu tư (TIFA), đồng thời xem xét khả năng thiết lập khuôn khổ hợp tác kinh tế - thương mại mới để thúc đẩy hơn nữa hợp tác thương mại song phương hài hòa, bền vững, cùng có lợi…

Kim ngạch thương mại hai chiều trong 7 tháng đầu năm 2021 đạt 62,5 tỷ USD (tăng 32,8% so với cùng kỳ năm 2020). Thủ tướng khẳng định Chính phủ Việt Nam luôn sẵn sàng tạo điều kiện để các doanh nghiệp Mỹ kinh doanh thuận lợi tại Việt Nam, khuyến khích, thúc đẩy và mong muốn Mỹ hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có tiềm lực, thế mạnh của Việt Nam đầu tư vào những lĩnh vực Mỹ có nhu cầu để góp phần tạo cân bằng trong đầu tư, thương mại song phương.

Thủ tướng đánh giá cao những hỗ trợ, cam kết lâu dài của Mỹ trong việc khắc phục hậu quả chiến tranh tại Việt Nam, điển hình là các dự án tẩy độc da cam/dioxin vốn ảnh hưởng lâu dài tới nhiều gia đình Việt Nam qua nhiều thế hệ, đề nghị phía Mỹ đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án tẩy độc sân bay Biên Hòa; tiếp tục tăng ngân sách hỗ trợ phát triển cho Việt Nam.

Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam có nhu cầu rất lớn về hợp tác trong lĩnh vực giáo dục – đào tạo, phát triển nguồn nhân lực; đề nghị phía Mỹ tăng cung cấp học bổng cho sinh viên Việt Nam. Đồng thời khi trao đổi thêm với Phó Tổng thống Kamala Harris, Thủ tướng đề nghị Mỹ quan tâm hơn nữa đến cộng đồng người Việt Nam đang học tập, sinh sống, làm việc tại Mỹ; nhấn mạnh, đây là cộng đồng lớn và nhân tố quan trọng góp phần thúc đẩy quan hệ giữa hai nước.

Thủ tướng cũng đề nghị tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực khoa học - công nghệ cao, tập trung vào các ngành khoa học y tế và sức khỏe, đặc biệt là công nghiệp dược, công nghệ sinh học trong nông nghiệp, công nghệ sau thu hoạch, đổi mới sáng tạo và hợp tác không gian vì mục đích dân sự.

Thủ tướng nhấn mạnh về hợp tác phát triển kinh tế không gian, phù hợp với điều kiện của Việt Nam, phục vụ cho hòa bình, hợp tác và phát triển.

Sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam

Chia sẻ các ý kiến của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó Tổng thống Harris đánh giá cao các nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong kiểm soát và ứng phó với đại dịch COVID-19, khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ thực chất để Việt Nam ứng phó hiệu quả với đại dịch COVID-19 và các nguy cơ dịch bệnh trong tương lai, duy trì không để đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu.

Phó Tổng thống thông báo Mỹ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam 1 triệu liều vắc-xin Pfizer và sẽ chuyển đến Việt Nam trong vòng 24 giờ tới; cho biết sẽ tiếp tục ủng hộ Việt Nam tiếp cận vắc-xin nhanh hơn, trong đó có vắc-xin cho trẻ em. Đồng thời, hỗ trợ về trang thiết bị y tế, nâng cao năng lực y tế để ứng phó với những nguy cơ dịch bệnh khác về lâu dài.

Phó Tổng thống Kamala Harris khẳng định quan hệ hợp tác Việt – Mỹ trên các lĩnh vực kinh tế, an ninh đang được tăng cường; nhấn mạnh Chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục ưu tiên thúc đẩy hợp tác với Việt Nam về kinh tế - thương mại, biến đổi khí hậu, khoa học - công nghệ, hợp tác không gian dân sự, y tế, công nghiệp dược.

Phó Tổng thống cũng khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong các lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh, hợp tác trong các hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, nâng cao năng lực an ninh hàng hải và hỗ trợ hợp tác phát triển với Việt Nam.

Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo đã trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN trong vấn đề Biển Đông, Mekong, Myanmar..., đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc tôn trọng luật pháp quốc tế trong hợp tác và xử lý các vấn đề khu vực, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982, bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không.

Về vấn đề biến đổi khí hậu, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng đây là vấn đề toàn cầu nên cần có cách tiếp cận toàn cầu, các quốc gia cần chung tay hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau.

Việt Nam quyết tâm và cam kết ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển nền kinh tế xanh, bền vững, từng bước giảm phát thải các-bon phù hợp với điều kiện phát triển của Việt Nam và sẽ tham gia đóng góp tích cực tại Hội nghị COP26 tại Anh cuối năm nay.

Thủ tướng chia sẻ một số khó khăn, nhất là sau nhiều năm trải qua chiến tranh, Việt Nam đang nghiên cứu chuyển đổi cơ chế, trọng tâm đầu tư vào lĩnh vực này, nhưng phải có lộ trình phù hợp vì còn liên quan đến số lao động đang làm việc, các nhà đầu tư trong lĩnh vực nhiệt điện, trong đó có cả nhà đầu tư Mỹ.

Thủ tướng cho biết Việt Nam mong muốn được đón Phó Tổng thống Mỹ thăm lại Việt Nam khi dịch bệnh được kiểm soát. Bà Harris cũng khẳng định mong muốn được thăm lại Việt Nam khi điều kiện cho phép.

Tác giả: Bình Giang