Mới đây, TAND tỉnh Quảng Nam đưa ra phiên tòa sơ thẩm vụ kiện giữa Công ty Hoàng Nam Giang (Quảng Nam) với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà (Quảng Nam). Đây là vụ kiện liên quan đến 120 tấn mía đường của doanh nghiệp này "phơi nắng" suốt nhiều tháng qua mà chúng tôi đã nhiều lần phản ánh.

Theo đó, 120 tấn đường nhập từ Lào về doanh nghiệp này cho rằng, theo Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam – Lào và Nghị định 124/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 của Chính phủ về biểu thuế ưu đãi áp dụng cho Hiệp định này đối với mặt hàng đường với thuế suất nhập khẩu là 2,5%. Tuy nhiên, không hiểu lý do gì mà Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà lại ban hành Quyết định số 24/QĐ-KH ngày 31/5/2017 áp dụng mức thuế suất nhập khẩu lên đến 80%. Vì những mâu thuẫn ấy, 120 tấn đường đã nằm lại cảng Kỳ Hà thời gian dài, gây thiệt hại kinh tế cho doanh nghiệp và khó khăn cho đơn vị hải quan.

Tại phiên tòa công khai, Công ty Hoàng Nam Giang khởi kiện yêu cầu tuyên hủy Quyết định số 24/QĐ-KH ngày 31/5/2017 của Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà, buộc Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà ấn định mức thuế đúng quy định của pháp luật; thực hiện thông quan cho lô hàng 120 tấn đường của Cty Hoàng Nam Giang nhập từ Lào và buộc Chi cục Hải quan cửa khẩu càng Kỳ Hà bồi thường thiệt hại với số tiền hơn 2,2 tỷ đồng.

Qua các phần tranh luận, xét hỏi HĐXX cho rằng, căn cứ vào các điều luật, quy định tại Hiệp định Thương mại song phương giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào, Luật Quản lý thuế năm 2006 (sửa đổi năm 2012), Luật Thương mại, Luật Điều ước quốc tế năm 2016... Mà đặc biệt là theo Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam – Lào là Hiệp định thương mại hữu nghị đặc biệt. Do vậy, hai bên đã không quy định về hạn ngạch thuế quan đối với mặt hàng đường khi nhập khẩu vào quốc gia kia và mặt hàng này được hưởng ưu đãi giảm 50% thuế suất nhập khẩu ATIGA.

TAND tỉnh Quảng Nam tuyên hủy quyết định số 24 ngày 31/5/2017 của Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà

Chưa hết, Công ty Hoàng Nam Giang nhập 120 tấn đường từ Lào về theo Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam – Lào đã hội đủ các điều kiện quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 124 năm 2016 của Chính phủ nên có cơ sở để được áp dụng mức thuế suất thuế nhập khẩu bẳng 50% thuế suất thuế nhập khẩu ATIGA.

HĐXX cũng khẳng định, trong quá trình giải quyết vụ án để đảm bảo tính khách quan, TAND tỉnh Quảng Nam đã có văn bản đề nghị Bộ Công thương cho biết quan điểm của Bộ Công thương về việc thực hiện Nghị định 124 năm 2016 của Chính phủ, tuy nhiên tại Công văn số 8221/BCT-XNK ngày 6/9/2017 của Bộ Công thương cũng như nội dung Công văn số 11792/BTC-CST ngày 5/9/2017 của Bộ Tài chính đều không đề cập đến nội dung về việc thực hiện Nghị định 124 năm 2016 của Chính phủ, vì vậy HĐXX áp dụng các quy định của pháp luật như đã viện dẫn ở trên để có phán quyết cho phù hợp.

Từ những phân tích trên, HĐXX xét thấy việc Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà ban hành Quyết định số 24/QĐ-KH ngày 31/5/2017 về việc ấn định đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu không căn cứ vào Nghị định 124 năm 2016 của Chính phủ là chưa phù hợp với quy định của pháp luật nên cần chấp nhận đơn khởi kiện của Công ty Hoàng Nam Giang, toàn quyết định xử hủy Quyết định số 24/QĐ-KH nói trên và thực hiện thông quan cho lô hàng 120 tấn đường của Cty Hoàng Nam Giang nhập từ Lào.

Ở yêu cầu thứ 2, căn cứ vào đó, HĐXX khẳng định, xét yêu cầu khởi kiện của Công ty Hoàng Nam Gang về việc yêu cầu buộc Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà bồi thường thiệt hại với số tiền hơn 2,2 tỷ đồng là chưa đủ chứng cứ để chứng minh. Hơn nữa chất lượng hàng hóa nhập khẩu 120 tấn đường hiện nay như thế nào vẫn chưa xác định được nên HĐXX tách yêu cầu bồi thường thiệt hại của doanh nghiệp để giải quyết sau bằng một vụ án dân sự khác theo quy định của pháp luật của pháp luật tố tụng dân sự khi công ty này có yêu cầu.

Do yêu cầu khởi kiện được chấp nhận nên Công ty Hoàng Nam Giang không phải chịu án phí hành chính sơ thẩm, hoàn lại cho Công ty Hoàng Nam Giang số tiền tạm ứng án phí đã nộp. Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà phải chịu án phí hành chính sơ thẩm theo quy định của pháp luật.

Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật sự việc!

Nhâm Thân