Bỏ “thiên đường”, chọn “không lo âu”.

Người đã góp phần tạo nên giá trị mới cho một phương tiện giao thông hữu dụng ngày nào chính là ông Đỗ Anh Thư. Với hai bàn tay trắng, ông đã làm nên một thương hiệu xích lô nổi tiếng nhất Hà Nội hiện nay. 

Ý tưởng thành lập hãng xíc lô “không lo âu” đến với ông Thư cũng tình cờ và trong hoàn cảnh “không đáng để nhớ” cho lắm. Sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm, chưa xin được việc, chỉ dựa vào “nghề” dạy thêm nên đời sống gia đình rất vất vả, ông Thư đã bàn với gia đình mua xích lô để cải thiện cuộc sống. Ông tâm sự: "Khi tôi bàn chuyện mua xích lô, cả họ hàng, gia đình đều phản đối bởi họ nhà tôi đã có 6 đời ở Hà Nội, ai cũng thành đạt, người là thầy giáo, người là bác sỹ. Tôi cũng phấn đấu để trở thành một thầy giáo".

Nhưng  rồi với sự quyết tâm khắc phục cuộc sống khó khăn, ông đã bảo với gia đình đây chỉ là công việc tức thời, khi nào Sở Giáo dục gọi ông sẵn sàng đi dạy. Từ đó, "thương hiệu" xích lô Sans-souci được ra đời vào năm 1990. Những ngày đầu, đội chỉ có 5 - 7 người vì tìm kế sinh nhai mà tập hợp lại với nhau. 

Khi chúng tôi hỏi tại sao lại lấy tên thương hiệu là “ Sans souci”, ông giải thích: “Lúc đó tôi đã đưa ra rất nhiều tên như Thăng Long, Đông Đô….. nhưng qua phân tích, tên này đã rất phổ biến và dễ gây nhầm lẫn nên anh em không chọn. Tôi đưa ra vấn đề tiếp theo là Thiên Đường, Thiên Hà….anh em cũng không thích. Vấn đề thứ 3 là các loài hoa như Thủy Tiên, Phong Lan, Hải Đường, tuy líp nhưng anh tất cả anh em đều cho rằng nó yếu đuối thế nào. Cuối cùng tôi đưa tên cho anh em tham khảo là “ Sans souci”, anh em thắc mắc không biết Sans souci là như thế nào?”.

Nhưng sau khi ông Thư phân tích, đây là một từ bắt nguồn từ tiếng Pháp, dịch sang tiếng Việt có nghĩa là  “ không lo âu”. Hay nói theo kiểu vui vẻ là “vô tư đi” ẩn chứa ý nghĩa cuộc sống vô cùng sâu sắc rằng: " Hãy luôn vui vẻ và thanh thản để cuộc sống của bạn luôn tươi đẹp " thì tất cả anh em trong đội đều đồng ý. 

Sau khi đặt tên cho thương hiệu, công việc tiếp theo của họ là "tân trang" cho xe đẹp lên, bởi lúc đó, hầu hết xích lô ở Hà Nội đều trông rất nhem nhuốc và đen đúa. Sau khi tân trang lại, lần lượt các xe trong đội từ bui bặm cũng bắt đầu có nét và đẹp mã. 

Tuy nhiên, thời gian đầu có “xe đẹp” anh em trong đội lại “đói” dài vì nhìn xe sang trọng quá. Đệm mút, vải đỏ bọc, trên mui đỏ diềm vàng, 2 đèn lồng treo hai bên. Hầu hết dân không dám đi vì người ta cho đấy là loại hình mới để phục vụ người ở khách sạn nhiều tiền.

Nhưng dần dần, đời sống khá lên, xe đẹp cũng nhiều hơn, người dân thay đổi cách nhìn thì xích lô Sans-souci lại có nhiều khách. Người ta thấy giá không chênh là mấy với các loại xe xấu nên thường xuyên đi xe Sans-souci. 

 Xích lô Sans souci luôn là lựa chọn của du khách nước ngoài.

Đặc biệt, khi tất cả những xe xích lô xếp ở bờ hồ đại diện cho các hãng khác nhau nhưng khi khách đến nhìn hàng loạt như Victoria, lucky, trâu vàng….và Sans souci. Nhưng từ xa họ đã reo lên Sans souci, Sans souci, Sans souci…. rồi chạy lại, nhảy lên xe chụp ảnh, anh em mới thấy niềm vui thật sự. Bởi cứ mỗi người khách lên chụp, họ lại trả 1 đô la, anh em bắt đầu thấy phấn khởi hơn. Và thêm nhiều thành viên mới xin gia nhập đội xe.

Sans Souci nhanh chóng trở thành địa chỉ quen thuộc của các công ty du lịch tại Hà Nội, các quan chức ngoại giao đến Hà Nội cũng tìm  Sans Souci  để đi ngắm phố phường... Sans Souci  còn trở thành “mốt” của những đám cưới, hỏi của đất Hà Thành. Tiếng thơm lan dần. 

Thủ tướng trên xe bình dân

Năm 2000, Thủ tướng Cộng hòa Czech Milos Zeman cùng phu nhân sang thăm Việt Nam. Đại sứ quán Cộng hòa Czech tại Hà Nội và Bộ Ngoại giao Việt Nam đã tìm đến Sans Souci  để ký hợp đồng chở Thủ tướng cùng phu nhân ngắm cảnh đêm Hồ Gươm và uống cà phê  Hà Nội.

“Lúc đó tôi cũng run, nhưng vẫn phải động viên anh em cố gắng, vì đây cũng là dịp để quảng bá cho Sans souci .  Khi đó, xích lô chở Thủ tướng đi giữa, hai bên hai cận vệ chạy bộ, kèm theo những xe cảnh sát rú còi loang loáng... Đó là thời khắc đánh dấu lịch sử của xích lô  Sans Souci” – ông Thư nhớ lại.

Sau nhiều năm, xích lô San Souci đã trở thành một thương hiệu nổi tiếng. Một cán bộ của Đại sứ quán CH Séc đã nhận xét rằng: “Tôi biết đội San Souci này nổi tiếng ở Pháp, ở Bắc Âu… Nhưng tôi hứa, từ giờ phút này San Souci sẽ nổi tiếng cả ở Nam Âu…”.  

Sự phục sinh

Những tưởng sau chuyến “tháp tùng” Thủ tướng Zeman, Sans souci cứ thế mà “phất lên”. Nhưng nào ngờ, năm 2001, với lý do chấn chỉnh cho giao thông đô thị chính quyền Hà Nội ra lệnh cấm xích lô hoạt động. Nghe tin này như “sét đánh ngang tai”. Cả trăm xế lô của Sans Souci tan tác, không biết nương tựa vào đâu.

Năm 2002, chính quyền Hà Nội có lệnh mới, vẫn cấm xích lô nhưng trừ xích lô du lịch. Muốn hoạt động phải đăng ký chỉ làm xích lô du lịch. Sau khi nghiên cứu cuốn Luật Doanh Nghiệp, tháng 5-2002 ông Thư quyết định đi đăng kí, rồi chờ đợi. Cuối cùng cũng được chấp nhận, tháng 7-2002, Công ty TNHH Dịch vụ xích lô Sans Souci chính thức ra đời. 

Chỉ sau hơn một năm phục sinh, Sans Souci đã ký hợp đồng chở khách với nhiều công ty du lịch trong và ngoài nước. Tham gia các chương trình lễ hội như chương trình “Tình yêu đất nước”, trong lễ khai mạc Sea Games 22, xích lô Sans Souci  được vinh dự đi đầu đoàn chở dàn trống hội Thăng Long tiến về Sân Vận động Quốc gia Mỹ Đình…

Hiện nay, trước sự cạnh tranh với loại hình xe điện, công ty chỉ còn hơn 100 xe ( do bị cấm sản xuất) nhưng Sans souci vẫn có sự hấp dẫn đặc biệt đối với du khách nước ngoài khi đến thăm Việt Nam. Vẫn giữ vững vị trí là biểu tượng xích lô của Hà Nội nghìn năm văn hiến.

Linh Anh