Ảnh minh họa. (Nguồn: EPA-EFE)

Chiều 25/5, tại buổi họp báo về công tác quản lý đối với việc nhập khẩu xe dưới dạng quà biếu tặng, Tổng cục Hải quan nêu rõ quan điểm nếu phát hiện sai phạm trong việc cấp phép nhập khẩu và thực hiện thủ tục hải quan đối với xe ôtô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng thì sẽ xử lý nghiêm, không bao che.

Ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng cục Giám sát quản lý về Hải quan cho biết, theo quy định của pháp luật về thuế, đối với xe ôtô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng, người khai hải quan phải nộp đủ các loại thuế: thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng trước khi hàng hóa được thông quan.

Đối với xe quà biếu tặng thì phải nộp thêm thuế thu nhập bất thường tại cơ quan thuế nội địa.

Đối với xe ôtô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng mà các phương tiện thông tin đại chúng đã nêu trong thời gian vừa qua, cơ quan hải quan cho biết đã thực hiện thủ tục theo đúng quy định hiện hành và thu đủ các loại thuế theo quy định.

Ngoài ra, cơ quan hải quan gửi hồ sơ liên quan đến cơ quan thuế nội địa để thực hiện việc thu thuế thu nhập bất thường.

Ngay từ năm 2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã gửi công điện yêu cầu Tổng cục Hải quan chỉ đạo Cục hải quan các tỉnh, thành phố tăng cường kiểm tra, giám sát đối với hoạt động xuất nhập khẩu xe ô tô dưới hình thức quà biếu tặng.

Đồng thời, Tổng cục Hải quan cũng có các văn bản chỉ đạo; tổ chức công tác kiểm tra, giám sát nên hoạt động xuất nhập khẩu ôtô dưới hình thức quà biếu tặng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 đã giảm đáng kể so với các năm trước đó.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2016, xe nhập khẩu diện biếu tặng về Việt Nam là 1.064 chiếc; năm 2017 là 987 chiếc; năm 2018 hơn 260 chiếc; năm 2019 là 213 chiếc; năm 2020 hơn 480 chiếc; năm 2021 trên 795 chiếc và 5 tháng đầu năm 2022 hơn 160 chiếc.

Số thuế thu được năm 2016 hơn 2.300 tỷ đồng, năm 2017 là 298 tỷ đồng, năm 2018 hơn 1.000 tỷ đồng, năm 2019 là 1.800 tỷ đồng, năm 2020 hơn 1.700 tỷ đồng, năm 2021 hơn 4.100 tỷ đồng và 5 tháng đầu năm 2022, số thuế thu được của loại hình xe này là 1.222 tỷ đồng.

Ông Âu Anh Tuấn khẳng định, sau khi rà soát các nghĩa vụ về thuế, số xe nhập diện quà biếu tặng không gây thất thu thuế cho nhà nước. Bên cạnh đó, sau khi rà soát trị giá hải quan, cơ quan hải quan đã tăng thu thêm hàng nghìn tỷ đồng so với giá khai tính thuế của doanh nghiệp.

Đối với các thông tin như một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp nhận xe là quà biếu tặng hoặc xe sau khi thông quan đã đưa ra cửa hàng để bán, Tổng cục Hải quan cho biết, cơ quan hải quan thực hiện việc cấp giấy phép trên cơ sở hồ sơ hợp lệ theo quy định tại Thông tư 143/2015/TT-BTC quy định thủ tục hải quan và quản lý xe ôtô, xe gắn máy của các đối tượng được phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại do người nhận quà biếu tặng nộp (trong đó có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh).

Việc một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp hoạt động (được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) là theo quy định của pháp luật về quản lý doanh nghiệp.

Trường hợp đây là những địa chỉ "ma" dùng để khai báo gian dối, cơ quan hải quan sẽ phối hợp với cơ quan chức năng xem xét và xử lý đúng quy định.

Theo quy định tại tiểu mục 3 Bộ Luật dân sự (quy định về quyền định đoạt) thì quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy; chủ sở hữu có quyền bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng...

Bộ Tài chính cũng đã chỉ đạo cơ quan hải quan rà soát hồ sơ tại khâu cấp giấy phép nhập khẩu. Cụ thể, phải có chứng từ chứng minh mối quan hệ (quan hệ xuất nhập khẩu thì phải có tờ khai, chứng từ thanh toán tiền hàng, quan hệ tư vấn, hỗ trợ thì phải có hợp đồng, email trao đổi trước đó...), trường hợp nghi ngờ về mối quan hệ giữa bên cho và bên tặng thì báo cáo Tổng cục Hải quan để xác minh thông tin.

Đối với các doanh nghiệp trong các năm gần đây thường xuyên nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng thì phải thực hiện xác minh. Tổng cục Hải quan đã tổ chức thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra tại 4 Cục Hải quan các tỉnh, thành phố có số lượng xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng lớn trong thời gian qua.

Hiện nay, Bộ Tài chính đã giao Tổng cục Hải quan khẩn trương hoàn thành việc rà soát khung khổ pháp luật và tổng kết, đánh giá kết quả triển khai thực hiện Thông tư 143 để kịp thời đề xuất biện pháp cụ thể, hợp lý, khả thi, phù hợp với quy định của pháp luật để quản lý đối với xe ô tô nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại.

Trước đó, một số cơ quan báo chí đã phản ánh về bất thường đường dây nhập siêu xe biếu tặng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã có chỉ đạo tại văn bản số 3209/VPCP-KTTH ngày 24/5/2022 giao Bộ Tài chính, Bộ Công an theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương kiểm tra và xác minh thông tin, trường hợp phát hiện vi phạm xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng yêu cầu Tổng cục Hải quan khẩn trương chỉ đạo tổ chức thanh tra, kiểm tra nội dung phản ánh của báo chí, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật nếu có phát hiện sai phạm và báo cáo kết quả về Bộ Tài chính trước ngày 2/6./.

Tác giả: Thùy Dương