14 hiệp hội, ngành nghề này gồm: Lương thực thực phẩm TP HCM, Thực phẩm minh bạch, Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam; Doanh nghiệp điện tử Việt Nam; Nhựa Việt Nam, Dệt may Việt Nam; Bia – rượu – nước giải khát Việt Nam; Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao; Da giày – Túi xách Việt Nam; Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP HCM; Gỗ và Lâm sản Việt Nam; Sữa Việt Nam; Giấy và bột giấy Việt Nam; Chè Việt Nam

Đây không phải là lần đầu tiên câu chuyện về kinh phí công đoàn được các doanh nghiệp đề cập đến trong Covid-19. Hồi tháng 10 năm ngoái, để đỡ áp lực trước dịch bệnh, một số hiệp hội cũng đã từng kiến nghị được giảm kinh phí công đoàn xuống tối đa 1% thay vì mức 2%, tức là kinh phí công đoàn do doanh nghiệp đóng bằng 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội

Bên cạnh đó, các hiệp hội cũng đề xuất được tạm dừng thu phí công đoàn, đoàn phí công đoàn đến 30/6/2022 cho doanh nghiệp có 15% lao động trở lên phải tạm thời nghỉ việc, thay vì 50%. Đồng thời đề nghị cho doanh nghiệp được sử dụng quỹ công đoàn đang kết dư tại doanh nghiệp trả chi phí test nhanh, chi phí xét nghiệm, hỗ trợ người lao động đang gặp khó khăn.

Ngoài ra, các hiệp hội cũng đề xuất được mở rộng đối tượng và phạm vi được hưởng hỗ trợ 1 triệu đồng tiền ăn theo quyết định của Tổng Liên đoàn đưa ra hôm 24/8. Theo đó, thay vì chỉ cho áp dụng cho người lao động đang thực hiện "3 tại chỗ", đối tượng sẽ là các doanh nghiệp đã thực hiện "3 tại chỗ", "1 cung đường 2 điểm đến" và doanh nghiệp ngừng sản xuất.

Phạm vi áp dụng tại các khu vực đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16, không phân biệt phạm áp dụng là toàn tỉnh, toàn huyện hoặc khu vực nhỏ hơn.

Nếu doanh nghiệp có trụ sở ở địa điểm không áp dụng giãn cách theo Chỉ thị 16 nhưng địa điểm kinh doanh, chi nhánh, nhà xưởng ở các khu vực đang thực hiện theo chỉ thị này thì vẫn thuộc đối tượng áp dụng; và ở các khu vực, địa phương mà Ban chỉ đạo phòng chống dịch, lãnh đạo địa phương yêu cầu doanh nghiệp thực hiện "3 tại chỗ" hoặc "1 cung đường 2 điểm đến".

Các hiệp hội cho biết, cùng ngày các đề xuất trên đã được gửi đến cho Tổng Liên đoàn.

Theo các hiệp hội, hiện nay trong các ngành hàng xuất khẩu thì chỉ một số ít (khoảng 15-20%) các doanh nghiệp thực hiện được mô hình sản xuất 3 tại chỗ, còn lại đa số buộc phải ngừng sản xuất. Các doanh nghiệp đều phải chấp nhận doanh thu không có nhưng vẫn phải chi trả các khoản định phí lớn như thuê kho bãi-nhà xưởng, phí tồn kho, lãi suất ngân hàng, chi trả lương chờ việc cho người lao động....

Theo tính toán sơ bộ của một công ty thủy sản quy mô trung bình, mức thua lỗ trung bình là 10 tỷ đồng một tháng khi doanh nghiệp ngưng sản xuất. Trong ngành dệt may, một doanh nghiệp cỡ trung bình 4.000 lao động ngưng sản xuất, chỉ riêng khoản chi trả công nhân bình quân 2,5 triệu đồng một người trong 14 ngày đầu đã là 10 tỷ đồng.

Hầu hết ngành hàng đều sử dụng nhiều lao động, có điểm chung là chi phí cho người lao động (chi phí tiền công, tiền bảo hiểm xã hội và kinh phí công đoàn) là chi phí lớn nhất. Nay phải sản xuất cầm chừng (3 tại chỗ) hoặc dừng sản xuất – công suất, sản lượng giảm tới 70%, nhưng các chi phí liên quan người lao động (bảo hiểm xã hội, kinh phí công đoàn...) vẫn giữ nguyên, và doanh nghiệp vẫn phải trả lương ngừng việc – khiến khó khăn càng chồng chất, khó trụ vững dài ngày.

Do vậy, các đề xuất trên nhằm giúp cho các chính sách của Tổng Liên đoàn Lao động được hiệu quả và công bằng, đáp ứng kịp thời cho lực lượng lao động đang thực sự gặp khó khăn do Covid-19 gây ra.

Tác giả: Đức Minh