Trong tháng 6/2022, nắng nóng diễn ra tại cả 3 miền nên nhu cầu tiêu thụ điện tăng cao. Công suất đỉnh của toàn quốc cũng lên kỷ lục mới ở mức 45.528 MW vào ngày 21/6/2022 (tăng gần 3.100 MW so với công suất đỉnh năm 2021).

Sản lượng ngày cao nhất cũng lên mức kỷ lục mới với 900 triệu kWh cũng vào ngày 21/6/2022. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tiếp tục đảm bảo cung cấp điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của nhân dân.

Sản lượng điện sản xuất toàn hệ thống tháng 6/2022 đạt 24,52 tỷ kWh. Lũy kế 6 tháng đạt 133,11 tỷ kWh, tăng 3,8% so với cùng kỳ.

Theo nhận định xu thế thời tiết của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, trong tháng 7/2022, nắng nóng tiếp tục xuất hiện ở Bắc Bộ và Trung Bộ. Nhiệt độ trung bình tại Bắc Bộ phổ biến cao hơn 0,50C, các nơi khác phổ biến cao hơn 0,5-1,00C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Dự kiến sản lượng tiêu thụ điện bình quân toàn hệ thống ở mức 793,8 triệu kWh/ngày (tăng 6,4% so với cùng kỳ), công suất phụ tải lớn nhất ước khoảng 42.390 MW.

Mục tiêu vận hành hệ thống điện tháng 7/2022 là cung ứng điện phục vụ phát triển kinh tế xã hội của đất nước và sinh hoạt người dân. Vận hành tối ưu hệ thống điện trên nguyên tắc đảm bảo vận hành an toàn, đồng thời từng bước giảm bớt khó khăn về tài chính của EVN. Theo hướng này hệ thống sẽ huy động tối đa các nhà máy thủy điện có nước về tốt; nhiệt điện than, tuabin khí huy động theo nhu cầu hệ thống và bài toán tối ưu thủy - nhiệt điện; dự phòng nhiệt điện dầu.

Được biết giá than thế giới ở mức cao khiến cho một số nhà máy sử dụng than nhập khẩu có chi phí sản xuất điện có những lúc lên trên 3.000 đồng/kWh.

Hiện EVN đang mua điện mặt trời với giá bán theo Quyết định 11/2017/QĐ-TTg tương đương là 9,35 UScent/kWh, theo Quyết định 13/2020/QĐ-TTg là 7,09 - 7,69 hoặc 8,35 UScent/kWh, tùy theo loại hình; đang mua điện gió theo Quyết định 39/2018/QĐ-TTg là 8,5-9,8 UScent/kWh tùy theo loại hình.

Tuy nhiên điện mặt trời chỉ hoạt động được trung bình khoảng 1.500 giờ- 2.200 giờ/năm, còn điện gió chỉ hoạt động trung bình khoảng 3.000 giờ/năm, con số này bỏ xa so với tổng số 8.760 giờ có trong 1 năm. Đó là chưa kể hệ thống điện đã có những lúc lập đỉnh vào quãng 22g, tức là gần nửa đêm, khi điện mặt trời không đóng góp chút nào. Hay có lúc dù có gần 4.000 MW điện gió trên lưới nhưng bởi không có gió nên chỉ có 15 MW điện gió vận hành được.

Với thực trạng này, dù mua điện từ nguồn năng lượng tái tạo hiện nay rẻ hơn một số nguồn điện truyền thống nhưng hệ thống điện vẫn phải sử dụng nhiều nguồn điện truyền thống có giá cao để đảm bảo cấp điện ổn định và an toàn cho nền kinh tế.

Hiện giá bán lẻ điện bình quân vẫn đang áp dụng theo Quyết định 648/QĐ-BCT ngày 20/3/2019, với mức 1.864,44 đồng/kWh (chưa bao gồm thuế GTGT). Nghĩa là 3 năm nay chưa điều chỉnh giá điện, dù có nhiều diễn biến về giá nhiên liệu tăng mạnh do tác động của dịch bệnh và xung đột Nga - Ucraina.

Thực tế phải mua điện từ các nguồn điện truyền thống như than, khí hay năng lượng tái tạo như gió và mặt trời, có giá cao hơn giá bán lẻ điện bình quân cũng khiến cho tình hình tài chính của EVN gặp nhiều khó khăn. Thực tế này nếu không được cơ quan có thẩm quyền xem xét và xử lý hợp lý sẽ tạo ra những hệ quả không mong muốn. Cụ thể là việc trả tiền cho hoạt động mua điện của các nhà nhà máy điện, hoặc trả tiền mua thiết bị, vật tư, nhiên liệu phục vụ cho sản xuất điện của chính EVN, nhằm đảm bảo hoạt động cấp điện diễn ra ổn định, an toàn.

Tác giả: Thanh Hương