VKSND Hà Nội đã truy tố ông Trần Phương Bình (62 tuổi, cựu Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Đông Á - DAB) liên quan vụ nhà băng này cho Công ty An Phát vay vốn trái quy định, gây thiệt hại hơn 184 tỷ đồng.

Ngoài ra, cơ quan tố tụng còn xác định ông Bình có liên quan đến việc DAB chi nhánh Hà Nội ký hợp đồng cho Công ty An Phát vay 185.000 chỉ vàng. Tuy nhiên, hợp đồng này là khống và nguồn gốc số vàng chưa được làm rõ.

Theo cáo trạng, tháng 12/2008, DAB Hà Nội ký hợp đồng vay luân chuyển để cho Công ty An Phát vay 185.000 chỉ vàng, tài sản thế chấp là 74 quyền sử dụng đất mang tên Công ty An Phát trị giá 430 tỷ đồng.

Ông Trần Phương Bình tại phiên tòa tháng 11/2020. Ảnh: Khả Hòa.

Hợp đồng vay vàng trên dùng các quyền sử dụng đất thuộc sở hữu của Công ty An Phát để làm tài sản đảm bảo, nhưng không có tài liệu thể hiện ý chí của HĐQT của công ty đồng ý thế chấp tài sản để vay vàng. Hợp đồng cũng không làm thủ tục công chứng và đăng ký giao dịch đảm bảo.

"Hợp đồng vay vàng là khống, thực tế không có việc giải ngân vàng cho Công ty An Phát. Các hồ sơ tài liệu, chứng từ được lập để hợp thức hóa theo yêu cầu của Trần Phương Bình, nhằm che giấu số vàng bị Bình làm thất thoát", cáo trạng nêu.

Quá trình điều tra, ông Bình thừa nhận đã chỉ đạo Nguyễn Thị Kim Xuyến (cựu phó tổng giám đốc) tìm cách hợp thức hóa số vàng bị thất thoát thông qua việc chỉ đạo chi nhánh lập hồ sơ, chứng từ khống về việc cho vay vàng vào thời điểm cuối năm trước khi chốt sổ sách.

Sau khi chốt sổ sách và báo cáo tài chính xong sẽ tiếp tục lập các chứng từ khống, thu hồi vàng về để tránh việc tồn ảo tại các chi nhánh.

Ban đầu, bị can Nguyễn Thị Kim Xuyến trình bày phù hợp với lời khai của ông Bình. Sau đó, bà Xuyến thay đổi lời khai và cho rằng bà không biết việc hợp thức hồ sơ, mà chỉ phê duyệt theo nội dung tờ trình của DAB chi nhánh Hà Nội.

Nhóm cựu cán bộ nhà băng thì khai do có sự chỉ đạo, gây áp lực từ Nguyễn Thị Kim Xuyến nên họ đã lập hồ sơ và chứng từ. Còn việc có giải ngân vàng thật hay không là trách nhiệm của bộ phận ngân quỹ.

Riêng Phan Kim Tuấn (thủ quỹ DAB Hà Nội) trình bày không có việc giải ngân, thu nợ hay thu lãi vàng của Công ty An Phát. Theo ông Tuấn, toàn bộ hồ sơ, chứng từ liên quan đều được lập khống theo chỉ đạo của bà Nguyễn Thị Kim Đường (cựu Giám đốc DAB Hà Nội).

Còn Phan Thúy Mai (Giám đốc Công ty An Phát) phủ nhận việc giải ngân cho vay vàng trên. Theo bị can này, bản chất của việc vay vàng là để Mai lấy hồ sơ tín dụng nhằm kêu gọi người khác đầu tư cho công ty. Bà Mai nói không nhận tiền hay vàng ra khỏi ngân hàng bởi hồ sơ lập ra chỉ là hình thức.

Cựu Phó tổng giám đốc DAB Nguyễn Thị Kim Xuyến. Ảnh: Lê Quân.

Theo cơ quan tố tụng, Công ty An Phát đã hạch toán khoản vay vàng trên hệ thống kế toán, báo cáo tài chính. Nhưng số tiền này không được sử dụng vào hoạt động hay chi phí nào của doanh nghiệp. Hợp đồng đã được tất toán nhưng trên sổ sách, Công ty An Phát phải chịu số tiền lãi do vay vàng phát sinh là 434.999 chỉ (tương đương trên 1 tỷ đồng).

Để làm rõ việc cho vay và nguồn gốc số vàng trên, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố ông Trần Phương Bình, bà Nguyễn Thị Kim Xuyến và một số bị can khác để điều tra.

Đây là vụ án thứ 3 ông Trần Phương Bình bị truy tố. Năm 2019, cựu Tổng giám đốc DAB bị TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên án chung thân do gây thiệt hại hơn 3.600 tỷ đồng cho DAB liên quan Phan Văn Anh Vũ.

Năm 2020, ông Bình lĩnh bản án chung thân thứ 2 trong vụ DAB thất thoát hơn 8.800 tỷ đồng. Còn Phan Thúy Mai lĩnh án 16 năm tù do chiếm đoạt hơn 30 tỷ đồng của một doanh nghiệp.

Tác giả: Hoàng Lam