Theo báo cáo tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội năm 2020 được Chính phủ gửi Quốc hội, tổng số dư các quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đến năm 2020 là 953 nghìn tỷ đồng, tăng 14,3% so với năm 2019.

Số người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đến hết năm 2020 là hơn 15 triệu người, giảm 153.092 người (tương ứng với 1%) so với cùng kỳ năm 2019.

Năm 2020 là năm đầu tiên số người tham gia BHXH bắt buộc bị giảm so với năm trước.

Đây là năm đầu tiên số người tham gia BHXH bắt buộc bị giảm so với năm trước. Nguyên nhân chính là do tác động của dịch bệnh khiến người lao động tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh bị mất việc làm, không còn thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.

Ngoài ra, việc tiếp tục thực hiện chính sách tinh giản biên chế, sắp xếp lại cơ cấu, tổ chức bộ máy cũng làm cho lao động thuộc khu vực hành chính sự nghiệp, Đảng, đoàn thể, lực lượng vũ trang giảm, tác động đến số người tham gia BHXH bắt buộc.

Theo báo cáo của cơ quan BHXH, có trên 151.000 tổ chức, cá nhân có trả thu nhập nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc cho người lao động; có trên 213.000 tổ chức, cá nhân chưa tham gia đầy đủ. Đây chủ yếu là tổ chức, cá nhân có quy mô nhỏ và siêu nhỏ.

Báo cáo của Chính phủ cho thấy số tiền thu bảo hiểm xã hội bắt buộc năm 2020 là trên 261,7 nghìn tỷ đồng, tăng 6,28% so với cùng kỳ năm 2019

Tiền lương bình quân làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc năm 2020 của người lao động là 5,6 triệu đồng/tháng, tăng 6,05% so với năm 2019.

"Mặc dù tiền lương bình quân làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc năm 2020 của người lao động có tăng lên nhưng mức tăng thấp hơn mức tăng bình quân của giai đoạn 2016-2019", Chính phủ cho biết.

Nguyên nhân là do ảnh hưởng của dịch Covid-19 dẫn đến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tăng lương cho người lao động và việc không điều chỉnh mức lương cơ sở ảnh hưởng đến mức tiền lương bình quân làm căn cứ đóng BHXH của người lao động trong khu vực hành chính sự nghiệp, Đảng, đoàn thể, lực lượng vũ trang.

Tính đến hết năm 2020, tổng số tiền chậm đóng BHXH bắt buộc là 12.113 tỷ đồng, tăng 2.013 tỷ đồng (tương ứng 19,9%) so với năm 2019.

Về hoạt động đầu tư của Quỹ bảo hiểm xã hội, cơ quan BHXH tiếp tục hoạt động đầu tư các quỹ theo các hình thức: mua trái phiếu Chính phủ, gửi tiền, mua trái phiếu của các ngân hàng thương mại có chất lượng hoạt động lành mạnh theo đánh giá của Ngân hàng Nhà nước.

Tổng số kết dư đầu tư quỹ đến hết năm 2020 là 897,7 nghìn tỷ đồng (tăng 10,33% so với cùng kỳ năm 2019), trong đó đầu tư vào trái phiếu Chính phủ 779,2 nghìn tỷ đồng chiếm 86,8% tổng số dư đầu tư quỹ; đầu tư vào các ngân hàng thương mại 118,5 nghìn tỷ đồng, chiếm 13,2% tổng số dư đầu tư quỹ.

Tổng số tiền lãi thu được từ hoạt động đầu tư quỹ trong năm 2020 (bao gồm lãi trên các tài khoản không kỳ hạn và lãi đầu tư tự động) khoảng 47,59 nghìn tỷ đồng; lãi suất đầu tư bình quân năm 2020 đạt 5,02%.

Tác giả: Lương Bằng