Sau thông tin Nhật Bản tặng miễn phí 37 toa tàu đã sử dụng 40 năm, đã có những luồng ý kiến trái chiều về việc nhận hay không nhận những toa tàu cũ này.

Tháng 10/2021, Tổng Công ty đường sắt Việt Nam có văn bản đề nghị các cơ quan liên quan trong đó, có Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Bộ GTVT...về việc nhập khẩu 37 toa xe của Công ty Đường sắt Đông Nhật Bản (JR East) tặng, cho.

Đây là những toa tàu sản xuất từ những năm 1979 - 1982, toa tàu vận hành diesel.

Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho biết: "Bộ GTVT sau khi nhận được văn bản của Văn phòng Chính phủ, chúng tôi cũng nghiêm túc đang lấy ý kiến của các bộ ngành. Vài ngày tới chúng tôi sẽ có văn bản báo cáo Thủ tướng".

Thứ trưởng Bộ GTVT trả lời tại họp báo.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ GTVT nêu rõ, Bộ đã có quan điểm về việc này, trong đó, Bộ rất nghiêm túc xem xét vì đây trong điều kiện khó khăn hoạt động của doanh nghiệp, nhất là bối cảnh dịch Covid-19 khó huy động vốn để có các phương tiện. Song phải căn cứ vào các quy định của pháp luật.

Thứ trưởng Bộ GTVT dẫn chứng, Luật đường sắt năm 2017, tại điều 32 đã quy định về đăng kiểm các phương tiện. Trong đó, với phương tiện đường sắt khi đưa vào sử dụng phải còn niên hạn do Chính phủ quy định.

Đồng thời, phải được đăng kiểm định kỳ đảm bảo an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường.

"Chính phủ đã có Nghị định 65 quy định, đối với phương tiện đường sắt nhập khẩu thì phải dưới 10 năm đối với toa xe, đầu máy chở khách và chở hàng dưới 15 năm. Chúng ta chiếu nhanh theo quy định này sẽ thấy, các toa xe mà Tổng Công ty đường sắt đề nghị nhập sản xuất từ năm 1979 - 1982 thì đã khoảng 39 - 42 năm.

Như vậy, không đáp ứng được yêu cầu theo quy định của pháp luật", ông Đông nêu rõ.

Lãnh đạo Bộ GTVT cũng nói thêm, về khổ đường sắt của Nhật Bản là 1.067mm, còn của Việt Nam khổ hiện nay là 1.000mm nên khi đưa về phải hoán cải, đăng kiểm lại.

"Theo Tổng Công ty báo cáo mặc dù cho nhưng vận chuyển về vẫn phải hoán cải với chi phí khoảng 140 tỷ đồng.

Trong khi đó, về các toa xe, Việt Nam có các cơ sở đóng toa xe ở Hà Nội, Dĩ An (Bình Dương), TP.HCM. Chúng tôi cho là việc phát triển công nghiệp đường sắt cũng là yếu tố cần xem xét.

Với những nội dung nêu trên, chúng tôi đang tổng hợp ý kiến nhưng quan điểm của Bộ GTVT là không đồng thuận về vấn đề này và sẽ báo cáo sớm", ông Đông nói thêm.

Tác giả: Trần Thường - Hương Quỳnh