Theo NewYorkTimes, tuần trước Tổng thống Nga Putin đề xuất hàng loạt thay đổi hiến pháp trong bài phát biểu Thông điệp Liên bang từ cho phép quốc hội thay vì tổng thống chọn thủ tướng, thay đổi giới hạn nhiệm kỳ đối với tổng thống và tăng cường vai trò của Hội đồng Nhà nước, cơ quan tư vấn cho tổng thống mà ông đứng đầu.

Tuy nhiên, lý do thực sự khiến ông Putin đưa ra đề xuất vẫn là một bí ẩn. Khi ông Putin mới công bố các thay đổi, các nhà phân tích là nhận định thay đổi này nhằm cung cấp nền tảng để nhà lãnh đạo Nga duy trì quyền lực sau khi nhiệm kỳ thứ tư kết thúc năm 2024. Tuy nhiên, các động thái sau đó khiến nhiều nhà quan sát giờ đây tự hỏi liệu có điều gì khác xảy ra hay không?

Tổng thống Nga Putin

Ông Putin thường khiến đối thủ bất ngờ, không biết nên làm gì tiếp theo. Vì vậy, sự mơ hồ hiện tại có thể là một phần mục tiêu của Điện Kremlin. "Tổng thống đã tạo ra màn sương mơ hồ, ông quyết tâm cải tổ hệ thống chính trị dựa trên một kế hoạch với tư tưởng mới", nhà khoa học chính trị Vladimir Pastukhov viết trên tờ Novaya Gazeta.

Câu hỏi lớn đặt ra là tương lai của ông Putin sẽ như thế nào. Manh mối mới xuất hiện vào ngày 20/1 khi Nga công bố dự luật dài 29 trang để ban hành những thay đổi hiến pháp mà Putin vạch ra tuần trước.

Nhà khoa học chính trị Ekaterina Schulmann viết rằng điều đầu tiên cô chú ý về dự luật là dấu phẩy: Nhiều đoạn văn dường như bị thiếu dấu phẩy, có vẻ như dự luật đã được soạn thảo và công bố vội vàng.

Tài liệu này cho thấy quyền lực của thủ tướng sẽ không được mở rộng nhiều như nhiều người nghĩ, trong khi các thành viên của Hội đồng Nhà nước vẫn sẽ làm việc theo ý của tổng thống.

Một số người cho rằng thay đổi này có thể là mấu chốt thực sự: Điện Kremlin có thể lập luận rằng việc sửa đổi hiến pháp sẽ "khởi động lại" bộ đếm giới hạn nhiệm kỳ, cho phép tổng thống ở lại Điện Kremlin thêm hai nhiệm kỳ nữa.

Trong khi đó, những người khác cho rằng việc Điện Kremlin vội vàng thúc đẩy các thay đổi hiến pháp và lập chính phủ mới cho thấy ông Putin có thể muốn từ bỏ quyền lực. Tuy nhiên, họ không đưa ra bằng chứng.

Konstantin Sonin, nhà kinh tế người Nga tại Đại học Chicago cho rằng các thay đổi hiến pháp chưa chắc liên quan đến kế hoạch chuyển giao quyền lực năm 2024. Điện Kremlin thường nhanh chóng điều chỉnh chính sách để ứng phó các sự kiện lớn không lường trước được. Vì vậy, ít khả năng những nhà hoạch định chiến lược của ông Putin lên một kế hoạch dài hơi như vậy. Thay vào đó, những diễn biến này có thể là kết quả của một cuộc cạnh tranh quyền lực giữa các phe phái bảo thủ và tiến bộ trong nhóm phụ tá thân cận của Putin.

"Tôi không biết chuyện này sẽ kết thúc thế nào", chuyên gia Sonin viết.