Tin liên quan

Đà Nẵng là thành phố lớn thứ hai ở miền Nam, một căn cứ quân sự liên hợp lớn hải - lục - không quân (trước đây là căn cứ liên hợp của Mỹ), hiện đại và mạnh vào loại bậc nhất ở miền Nam. Tại đây, lực lượng địch có khoảng 75.000 tên, được tổ chức phòng thủ làm hai tuyến: Tuyến vành đai do sư đoàn thủy quân lục chiến, sư đoàn 3 bộ binh cùng một số đơn vị bảo an phụ trách; tuyến trong do các đơn vị địa phương cùng lực lượng các quân binh chủng đảm nhiệm. Sau khi mất Huế, lại mất Tam Kỳ (Quảng Nam), Nguyễn Văn Thiệu tuyên bố "tử thủ" Đà Nẵng bằng mọi giá. 

Quân đoàn 2 giải phóng Đà Nẵng ngày 29/3/1975. Ảnh tư liệu

Ngày 26/3, chiến dịch Đà Nẵng mở màn. Đến ngày 28/3, quân ta đã đập tan toàn bộ hệ thống phòng ngự vòng ngoài của địch và triển khai lực lượng áp sát thành phố Đà Nẵng từ nhiều hướng. Trước nguy cơ bị bao vây tiêu diệt, ngày 26/3, Mỹ buộc phải lập cầu hàng không di tản cơ quan lãnh sự Mỹ ở Đà Nẵng về Sài Gòn khiến tinh thần binh lính địch ở đây càng thêm rối loạn. Ngày 27/3, nhiều đơn vị địch đã tự động bỏ trận địa tiền tiêu rút về phía sau. Sau đó, địch cũng bỏ cả quận lỵ Thăng Bình, rút khỏi căn cứ Núi Quế. Chiều 28/3, Trung tướng ngụy Ngô Quang Trưởng, Tư lệnh Quân khu 1 cùng Bộ tư lệnh vùng 1 chiến thuật đã bí mật trốn ra hạm đội 7 của Mỹ đậu ở ngoài biển, bất chấp lời kêu gọi “tử thủ Đà Nẵng” của Nguyễn Văn Thiệu.

Nắm bắt thời cơ, rạng sáng ngày 29/3, quân ta tập trung 30 khẩu pháo lớn của Quân đoàn 2 và Quân khu 5 bắn mãnh liệt vào các khu vực Hòn Bằng, Trà Kiệu, Vĩnh Điện, sân bay Đà Nẵng, cảng Sơn Trà, sân bay Nước Mặn..., kịp thời chi viện cho các mũi bộ binh, xe tăng tiến công từ nhiều hướng. Đến 15 giờ ngày 29/3, quân ta chiếm lĩnh toàn bộ căn cứ liên hợp Đà Nẵng, bán đảo Sơn Trà. Thành phố Đà Nẵng và vùng phụ cận hoàn toàn được giải phóng. Chiến dịch giải phóng thành phố lớn thứ hai ở miền Nam kết thúc thắng lợi hoàn toàn. Quân ta đã tiêu diệt và làm tan rã bộ chỉ huy quân đoàn 1, sư đoàn thủy quân lục chiến, sư đoàn 3, liên đoàn 15 biệt động quân, tàn quân ngụy chạy từ Thừa Thiên - Huế vào, thu và phá hủy 69.000 khẩu súng các loại, 138 xe tăng và xe bọc thép, 115 máy bay, hàng trăm tấn vũ khí, đạn dược và phương tiện chiến tranh khác. 

Thắng lợi của Chiến dịch Đà Nẵng cùng với đòn tiến công Tây Nguyên, chiến dịch Nam - Ngãi và chiến dịch Trị Thiên, có ý nghĩa chiến lược quan trọng, góp phần làm thay đổi thế và lực trên chiến trường, tạo ra sự nhảy vọt về cục diện chiến tranh hoàn toàn có lợi cho ta, trực tiếp đập tan ý định co cụm chiến lược của địch. Chiến dịch Đà Nẵng đã gây cho địch tổn thất lớn về vật chất, kỹ thuật, tan rã về tổ chức, bế tắc về chiến thuật, chiến lược và quan trọng nhất là suy sụp lớn về tinh thần, đẩy quân ngụy đứng trước nguy cơ sụp đổ hoàn toàn không gì có thể cứu vãn nổi, mở ra cho ta thời cơ, điều kiện mới giải phóng Sài Gòn - Gia Định. Ngay trong đêm 29/3, khi Đà Nẵng vừa được giải phóng, các hãng tin phương Tây đã bình luận: “Việc Đà Nẵng thất thủ, kể từ đây sự sụp đổ của chế độ Sài Gòn chỉ tính bằng ngày và giờ”.

Thắng lợi của chiến dịch Đà Nẵng đã góp phần mở ra một địa bàn chiến lược có ý nghĩa quan trọng nhiều mặt. Một vùng lãnh thổ rộng lớn bao gồm 5 tỉnh đồng bằng ven biển (Quảng Trị, Thừa Thiên, Quảng Đà, Quảng Nam, Quảng Ngãi, trong đó có 2 thành phố lớn là Huế và Đà Nẵng) tiếp giáp với miền Bắc xã hội chủ nghĩa, nối liền với vùng mới giải phóng ở Tây Nguyên, đã tạo nên một hậu phương chiến lược hoàn chỉnh hơn. Với hậu phương mới tạo ra, ta có điều kiện tốt hơn trong việc bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, bảo đảm cơ động lực lượng, đáp ứng với yêu cầu tập trung lực lượng quy mô lớn cho việc giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.