Tàu cá từ Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam và Quảng Ngãi, những ngày này đều tìm đến Cửa Việt, tỉnh Quảng Trị để đổ hàng cá nục. Cá nục không chỉ để chế biến thành các món ăn tươi sống như gỏi, kho, chiên, nướng… mà còn được sơ chế thành các sản phẩm khô.

Tại hai làng Xuân Ngọc và Xuân Tiến  thuộc xã Gio Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị từ trước đến nay khá nổi tiếng với sản phẩm cá nục khô do người dân ở đây sản xuất.

Chạy theo con đường về biển Cửa Việt, không khó để bắt gặp cảnh người dân phơi cá nục trên các vỉ lưới dọc lề đường, trong sân và cả trên mái nhà…

Thời gian này, tại các lò sản xuất cá nục khô ở xã Gio Việt luôn tấp nập những lao động phục vụ các đơn hàng. Có thời điểm, lao động ở đây còn làm việc cả ban đêm. Thu nhập hàng tháng cho mỗi lao động từ 3-4 triệu đồng/tháng.

Cá nục là một loại cá biển tương đối nhỏ, với kích thước chỉ khoảng 40cm mỗi con trưởng thành. Thân cá nục hơi tròn và dẹt dần về phần bụng nên cá tương đối nhiều thịt.Thịt cá nục lại rất ngọt và chắc nên được nhiều người yêu thích. Ảnh: Những lao động nữ đang lựa chọn các con cá nục tươi nhập từ các tàu cá trong ngày.

Thời điểm cá nục béo và ngon nhất là vào mùa sinh sản từ tháng 2 cho tới tháng 5 hàng năm. Nhưng số lượng cá nhiều và rộ nhất là vào tháng 7, khi chúng tìm đến những vùng biển nông, nhiều bùn, sinh vật phù du để kiếm mồi và đẻ trứng. Việc đánh bắt vì thế cũng dễ dàng hơn. Ảnh: Cá nục tươi sau khi được ướp qua muối sẽ được rửa sạch và xếp lên các vỉ lưới.

Những vỉ lưới cá này tiếp tục được đưa vào lò hấp...

Sau khoảng 5-10 phút, những vỉ cá nục được đưa ra khỏi lò...

...Rồi được mang ra phơi dưới ánh nắng nhiều lần.

 Trong quá trình được phơi dưới ánh nắng khắc nghiệt của thời tiết miền Trung, những lao động nữ thường xuyên lật để cá khô đều.

Sau khoảng 3 lần phơi nắng, các vỉ cá bắt đầu được các lao động nữ gom lại.

...Và các con cá sau khi phơi khô tiếp tục được tuyển chọn cho vào thùng giấy và giao cho các đơn hàng.

Cá nục khô Quảng Trị không chỉ được người mua ưa dùng vì độ thơm, dai ngon mà còn chế biến được nhiều món như: Nướng khô chấm tương ớt, rim khô, kho...

Lê Kông