Tại phiên họp thứ 6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét việc cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách trong lĩnh vực y tế để phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Tờ trình của Chính phủ về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách trong lĩnh vực y tế do Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long trình bày cho biết, để thể chế hóa quan điểm của Đảng về phòng, chống dịch Covid-19 tại Kết luận số 20-KL/TW ngày 16/10/2021 Hội nghị Trung ương 4 (khóa XIII), Chính phủ đã giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng Chiến lược tổng thể về phòng, chống dịch Covid-19.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết: Trên cơ sở đúc rút kinh nghiệm thực tiễn phòng, chống dịch 2 năm vừa qua; đồng thời rà soát hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật; Chính phủ nhận thấy mặc dù Nghị quyết số 30/2021/QH15 Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XV đã cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách trong phòng, chống dịch Covid-19; tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn những vướng mắc, bất cập do quy định tại các Luật hiện hành chưa đáp ứng được yêu cầu đặc biệt, đặc thù, chưa có tiền lệ của công tác phòng, chống dịch.

Cần làm rõ tính cấp bách

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh, Ủy ban nhất trí về sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách trong lĩnh vực y tế để phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19. Các cơ chế, chính sách trong lĩnh vực y tế được Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thực hiện là những nội dung quan trọng, liên quan đến sự an toàn, tính mạng và sức khỏe người dân, có đối tượng tác động lớn, do đó, cần được xem xét một cách kỹ lưỡng, thận trọng.

ĐBQH cho rằng, cần thiết có chính sách đặc thù đối với lực lượng phòng, chống dịch (Ảnh minh họa).

Tuy nhiên, Tờ trình chưa làm rõ tính cấp bách để được thực hiện theo tinh thần Nghị quyết số 30, một số chính sách được trình để giải quyết những vướng mắc, tồn tại trong thời gian trước, một số chính sách được trình dự kiến sẽ được bổ sung, điều chỉnh khi sửa đổi các luật có liên quan như Luật Khám bệnh, chữa bệnh; Luật Dược. Bên cạnh đó, Ủy ban thấy rằng, có nội dung trong dự thảo Nghị quyết thuộc thẩm quyền của Chính phủ quyết định, do đó, đề nghị Chính phủ cần rà soát lại dự thảo Nghị quyết và chỉ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội những nội dung vượt thẩm quyền của Chính phủ, thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội. Đối với các nội dung cụ thể, Ủy ban đề nghị cần giải trình, làm rõ thêm các nội dung; tiếp tục rà soát về kỹ thuật lập pháp để dự thảo Nghị quyết ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu, nhất là những vấn đề có liên quan đến chuyên môn về y tế.

Trao đổi với PV, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Đặng Thuần Phong cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, theo nhận định của rất cần thiết ban hành Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách trong lĩnh vực y tế để phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19. Tuy nhiên, đây là những nội dung liên quan đến sự an toàn, tính mạng và sức khỏe người dân, có đối tượng tác động lớn, ảnh hưởng rộng đối với vấn đề xã hội, do đó, cần được xem xét hết sức thận trọng.

Ông Phong chỉ rõ: Nhân lực tham gia phòng, chống dịch chịu nhiều rủi ro; do đó cần làm rõ việc nếu có sự cố y khoa xảy ra với các nhân lực này thì sẽ xử lý ra sao? Nhiều trường hợp tham gia bị lây nhiễm hoặc hy sinh thì chế độ như thế nào? Theo đó, cần quy định cụ thể chế độ, chính sách đặc thù, đặc biệt đối với lực lượng phòng, chống dịch, nhất là đội ngũ y, bác sĩ.

Trước đó, khi đề cập đến cơ chế, chính sách về tiền lương, tiền công, phụ cấp và chế độ, chính sách đối với người được điều động tham gia hỗ trợ phòng, chống dịch Covid-19, ông Đặng Thuần Phong nêu thực tế: Tiền ăn cho người bệnh được hỗ trợ 80 nghìn đồng/ngày, cán bộ y tế là 120 nghìn đồng/ngày. Nhưng nghịch lý là, cán bộ y tế đang khỏe mạnh thì 120 nghìn đồng/ngày, nếu cán bộ y tế mắc bệnh thì tiền ăn hỗ trợ giảm còn 80 nghìn/ngày. Nhận thấy vướng mắc này, chúng ta đã có sự điều chỉnh, nhưng mới chỉ với lực lượng y tế, còn các lực lượng khác cũng tham gia phòng, chống dịch thì như thế nào?

Chính sách cần minh bạch, bám sát thực tế

Đồng tình quan điểm, ĐBQH Nguyễn Hoàng Mai (đoàn Tiền Giang) đánh giá: “Đây là vấn đề quan trọng và cấp bách nhưng cũng chưa có tiền lệ; vì thế, cần được xem xét một cách hết sức kỹ lưỡng, thận trọng, trên tinh thần đáp ứng kịp thời yêu cầu của thực tiễn nhưng cũng phải đảm bảo đúng và hiệu quả”.

ĐBQH Nguyễn Hoàng Mai phân tích: “Một trong những quy định mà Chính phủ đề nghị, đó là người bị nhiễm Covid-19 trong quá trình tham gia phòng, chống dịch hoặc phải cách ly sau thời gian làm việc tại các cơ sở thu dung, điều trị Covid-19 thì được hưởng nguyên lương và các khoản phụ cấp theo mức đang hưởng. Trong đó, Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và ngân sách Nhà nước chi trả phần còn lại. Ngoài ra, những trường hợp này còn được hưởng các chế độ phòng, chống dịch Covid-19 nếu tiếp tục tham gia thực hiện các nhiệm vụ phòng, chống dịch trong thời gian điều trị do bị nhiễm Covid-19. Theo tôi, quy định này là hợp lý”.

Bởi lẽ, theo ĐBQH Nguyễn Hoàng Mai, thời gian vừa qua, nhiều trường hợp người tham gia phòng, chống dịch nên bị nhiễm Covid-19 và phải điều trị. Trong thời gian điều trị này sẽ được coi là người bệnh nhưng trên thực tế rất nhiều trường hợp nếu còn đủ sức khỏe thì họ vẫn tiếp tục tham gia các hoạt động chăm sóc, điều trị cho những bệnh nhân khác tại các cơ sở thu dung, điều trị Covid-19.

Bên cạnh đó, theo quy định về chuyên môn thì sau thời gian làm việc tại các cơ sở thu dung, điều trị Covid-19, khi quay trở về địa phương nơi đang cư trú, những người này sẽ phải cách ly khoảng 7 ngày và những ngày này không được coi là ngày làm việc. Như vậy sẽ rất thiệt thòi cho họ. Để tháo gỡ vướng mắc từ thực tế trên, cần có quy định về chế độ, chính sách đối với người được điều động tham gia hỗ trợ phòng, chống dịch. Cần bảo đảm tốt nhất chế độ, chính sách để bù đắp phần nào những đóng góp, hy sinh của các chiến sĩ, cán bộ y tế và các lực lượng khác, nhất là những lực lượng ở tuyến đầu chống dịch.

Từng công tác trong ngành y tế, Ủy viên Ủy ban Xã hội Nguyễn Anh Trí chia sẻ thực tế đáng suy ngẫm, đó là trong hơn hai năm phòng, chống dịch Covid-19, đã có một lực lượng lớn cán bộ y tế làm đơn xin thôi việc, vì áp lực chống dịch quá lớn, dai dẳng, trong khi cán bộ y tế phải làm việc trong môi trường và thời gian ngặt nghèo, ít được giao tiếp bình thường, nhất là với người thân.

Với diễn biến dịch như hiện nay, việc cách ly, chăm sóc F1, F0 được thực hiện tại nhà, thì công việc của lực lượng y tế lại càng vất vả hơn, phải đến tận nơi, thăm khám tại chỗ... Trước thực tế này, Ủy viên Ủy ban Xã hội Nguyễn Anh Trí đề nghị phải có chế độ, chính sách tốt nhất có thể cho cán bộ, nhân viên y tế. Kể cả với những người tham gia chống dịch trở về, may mắn không bị nhiễm bệnh, nhưng đã có thời gian dài phục vụ cộng đồng, xã hội thì cũng phải được xem xét, đánh giá, ghi nhận sự đóng góp, như một hình thức động viên. Cần tạo cơ chế, chính sách để lực lượng y tế yên tâm công tác, nhiều đại biểu cho rằng, trong thời gian tới, phải có sự điều tiết ở tầm quốc gia cho công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Tác giả: Ngân Giang