Xe tải xếp hàng dài tại biên giới Ukraine-Ba Lan tháng 4/2023. Ảnh: AFP

Theo tờ Pravda châu Âu (Ukraine), các hãng vận tải Ba Lan đang đe dọa chặn tất cả các cửa khẩu biên giới với Ukraine vì sự cạnh tranh quá mức sau khi tự do hóa vận tải quốc tế giữa Ukraine và EU. Một lãnh đạo của đảng Liên minh cực hữu Ba Lan cho biết đảng này sẽ ủng hộ cuộc biểu tình phong tỏa của những công ty vận tải đường bộ Ba Lan ở biên giới Ukraine, dự kiến diễn ra vào ngày 6/11. 

Các tài xế xe tải Ba Lan đã cáo buộc các đồng nghiệp Ukraine cạnh tranh không lành mạnh và đang làm tổn hại đến hoạt động kinh doanh của họ. Vào năm 2022, EU đã nới lỏng các quy định đối với các công ty vận tải Ukraine trong bối cảnh xung đột với Nga, nhưng điều này đã ảnh hưởng đến các doanh nghiệp Ba Lan.

Những người biểu tình tuyên bố họ có thể phong tỏa biên giới tới 2 tháng. Mặc dù họ cam kết không làm gián đoạn hoạt động vận chuyển hành khách hay nhập khẩu hàng hóa quân sự và nhân đạo vào Ukraine, nhưng việc phong tỏa này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế Ukraine.

Sau cuộc xung đột Nga - Ukraine, EU đã thực hiện những bước đi chưa từng có để hỗ trợ nền kinh tế của Kiev. Đặc biệt, EU đã miễn trừ hoàn toàn yêu cầu cấp phép cho các hãng vận tải Ukraine làm việc tại EU và gia hạn điều khoản này cho đến tháng 6/2024.

Giờ đây, các hãng vận tải Ba Lan đang yêu cầu hủy bỏ đặc quyền trên và áp dụng lại hệ thống cấp phép cũ. Hơn nữa, họ còn yêu cầu "thắt chặt các quy định vận tải đối với các hãng vận tải nước ngoài theo ECMT (một thỏa thuận cấp giấy chứng nhận giữa các Bộ Giao thông Vận tải châu Âu)". 

Ngoài ra, họ cũng yêu cầu cấm các công ty Ukraine đăng ký hoạt động ở Ba Lan nếu nguồn tài chính của công ty đó nằm ngoài EU. Các công ty Ukraine chỉ được phép vận chuyển hàng hóa từ Ukraine đến EU và quay trở lại với một số chuyến đi hạn chế.

Tất nhiên, những yêu cầu như vậy là hoàn toàn không thể chấp nhận được đối với Ukraine. Do đó, Ukraine đang lên kế hoạch thảo luận vấn đề này không chỉ với chính quyền Ba Lan mà còn với Ủy ban châu Âu, vì lý do vi phạm biên bản ghi nhớ về vận tải. 

Giấy phép của các công ty Ukraine luôn là vấn đề gây tranh cãi trong quan hệ với Ba Lan. Năm 2021, Kiev thậm chí còn tuyên bố thành lập cơ quan trọng tài với Ủy ban châu Âu vì Warsaw không đồng ý cấp giấy phép cho các hãng vận tải Ukraine, hạn chế xuất khẩu hàng hóa từ Ukraine sang EU.

Hiện các hãng vận tải Ba Lan rất không hài lòng trước sự cạnh tranh ngày càng gia tăng từ phía Ukraine và kịch liệt phản đối việc tiếp tục chế độ "miễn thị thực vận chuyển". Ngược lại, đối với Kiev, việc tiếp tục "đi lại tự do" có tầm quan trọng sống còn.