Hình ảnh tổn thương dày tổ chức kẽ, lan tỏa dạng “kính mờ” khắp hai trường phổi.

Đây là kết quả chụp CT phổi của người bệnh khi đến thăm khám hậu Covid tại Bệnh viện Quốc tế Vinh. Những tổn thương này khiến người bệnh ho nhiều, tức ngực, khó thở,… dù đã âm tính sau Covid được một thời gian dài.

Tổn thương trên phổi rất thường gặp ở những người sau khi mắc Covid-19, là một trong những hội chứng hậu Covid thường thấy. Bởi vậy nên việc thăm khám để kịp thời phát hiện và điều trị di chứng sau âm là rất cần thiết.

Theo Tổ chức y tế thế giới WHO, hội chứng hậu Covid xảy ra ở người nhiễmCovid-19sau 3 tháng, với các triệu chứng xuất hiện và kéo dài ít nhất 2 tháng, sau khi đã loại trừ tất cả các chẩn đoán khác.

Ảnh hưởng của hội chứng hậu COVID-19

Hội chứng hậu Covid tác động đến nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt có nhiều triệu chứng của bệnh lý đường hô hấp như ho kéo dài, khó thở, hụt hơi, đau ngực,... Những người bệnh cao tuổi, bệnh mãn tính kèm theo như đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì, bệnh tim mạch, nghiện hút thuốc lá, nghiện rượu, bệnh thận mạn tính... và mức độ nặng của giai đoạn Covid-19 cấp tính cũng làm tăng nguy cơ phát triển hội chứng hậu Covid.

Tuy nhiên, hậu Covid có thể xảy ra với bất kỳ người bệnh đã mắc Covid-19, ngay cả khi bị bệnh nhẹ, hoặc thậm chí không có triệu chứng thì vẫn có thể bị hậu Covid.

Do đó thăm khám hệ hô hấp là một trong những nội dung quan trọng khi kiểm tra sức khoẻ hậu Covid, đặc biệt là chụp Cắt lớp vi tính phổi.Hiện nay, Cắt lớp vi tínhphổi là phương pháp đơn giản, chính xác với chi phí hợp lý, được áp dụng rộng rãi ở nhiều cơ sở y tế để đánh giá các tổn thương phổi hậu Covid. Phương pháp này có ưu điểm vượt trội so với chụp X-quang là cho kết quả hình ảnh chi tiết, đánh giá chính xác, tránh bỏ sót tổn thương.

Việc chẩn đoán sớm và chính xác sẽ giúp người bệnh được điều trị kịp thời, giảm thiểu các ảnh hưởng lâu dài do hội chứng hậu Covid.

Những nhóm đối tượng có nguy cơ cao có tổn thương phổi hậu Covid

- Người bệnh mắc Covid-19 bị viêm phổi nặng.

- Có tiền sử mắc các bệnh nền liên quan đến đường hô hấp trước đó.

- Người già, người có thói quen hút thuốc lá thường xuyên.

- Người bệnh đã điều trị ECMO trong thời gian dài, thở máy áp lực dương,...

Hình ảnh tổn thương phổi hậu Covid trên Cắt lớp vi tính

- Hình ảnh “kính mờ”:Dấu hiệu thường gặp nhất, tổn thương hai bên phổi, chủ yếu vùng ngoại vi.

- Các tổn thương “kính mờ”kèm dày vách liên tiểu thuỳ tạo nên hình ảnh “lát đá”.

- Các tổn thương dạng đông đặc nhu mô phổi.

- Hình ảnh “kính mờ” hoặc đông đặc phổi có biểu hiện Halo đảo ngược (gồm viền đặc phổi dày tối thiểu 2mm bao quanh vùng “kính mờ” trung tâm).

- Giãn phế quản co kéo.

- Hình ảnh dải mờ dưới màng phổi.

Ngoài ra, Cắt lớp vi tính có thể phát hiện một số tổn thương phối hợp khác nhưtổn thương dạng hang - áp xe phổi, huyết khối động mạch phổi (trong trường hợp tiêm thuốc)...

Hình ảnh minh hoạ: A-C-E-G: CT phổi của người bệnh có biểu hiện khó thở sau 13 tuần nhiễm Covid-19, bao gồm các tổn thương “kính mờ” kèm dải mờ dưới màng phổi, giãn phế quản co kéo. B-D-F-H: Hình ảnh CT phổi cải thiện đáng kể trên cùng người bệnh vào tuần thứ 25 sau khi điều trị bằng steroid.

Người bệnh hậu Covid chụp Cắt lớp vi tính cần lưu ý điều gì?

Chụp Cắt lớp vi tính là kĩ thuật sử dụng tia X để tạo ảnh, do đó người bệnh sẽ phải chịu một liều bức xạ nhất định. Chính vì vậy, phụ nữ mang thai hoặc trẻ em nếu không thực sự cần thiết thì không nên chụp Cắt lớp vi tính phổi, mà có thể kết hợp các phương pháp thăm khám khác để hỗ trợ chẩn đoán bệnh lý đường hô hấp. Tuy nhiên trong một số trường hợp, người bệnh vẫn cần phải chụp Cắt lớp vi tính để chẩn đoán, khi đó cần che chắn những bộ phận nhạy cảm với tia X.

Chụp Cắt lớp vi tính phổi là kĩ thuật có độ an toàn cao, thời gian chụp nhanh. Người bệnh chỉ cần cởi bỏ các tư trang, vật liệu kim loại không cần thiết ở vùng cổ và ngực, sau đó nằm lên bàn chụp theo tư thế mà Kĩ thuật viên hướng dẫn, chỉ mất gần 1 phút là máy đã chụp xong. Sau đó hình ảnh sẽ được truyền về phòng làm việc của Bác sĩ để xác định chẩn đoán, tiên lượng và điều trị.

Tổn thương phổi hậu Covid-19 có những triệu chứng không đặc hiệunhư ho kéo dài, khó thở, hụt hơi, đau ngực... Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến chức năng hô hấp cũng như các hệ cơ quan khác. Vì vậy, nếucó các dấu hiệu trên đâyhoặc là đối tượng có nguy cơ cao, người bệnh nên chủ động đến các cơ sở y tế uy tín để được tầm soát tổn thương phổi hậu Covid bằng chụp Cắt lớpvi tính. Đây là phương pháp an toàn, nhanh chóng, hiệu quả, được các Bác sĩ ưu tiên lựa chọn để phát hiện và xác định những tổn thương ở phổi.

Bệnh viện Quốc tế Vinh sử dụng máy Cắt lớp vi tính 128 lát cắt với khả năng chụp nhanh chóng, độ phân giải cao nên rất nhạy với các tổn thương ở phổi của người bệnh dù là nhỏ nhất. Cùng với đó, tại Bệnh viện triển khai gói khám hậu Covid với đầy đủ các chỉ định lâm sàng và cận lâm sàng cần thiết, bao gồm cả chụp Cắt lớp vi tính, người bệnh có thể lựa chọn gói khám phù hợp để thăm khám tổng quát sau khi âm tính.

Lam Giang