Thị trường chứng khoán Việt Nam đang ghi nhận những thay đổi lớn không chỉ về mặt hệ thống kỹ thuật mà cả những biến động về thanh khoản và chỉ số. Biên độ dao động lớn của VN-Index đang khiến không ít nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư mới (F0) bối rối về xu hướng thị trường.

Giao dịch biên độ lớn

Lượng tiền khổng lồ từ nhà đầu tư cá nhân trong nước giúp thị trường tăng vượt bậc, lập đỉnh 1.420 điểm vào ngày 2/7. Tuy nhiên VN-Index sau đó biến động mạnh với phiên bán tháo 56 điểm, trước khi quay đầu hồi kỹ thuật 34 điểm trong phiên hôm qua. Các chỉ số trong phiên cũng dao động với biên độ lớn khi đảo chiều tăng giảm liên tục hàng chục điểm.

Việc thị trường biến động với tần suất cao được nhiều đơn vị phân tích dự báo trước, hầu hết cho rằng VN-Index có thể tiếp tục trải qua diễn biến rung lắc mạnh trong quá trình xác lập đỉnh cao mới và nhà đầu tư nên giữ một trạng thái thận trọng.

VN-Index chứng kiến nhiều phiên giao dịch với biên độ lớn từ đầu năm. Đồ thị: TradingView.

Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận thấy giá trị giao dịch dù vẫn duy trì ở mức cao nhưng khả năng tìm kiếm cơ hội đầu tư trên thị trường sẽ tiếp tục khó khăn do sự phân hóa mạnh giữa các dòng cổ phiếu trong giai đoạn này.

BVS tin rằng thị trường nhiều khả năng sẽ tiếp tục có biến động giằng co với các nhịp tăng giảm đan xen, kèm theo đó là sự phân hóa mạnh giữa các dòng cổ phiếu. Nhà đầu tư có thể tiếp tục xem xét thực hiện nâng tỷ trọng các vị thế ngắn hạn trong danh mục khi thị trường xuất hiện các phiên điều chỉnh mạnh

Chứng khoán MBS dự báo những nhịp rung lắc để kiểm tra các ngưỡng hỗ trợ sẽ xảy ra, trước khi thị trường hướng đến các mức cao mới. KB Việt Nam cho rằng xu hướng hiện tại khá trung tính và có thể sẽ xuất hiện thêm các phiên rung lắc.

Trao đổi với Zing, ông Trương Hiền Phương - Giám đốc cấp cao Chứng khoán KIS Việt Nam - cho rằng việc chỉ số biến động lớn gần đây còn phải xem xét đến quy mô thị trường. Thanh khoản hiện nay đã gấp 4-5 lần so với năm ngoái nên dòng tiền lớn sẽ làm biến động tuyệt đối của chỉ số cũng lớn hơn.

“Gần đây nhà đầu tư mua nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn (cổ phiếu có tác động chính lên chỉ số) dẫn đến giá cổ phiếu tăng lên và qua đó làm chỉ số VN-Index tăng nhiều. Ngược lại trong trường hợp nhà đầu tư bán ra cùng lúc thì chỉ số cũng bị ảnh hưởng nhiều bởi lực bán đó”, ông Phương bổ sung.

Chuyên gia này nhận xét biến động tăng giảm của thị trường thời gian qua về số tuyệt đối là lớn nhưng không đến mức quá bất thường, bởi đây là đặc trưng trong bối cảnh thị trường chứng khoán đã được mở rộng quy mô và tiến lên vùng giá mới.

Nên làm gì khi thị trường biến động?

Nhà đầu tư mới (F0) tham gia thị trường đột biến trong nửa đầu năm nay và có tác động không nhỏ đến sự vận động tích cực của thị trường. Trước biến động lớn của chỉ số, tâm lý của nhà đầu tư F0 cũng đang bị dao động mạnh.

Giám đốc KIS Việt Nam cho rằng không chỉ người mới mà cả những người đã tham gia thị trường đôi khi vẫn có những lúc bối rối. Trong những phiên biến động lớn, nhà đầu tư nên cố gắng bình tĩnh và xem cụ thể rõ ràng nguyên nhân đến từ đâu.

Ông Phương nhận thấy nhà đầu tư nhỏ lẻ có xu hướng bán ra khi thị trường biến động theo khuynh hướng bán tháo hoặc bởi tin đồn thất thiệt, hoặc đôi khi thị trường biến động có thể chỉ do các nhà đầu tư lớn bán ra có chủ đích.

“Những lúc thị trường có biến động mạnh thì nhà đầu tư nên bình tĩnh quan sát và tính toán lại chiến lược của mình hơn là bị cuốn theo xu hướng đó, trong khi bản thân không nắm rõ tình hình. Việc để hành động bị cuốn theo tâm lý bầy đàn thực chất không hiệu quả, đôi khi mang tính bất lợi”, vị chuyên gia khuyên.

Ông khuyến nghị đối với các nhà đầu tư đang nắm giữ những cổ phiếu tốt thì tiếp tục nắm giữ và không có gì lo lắng. Trường hợp danh mục đầu tư có những cổ phiếu chưa được như mong muốn thì có thể nhân cơ hội này tái cấu trúc bằng cách bán ra cổ phiếu thực sự không hấp dẫn và chuyển tiền sang mua cổ phiếu có khả năng tăng trưởng tốt hơn trong tương lai.

Còn đối với nhà đầu tư nắm giữ nhiều tiền mặt có thể cân nhắc giải ngân dần vào những lúc thị trường biến động mạnh theo khuynh hướng giảm sâu, với chiến lược chia nhỏ tiền. Trong lúc hoảng loạn thì cổ phiếu bị bán ra nhiều nên đây là lúc rất dễ mua cho dù là cổ phiếu tốt, cổ phiếu nóng nhưng hạn chế mua đuổi.

Có nên nghe tin đồn?

Thị trường chứng khoán gần đây xuất hiện không ít tin đồn trên các diễn đàn và mạng xã hội, gây ảnh hưởng không ít đến công tác điều hành của cơ quan quản lý, đến hoạt động của doanh nghiệp và giá cổ phiếu. Đối với các nhà đầu tư mới tham gia thị trường chứng khoán, Giám đốc KIS Việt Nam đưa ra 3 lời khuyên cho việc đầu tư trong giai đoạn nhiễu động thông tin như hiện nay.

Ông Trương Hiền Phương - Giám đốc cao cấp Chứng khoán KIS Việt Nam. Ảnh: Nhân vật cung cấp.

Đầu tiên, nhà đầu tư nên hạn chế nghe tin đồn, kể cả những tin đồn của người quen biết bởi họ cũng có thể là người bị hại. Khi có được thông tin thì cũng phải phân tích sâu vào bản chất sự việc để suy ra được hệ quả và từ đó áp dụng vào chiến lược bản thân.

Tiếp đến nhà đầu tư cố gắng tìm đọc các thông tin chính thống và xem các báo cáo phân tích từ công ty chứng khoán để nắm rõ tình hình thị trường, yếu tố vĩ mô và sức khỏe doanh nghiệp hơn là việc nghe tin đồn. Đây là các thông tin chính thức và thường được bảo chứng về tính xác thực.

Ngoài ra, nhà đầu tư không nên cố gắng phản ứn với thông tin theo cách quá vội vàng, đôi khi dẫn đến những bất lợi. Tin đồn cũng cần nhiều thời gian xử lý, đôi khi thông tin chỉ mang tính bất lợi ngắn hạn nhưng phản ứng quá nhanh có thể không đạt hiệu quả.

Nhà đầu tư cá nhân rất dễ bị dẫn dắt bởi tâm lý bầy đàn, theo đám đông nên dễ rơi vào bẫy nếu các nhà đầu tư lớn chuyên nghiệp có chủ đích. Cá nhân nên cẩn trọng với thông tin, bình tĩnh tìm kiếm và xử lý thông tin, hoặc tham khảo tư vấn các nhân viên môi giới hoặc nguồn chính thống trước khi hành động.

Chứng khoán vẫn hấp dẫn với F0

Lượng tài khoản chứng khoán mở mới đầu năm đạt mức kỷ lục gần 620.000 đơn vị, cao hơn đến 58% so với cả năm 2020. Con số này cho thấy tiềm năng phát triển của thị trường chứng khoán thông qua sự chấp nhận đến từ những người trước đây chưa biết đến.

Đối với nhóm nhà đầu tư mới này, ông Phương quan sát họ mở mới nhiều nhưng không đồng nghĩa đã kích hoạt, họ có thể vẫn còn nghe ngóng, quan sát trước khi chính thức giải ngân. Bởi theo ông, những bước thăm dò thị trường lúc nào cũng là những bước đi thật nhẹ, thật chậm.

“Họ có thể mở nhiều nhưng tham gia giao dịch ở mức vừa phải và trên tinh thần thận trọng. Nhất là các nhà đầu tư mở mới gần đây đúng thời điểm thị trường chứng khoán đang tăng lên ở vùng cao mới, điều này khiến họ đang hơi e ngại ở vùng giá này. Họ đã tham gia giao dịch nhưng trong tâm thế thận trọng, lượng tiền đổ vào không nhiều”, vị chuyên gia nêu quan điểm.

Giám đốc KIS Việt Nam tin rằng thị trường dù có những tình huống phát sinh mới nhưng tổng thể năm nay vẫn diễn biến tương đối tích cực và là kênh đầu tư hấp dẫn cho nhà đầu tư mới. Điều này là nhờ dòng tiền rẻ vẫn đang hiện hữu trên thị trường, trong khi các kênh đầu tư khác như bất động sản, vàng đã tăng nóng và đầu tư USD, ngoại tệ có tính rủi ro cao.

Dòng vốn từ quỹ đầu tư trong nước và nước ngoài cũng có xu hướng hút ròng. Ông Phương dự báo lượng tiền sẽ tiếp tục đổ vào thị trường thời gian tới nhờ dòng vốn từ cá nhân tổ chức, quỹ ngoại và nhất là quỹ ETF sẽ còn phát triển.

Hoạt động của khối doanh nghiệp niêm yết trong năm 2021 được dự báo tích cực hơn dù còn khó khăn từ dịch bệnh. Hầu hết doanh nghiệp đã có kinh nghiệm để vượt qua giai đoạn khó khăn và họ có những giải pháp thay thế để thích ứng với môi trường hiện nay.

Vị chuyên gia dự báo tăng trưởng EPS doanh nghiệp dự phóng ở mức 10-20% so với năm ngoái và hầu như các đơn vị phân tích đều có cái nhìn tích cực. Tăng trưởng dương cho thấy giá trị doanh nghiệp tăng lên và nhà đầu tư sẽ tiếp tục đổ tiền mua cổ phiếu.

Ông Phương bổ sung, thị trường chứng khoán còn có cơ hội tăng điểm nhờ kỳ vọng nâng hạng trong năm 2022, khi các cơ quan quản lý đang làm hết khả năng để nhanh đáp ứng các tiêu chí để được nâng hạng thị trường.

Tác giả: Huy Lê