Bố của ông Hoàng Văn C. có một mảnh đất 100m2, chiều rộng 6,15m chiều dài 16,2m2 tại phường Thanh Châu, TP Phủ Lý, tỉnh Hà Nam. Ông này muốn chia tách thửa cho 2 người con, nhưng dù đủ diện tích (>40m2) nhưng không đủ kích thước chiều rộng (<3,5m) theo Quyết định 36/2017 của tỉnh Hà Nam.

Ông C. muốn được biết bố ông phải làm như nào để có thể tách thửa chia cho 2 người con, trong khi hiện tại 2 thửa liền kề nhà hàng xóm không có ý định bán để có thể hợp thửa.

Hạn chế tách thửa đất là việc pháp luật có những quy định về các trường hợp hạn chế tách thửa đất hoặc không thực hiện hoạt động tách thửa đất.

Tại Điều 75a của Nghị định số 43/2013/NĐ- CP của Chính phủ được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định số 01/2017/NĐ- CP; Nghị định 148/2020/NĐ- CP quy định như sau:

"Điều 75a. Quy định điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng và điều kiện cụ thể tại địa phương để quy định cụ thể điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất theo từng loại đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất."

Như quy định trên, trong các văn bản quy phạm pháp luật đất đai bao gồm Luật Đất đai, các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành luật đất đai không có những quy định về hạn mức tối thiểu chung cũng như các điều kiện khác về trường hợp không được tách thửa đất. Các điều kiện về tách thửa đất này sẽ do Ủy ban nhân dân tỉnh của từng tỉnh quyết định, căn cứ trên quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và các điều kiện thực tế của tỉnh. Các điều kiện tách thửa đất đối với mỗi loại đất sẽ khác nhau.

Theo thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Nam, có 4 trường hợp không cho phép chia tách thửa đất theo Quyết định số 36/2017 ngày 31/8/2017 của UBND tỉnh Hà Nam gồm:

a) Thửa đất thuộc khu vực đã có thông báo thu hồi đất, quyết định thu hồi đất.

b) Thửa đất thuộc quy hoạch chi tiết phân lô đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt trừ các trường hợp quy định khác.

c) Thửa đất không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật về đất đai.

d) Một trong các thửa đất hình thành sau khi chia tách thửa đất không đảm bảo điều kiện diện tích tối thiểu, đường giao thông được hình thành sau khi chia tách thửa đất theo quy định.

Về quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa, UBND tỉnh Hà Nam quy định:

1. Thửa đất của hộ gia đình, cá nhân thuộc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện được quy hoạch là đất ở khi chia tách thửa đất (trừ trường hợp thuộc điểm b khoản 6 Điều này) phải đảm bảo các điều kiện như sau:

a) Đối với phường, thị trấn: diện tích ≥ 40m2; chiều rộng, chiều sâu ≥ 3,5m.

b) Đối với xã: diện tích ≥ 60m2; chiều rộng, chiều sâu ≥ 4m.

2. Thửa đất của hộ gia đình, cá nhân thuộc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện được quy hoạch là đất nông nghiệp khi chia tách thửa đất phải đảm bảo diện tích ≥ 360m2.

Về đường giao thông được hình thành sau khi chia tách thửa đất được quy định:

a) Trường hợp sau khi chia tách thửa đất hình thành đường giao thông nối tiếp vào ngõ hiện trạng có mặt cắt ngang ≤ 3m thì bề rộng ngõ mới hình thành sau khi chia tách tối thiểu phải bằng bề rộng ngõ hiện trạng.

b) Trường hợp sau khi chia tách thửa đất hình thành đường giao thông mới hoặc nối tiếp vào ngõ hiện trạng có mặt cắt ngang > 3m thì bề rộng ngõ mới hình thành sau khi chia tách ≥ 3m.

Theo trả lời của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Nam, đối với thửa đất của bố ông C. muốn chuyển quyền cho 2 con nhưng không đủ điều kiện tách thửa theo quy định thì có thể làm thủ tục chuyển quyền cho 2 anh em cùng đồng sử dụng đất.

Tác giả: Ninh An