Theo đó, Hãng phim truyện Việt Nam bắt đầu cổ phần hóa (CPH) từ năm 2014, đến năm 2017 trở thành Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam, do Tổng Công ty vận tải thủy (VIVASO) nắm quyền chi phối.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, kiểm tra, xác minh và hồ sơ, tài liệu thu thập được, Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc thực hiện cổ phần hóa Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam là phù hợp với chủ trương của nhà nước và cần thiết để huy động vốn, mở rộng quy mô hoạt động của doanh nghiệp cũng như nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, nhất là trong tình trạng doanh nghiệp nhiều năm liền thua lỗ triền miên, dẫn đến gần bờ vực của phá sản.

Tuy nhiên, công tác cổ phần hóa Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam có tồn tại một số hạn chế, khuyết điểm sau:

Về quy trình tiến hành CPH, Thanh tra Chính phủ nêu rõ, việc xây dựng, ban hành Kế hoạch và tiến độ thực hiện cổ phần hóa Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam sau 1 năm và lựa chọn đơn vị tư vấn sau 6 tháng kể từ khi có Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo là chưa đảm bảo tiến độ theo Kế hoạch như Quyết định số 926/QĐ-BVHTTDL của Bộ trưởng Bộ VHTT & DL.

Cụ thể, Ban Chỉ đạo cổ phần hóa không thực hiện việc lựa chọn đơn vị tư vấn định giá doanh nghiệp và tư vấn cổ phần hóa, để Công ty lựa chọn là chưa thực hiện đúng thủ tục theo Nghị định số 59/2011/NĐ-CP ngày 18/7/2011, chưa thực hiện đầy đủ thủ tục theo luật Đấu thầu 2013 về chỉ định thầu được hướng dẫn thực hiện tại Điều 56 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ việc Hãng phim truyện Việt Nam ký các hợp đồng cho thuê nhà, đất tại số 4 Thụy Khuê (Tây Hồ, Hà Nội); góp vốn liên doanh bằng quyền sử dụng đất và đồng ý cho đối tác (Công ty TNHH Xây dựng Thương mại và Du lịch Sài Gòn) quản lý điều hành hoạt động cho thuê văn phòng hoặc thuê các công ty, tổ chức chuyên nghiệp quản lý điều hành tại số 6 Thái Văn Lung (quận 1, Tp Hồ Chí Minh) là sai mục đích sử dụng, trái thẩm quyền quy định tại Luật Đất đai năm 2013.

Trong quá trình quản lý sử dụng 4 cơ sở nhà, đất, Hãng phim truyện Việt Nam chưa thực hiện các thủ tục pháp lý về đất đai. Đến thời điểm kiểm tra (30/10/2017), Hãng cũng chưa thực hiện các thủ tục để ký tiếp hợp đồng thuê đất đối với 2 cơ sở nhà, đất tại số 4 Thụy Khuê và số 6 Thái Văn Lung (riêng phần diện tích nhà Thủy phi cơ đã hoàn thiện các thủ tục pháp lý); chậm nộp tiền thuê đất đến thời điểm 30/9/2017 số tiền hơn 21,7 tỉ đồng. Đến ngày 10/10/2017, Hãng phim truyện Việt Nam đã nộp số tiền thuê đất tại 3 cơ sở nhà, đất số tiền hơn 14 tỉ đồng.

Tại phương án cổ phần hóa và chuyển Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam thành Công ty cổ phần, Hãng phim truyện Việt Nam xây dựng phương án sử dụng đất, trong đó, bao gồm cả toàn bộ diện tích 1.208 m2 tại khu đất số 6 Thái Văn Lung và toàn bộ khu đất tại số 4 Thụy Khuê khi chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Đất vàng Hãng phim truyện Việt Nam gây nhiều tranh cãi

Ngày 30/12/2015, Bộ Văn hoá - Thể thao - Du lịch ban hành Quyết định số 4654/QĐ-BVHTTDL phê duyệt Phương án cổ phần hóa và chuyển Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam thành Công ty cổ phần, trong đó chưa phê duyệt phương án sử dụng đất.

Phương án sử dụng đất được thực hiện sau khi có ý kiến thỏa thuận của Bộ Tài chính và các quy định của pháp luật về đất đai. Như vậy, Bộ Văn hoá - Thể thao - Du lịch phê duyệt phương án cổ phần hóa và chuyển Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam thành Công ty cổ phần khi chưa có Quyết định phê duyệt phương án sử dụng đất.

Đến thời điểm kiểm tra, Hãng phim truyện Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện các thủ tục, hồ sơ pháp lý về sở hữu các cơ sở nhà, đất để làm căn cứ xây dựng phương án sử dụng đất trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Cũng trong kết luận cũng nêu, đối với việc quản lý tài sản, tiền vốn và hoạt động kinh doanh, Kết luận của Thanh tra Chính phủ cho thấy, việc quản lý, theo dõi, hạch toán công nợ phải thu, phải trả tại Công ty TNHH MTV Hãng phim truyện Việt Nam còn chưa đúng quy định.

Điều này dẫn đến một số vi phạm xảy ra như: quản lý và theo dõi khoản phải thu khác, đối tượng là Cục Điện Ảnh chưa đúng; theo dõi khoản trả trước cho Chi nhánh Công ty Cổ phần Điện ảnh truyền hình (Hà Nội) chưa chính xác; việc hạch toán khoản vay nợ dài dạn của Công ty Cổ phần Quảng cáo Sao thế giới là không đúng; số tiền lương trả thiếu cho người lao động và số tiền lương đã chi thanh toán cho người lao động không đi làm chưa được hạch toán;

Đặc biệt, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh không hiệu quả, kết quả kinh doanh các năm đều lỗ liên tiếp. Một số chi phí vượt so với chi phí được phê duyệt; Hàng năm Công ty chưa thường xuyên đối chiếu công nợ với khách hàng.....

Ngay việc xác định lại giá trị thương hiệu của công ty căn cứ vào giá trị lịch sử và bề dày truyền thống theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đã được Bộ VH TT & DL tổ chức thực hiện, tuy nhiên, chưa xác định được giá trị thương hiệu cụ thể của Hãng phim.

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ VHTT&DL xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện ngay các quy trình, thủ tục theo quy định để cho nhà đầu tư chiến lược là Tổng Công ty Vận tải Thủy – CTCP xin rút vốn trước thời hạn; thành lập Hội đồng xác định giá trị thương hiệu Hãng phim truyện Việt Nam.

Đặc biệt, phải tổ chức kiểm điểm, chỉ đạo các đơn vị tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, xử lý đối với các đơn vị, cá nhân trước những thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm như đã nêu.

Với Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển phim truyện Việt Nam, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo thực hiện: Đối với cơ sở nhà đất tại số 6 Thái Văn Lung (Tp Hồ Chí Minh), cần liên hệ với Công ty Quản lý Kinh doanh nhà Tp Hồ Chí Minh để thực hiện các thủ tục hành chính và nghĩa vụ về đất đai theo quy định của pháp luật;

Đối với cơ sở nhà, đất tại số 4 Thụy Khuê (Hà Nội), cần thực hiện xử lý dứt điểm các yêu cầu của Bộ Tài chính tại văn bản số 2529/BTC-QLCS ngày 24-2-2016 và các yêu cầu của UBND TP Hà Nội tại văn bản số 2904/UBND-TNMT ngày 5-5-2015, báo cáo cơ quan có thẩm quyền để xử lý;

Hoàn thiện phương án sử dụng đất (cụ thể các công trình đầu tư xây dựng trên đất). Cùng đó, có phương án hỗ trợ sản xuất kinh doanh bổ sung thêm nội dung về mục tiêu; kế hoạch; giải pháp đổi mới công nghệ, phát triển thị trường; giải pháp sử dụng nguồn nhân lực.

Hải Đăng