Theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ có hiệu lực từ ngày 1/7/2022, các cửa hàng kinh doanh xăng dầu phải xuất hóa đơn điện tử theo từng lần bán,đảm bảo có thể tra cứu khi cơ quan có thẩm quyền yêu cầu.

Thời hạn mà Thủ tướng và các bộ, ban, ngành đưa ra với doanh nghiệp là hết ngày 31/1, các cây xăng phải hoàn tất việc áp dụng và kết nối này. Sau đó, những cửa hàng nào không thực hiện sẽ phải đóng cửa.

Chỉ còn 10 cửa hàng chưa hoàn thành

Khảo sát của VTC News sáng và trưa 1/4 - ngày đầu tiên buộc toàn bộ cửa hàng phải xuất hóa đơn điện tử sau mỗi lần bán lẻ xăng dầu - cho thấy, các cây xăng ở Hà Nội đều đã thực hiện việc xuất hóa đơn điện tử bán lẻ, trong khi phần lớn người tiêu dùng không có nhu cầu lấy hóa đơn.

Tại cửa hàng xăng dầu Housinco (phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai) và cây xăng Tân Tiến (Ngọc Hồi, huyện Thanh Trì), sau mỗi lần bán xăng, nhân viên đều hỏi khách có nhu cầu lấy hóa đơn điện tử hoặc hóa đơn in thông qua máy Pos không. Tuy nhiên, chỉ một số khách hàng đi ô tô lấy hóa đơn, còn hầu hết khách đi xe máy, mua xăng với số lượng ít đều từ chối lấy hoá đơn.

“Khách có nhu cầu lấy đơn thì chúng tôi cung cấp ngay sau khi bán hàng. Những hóa đơn đó cũng được lưu trên hệ thống và chuyển cho cơ quan thuế khi kết thúc ngày bán hàng.

Còn nếu khách không có nhu cầu thì chúng tôi vẫn xuất hóa đơn. Lúc này, hóa đơn sẽ không có danh tính, không có mã số thuế cá nhân. Đây là dạng là hóa đơn không đầy đủ, hóa đơn không có người nhận để nộp cho Tổng cục Thuế nhằm giám sát việc bán hàng được bao nhiêu cho khách vãng lai, từ đó tiến hành thu thuế, hoàn thuế”, một nhân viên cho biết.

Các cây xăng đã thực hiện đầy đủ việc xuất hóa đơn bán lẻ nhưng phần lớn khách hàng không có nhu cầu lấy. (Ảnh: Minh Đức).

Tương tự, tại cửa hàng xăng dầu Petrolimex số 71 (Tam Trinh, quận Hoàng Mai), lượng khách mua lẻ xăng dầu cũng khá nhộn nhịp và phần lớn không có nhu cầu lấy hóa đơn sau mua.

Chị Phương Thị Hạnh, cửa hàng phó kiêm kế toán cho biết, tất cả các mã vòi bơm khi nhấc máy lên đều tương ứng với một mã bán hàng. Nếu khách hàng lấy hóa đơn thì nhân viên sẽ in, còn nếu khách không lấy thì hóa đơn lưu sẽ ghi chú rõ khách hàng không lấy hoá đơn. Sau 30 phút, hóa đơn sẽ tự động được gửi lên hệ thống.

“Sau khi hết ca trực, trưởng ca sẽ hoàn thành xuất toàn bộ hóa đơn, kể cả hóa đơn đã xuất cho người mua hàng lẫn hoá đơn người mua không lấy để gửi lên Tổng cục Thuế trong ngày”, chị Hạnh nói.

Nhân viên cây xăng Petrolimex số 71 kiểm tra hóa đơn bán lẻ sau mỗi ca trực (Ảnh: Minh Đức)

Theo số liệu từ Cục Thuế Doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế), tính đến sáng 1/4/2024, toàn quốc đã có 15.925/15.935 cửa hàng bán lẻ xăng dầu thực hiện phát hành HĐĐT từng lần bán hàng, ước đạt 99,94% cửa hàng bán lẻ xăng dầu. 10 cửa hàng còn lại (chiếm tỷ lệ 0,06%) chưa thực hiện do các cửa hàng này nằm rải rác ở các vùng xa hoặc ven biển có hạ tầng cơ sở còn khó khăn trong thực hiện áp dụng hóa đơn điện tử.

Không có cảnh tắc nghẽn

Trước đó, nhiều ý kiến lo ngại việc yêu cầu các cây xăng xuất hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng sẽ gây tình trạng ách tắc.

Tuy nhiên, khảo sát của VTC News cho thấy không có cảnh tắc nghẽn xảy ra do cây xăng phải xuất hóa đơn điện tử. Việc hoạt động mua bán vẫn diễn ra nhanh chóng, ổn định. Các nhân viên bán xăng cho biết, họ không gặp khó khăn gì với việc thực hiện quy định này.

Trước đó, trả lời VTC News, đại diện Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam Petrolimex cho biết, đối với khách hàng không kinh doanh (không có nhu cầu lấy hóa đơn), hệ thống ứng dụng phát hành hóa đơn điện tử của doanh nghiệp tự động xử lý, phát hành hóa đơn và lưu trữ dưới hình thức điện tử và truyền về cơ quan thuế theo bảng tổng hợp dữ liệu hóa đơn điện tử từng mặt hàng bán trong ngày.

Vì thế, việc xuất hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng không làm mất thời gian của người mua không có nhu cầu lấy hóa đơn, đồng thời vẫn đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định và hóa đơn điện tử được lưu trữ, tra cứu khi cơ quan có thẩm quyền yêu cầu.

"Việc phát hành hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng được tập đoàn thực hiện từ ngày 1/7/2023 tại 2.700 cửa hàng thuộc hệ thống và không xảy ra tình trạng ách tắc tại các cửa hàng xăng dầu", vị này thông tin.

Bộ Tài chính cũng giải thích rõ, việc lập hóa đơn điện tử là theo phần mềm, được thực hiện tự động, số lượng hóa đơn đã xuất sẽ được lưu trữ đầy đủ bằng hình thức điện tử (không phải in ra) tại các cửa hàng xăng dầu và đảm bảo có thể tra cứu khi cơ quan có thẩm quyền yêu cầu.

Do đó, Bộ Tài chính khẳng định, việc xuất hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng không làm mất thời gian của người mua không có nhu cầu lấy hóa đơn.

Trong khi đó, ông Bùi ngọc Bảo - Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam - nêu quan điểm, quy định xuất hóa đơn điện tử xăng dầu sẽ mang lại sự công khai, minh bạch cho người mua.

“Người tiêu dùng đóng thuế thông qua doanh nghiệp. Do vậy, khi họ thấy việc đóng thuế của mình công khai, minh bạch và có địa chỉ đến là cơ quan thuế của Nhà nước thì họ sẽ nhận thức rõ hơn trách nhiệm của mình cũng như biết rằng sự đóng góp của mình đã được Nhà nước ghi nhận và các khoản chi đó là những khoản chi hợp lý”, ông Bảo nói.

Tác giả: Phạm Duy