Sáng 24/10, thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, đại biểu Nguyễn Văn Hiển - Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp (Ủy ban thường vụ Quốc hội, đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng) cho biết, dự thảo quy định xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm đối với cán bộ đã nghỉ việc, nghỉ hưu chưa thật hợp lý.

Theo ông, việc rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức để đảm bảo thống nhất, đồng bộ giữa xử lý kỷ luật về Đảng và xử lý kỷ luật về hành chính Nhà nước là cần thiết. Tuy nhiên, thống nhất đồng bộ không có nghĩa là bên Đảng kỷ luật thế nào thì bên Nhà nước phải có hình thức kỷ luật như vậy.

“Thống nhất và đồng bộ ở đây cần phải hiểu là sự thống nhất, đồng bộ về tính chất, sự nghiêm khắc của chế tài xử lý kỷ luật chứ không phải là có chế tài xử lý kỷ luật với tên gọi giống nhau” – ông Nguyễn Văn Hiển nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển - đoàn Lâm Đồng.

Ông lý giải, giữa trách nhiệm chính trị và trách nhiệm pháp lý có đặc thù khác nhau. Việc quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm có điểm bất hợp lý đó là rất khó giải thích thế nào là tư cách chức vụ. Hơn nữa, trong văn bản bổ nhiệm các chức vụ hiện nay không có văn bản nào dùng khái niệm là “tư cách chức vụ”. Quy định hình thức xử lý kỷ luật trên không tương thích và thống nhất với các quy định về trách nhiệm hình sự trong Luật hình sự và các quy định về xử lý kỷ luật với cán bộ, công chức, viên chức đương chức.

Như trong Luật Hình sự hiện hành, nếu một cán bộ công chức giữ chức vụ, quyền hạn cao bị xử lý hình sự với hình phạt nghiêm khắc nhất là tù có thời hạn, chung thân thì họ vẫn không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm. Tương tự như vậy, nếu cán bộ, công chức bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cao nhất là buộc thôi việc thì họ cũng không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm trước đó.

“Điều này tạo ra sự bất hợp lý là người gây hậu quả pháp lý nghiêm trọng đến mức phải xử lý hình sự lại không bị xoá tư cách chức vụ trước đó, còn người đã nghỉ hưu có thể không phải chịu trách nhiệm hình sự nhưng lại bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm” –đại biểu Quốc hội nhấn mạnh.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp cho biết, nhiều ý kiến tranh cãi quan chức nghỉ hưu bị xóa tư cách chức vụ thì những văn bản, quyết định mà cán bộ đó đã ký khi còn đương chức có còn hiệu lực pháp lý hay không? Ở nước Đức, công chức đã nghỉ hưu vẫn phải chịu trách nhiệm về những vi phạm của mình lúc đương chức và hình thức kỷ luật là giảm và truất lương hưu vĩnh viễn. Đồng thời hệ quả pháp lý là người bị kỷ luật sẽ không có quyền giới thiệu và được giới thiệu là nguyên Bộ trưởng, Thứ trưởng...

Ông Hiển nhận thấy, quy định này logic về pháp lý và đáp ứng yêu cầu thực tiễn Việt Nam. Tức là phải kỷ luật cái hiện hữu đang có là giảm và truất lương hưu, hệ quả của nó là tác động đến lợi ích vật chất và tinh thần của người bị kỷ luật, bao gồm lương hưu và các chức danh, chức vụ đã có trước khi nghỉ hưu. Người bị kỷ luật không còn quyền tự giới thiệu và được giới thiệu với chức danh này.

“Đề nghị không nên quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm, mà nên quy định hình thức kỷ luật giảm, truất lương hưu vĩnh viễn kèm theo hệ quả pháp lý là tước bỏ hoặc cắt giảm chế độ chính sách đang được hưởng gồm lương hưu, danh hiệu, danh xưng, huân huy chương”- ông Hiển cho biết.

Đại biểu Nguyễn Hồng Vân.

Cùng bàn về nội dung này, đại biểu Nguyễn Hồng Vân (đoàn Phú Yên) cho rằng, đối với cán bộ đã nghỉ việc, nghỉ hưu, không còn trong biên chế, không hưởng lương ngân sách mà hưởng lương bảo hiểm.

Đồng tình với việc cần có biện pháp xử lý những đối tượng này vào trong luật, tuy nhiên theo đại biểu đoàn Phú Yên, đối với cán bộ bị xóa tư cách, khi xem xét hậu quả vật chất thì có thể dễ dàng tước bỏ của họ những phụ cấp đặc thù, nhưng còn lương của họ được hưởng từ bảo hiểm xã hội thì khó có thể cắt được.

Điều ông quan tâm là về hệ lụy pháp lý, khi những quyết định, bằng cấp mà cán bộ đã ký khi còn đương chức có còn giá trị hay không khi về hưu họ đã bị xóa tư cách chức vụ.

“Ban soạn thảo cần đưa ra trong một chương riêng về vấn đề này thì hợp lý hơn” – đại biểu đoàn Phú Yên cho biết thêm.

Theo VOV