Theo số liệu mới nhất từ Ngân hàng Nhà nước, trong phiên giao dịch 24/6, cơ quan này đã thực hiện rút ròng gần 20.000 tỷ đồng khỏi thị trường thông qua nghiệp vụ bán tín phiếu trên thị trường mở.

Các khoản tín phiếu này được bán ra theo hình thức đấu thầu kỳ hạn 7 ngày, lãi suất 0,7%/năm và có 7/7 thành viên thị trường trúng thầu.

Đáng chú ý, đây đã là phiên hút ròng tiền Đồng khỏi thị trường thứ 4 liên tiếp của cơ quan quản lý tiền tệ. Trong 3 phiên liền trước, NHNN thực hiện hút ròng lần lượt gần 30.000 tỷ đồng ngày 23/6; 19.400 tỷ đồng ngày 22/6 và 200 tỷ đồng ngày 21/6 cũng thông qua nghiệp vụ bán tín phiếu kỳ hạn 7 ngày.

Như vậy, chỉ sau 4 phiên giao dịch gần nhất, gần 70.000 tỷ đồng đã được NHNN rút khỏi thị trường.

Đây cũng là lần đầu tiên trong 2 năm qua NHNN mới thực hiện rút ròng tiền Đồng thông qua kênh tín phiếu. Suốt từ năm 2020 đến nay, cơ quan này chỉ thực hiện bơm ròng tiền Đồng ra thị trường và thực hiện các giao dịch đáo hạn tín phiếu.

Bên cạnh đó, việc số lượng thành viên tham gia và giá trị mua tín phiếu từ NHNN ngày càng tăng lên cho thấy nhu cầu thực tế từ các ngân hàng thương mại cũng là giảm thanh khoản.

Không chỉ rút ròng tiền Đồng qua kênh thị trường mở, NHNN còn đang hút thêm tiền về thông qua kênh bán ngoại tệ.

Báo cáo phân tích của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho biết cơ quan quản lý tiền tệ đã bán ra khoảng 7 tỷ USD qua phương thức kỳ hạn 3 tháng không hủy ngang. Tính theo tỷ giá hiện tại, sẽ có gần 163.000 tỷ đồng rút khỏi khỏi thị trường trong vòng 3 tháng tới.

Diễn biến này trái ngược hoàn toàn so với năm trước khi NHNN liên tiếp bơm tiền VNĐ ra thị trường thông qua nghiệp vụ mua ngoại tệ kỳ hạn. Ước tính, năm 2021, cơ quan này đã bơm ròng 160.000 tỷ đồng ra thị trường qua kênh này.

Động thái rút ròng tiền Đồng ra khỏi thị trường của NHNN diễn ra trong bối cảnh thanh khoản các ngân hàng đang có dấu hiệu dư thừa và lãi suất liên ngân hàng xuống thấp.

Theo SSI Research, trong tuần gần nhất, mặt bằng lãi suất cho vay liên ngân hàng đã duy trì ở mức thấp, trên dưới 0,5%/năm. Trong đó, lãi suất cho vay qua đêm kết tuần ở mức 0,56%/năm và kỳ hạn 1 tuần là 1,34%/năm.

Còn theo số liệu từ NHNN, lãi suất cho vay bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm phiên 22/6 chỉ ở mức 0,37%/năm và 1,01%/năm với kỳ hạn 1 tuần. Do đây là lãi suất bình quân nên thực tế, nhiều khoản vay chéo giữa các ngân hàng sẽ có lãi suất thấp hơn.

Xét trên biểu đồ hàng tuần, mặt bằng lãi suất cho vay liên ngân hàng qua đêm và 1 tuần đã giảm liên tục từ đầu năm, đưa lãi suất qua đêm giảm hơn 6 lần và cho vay 1 tuần giảm gần 3 lần, từ vùng 2,3%/năm và 2,6%/năm.

Theo các chuyên gia, thanh khoản hệ thống ngân hàng bắt đầu dôi dư là hệ quả của các đợt tăng lãi suất huy động liên tiếp từ đầu năm, trong khi tốc độ tăng trưởng tín dụng chậm lại do nhiều ngân hàng đã gần chạm trần hạn mức NHNN cấp.

Với việc bơm tiền USD và rút tiền VNĐ khỏi thị trường, động thái này xuất phát từ áp lực tỷ giá tăng lên khi Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất điều hành, khiến chỉ số USD-Index tăng mạnh.

Tại thị trường trong nước, tỷ giá USD đã liên tục biến động từ đầu tháng 5 đến nay, hiện tăng gần 2% so với cuối năm 2021. Tương tự, giá bán USD trên thị trường tự do cũng đã tăng 1,6% giai đoạn này, hiện phổ biến dao động quanh vùng 24.000 đồng/USD.

Diễn biến này khiến NHNN phải có biện pháp can thiệp nhằm ổn định thị trường thông qua tăng lượng tiền USD lưu hành trên thị trường.

Tác giả: Quang Thắng