Cơ quan CSĐT Công an TP Đà Nẵng vừa khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Tôn Thất Thạnh (sinh năm 1964, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đà Nẵng, gọi tắt là CDC Đà Nẵng) về tội Tham ô tài sản, quy định tại khoản 4, Điều 353 BLHS.

Ngoài ra, Công an TP Đà Nẵng cũng tống đạt quyết định khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn (sinh năm 1982, Trưởng Khoa Xét nghiệm của CDC Đà Nẵng), khởi tố bị can và áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bà Lê Thị Kim Chi (sinh năm 1986, nhân viên Khoa Xét nghiệm CDC Đà Nẵng) cùng về tội danh trên.

Với việc bị khởi tố về tội Tham ô tài sản, ông Thạnh và 2 bị can còn lại sẽ đối diện hình phạt như thế nào nếu vụ án được đưa ra xét xử?

Mức án cao nhất là tử hình

Trả lời Zing, luật sư Nguyễn Công Tín (Đoàn Luật sư Đà Nẵng) cho biết quá trình điều tra sai phạm của CDC các địa phương, cơ quan điều tra chủ yếu khởi tố về các tội danh như Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, hoặc Đưa hối lộ, Nhận hối lộ.

Riêng vi phạm tại CDC Đà Nẵng, cơ quan công an lại khởi tố về tội Tham ô tài sản. "Điều này cho thấy, mỗi một trường hợp khác nhau, tùy từng hành vi cụ thể mà các cơ quan điều tra có thể xem xét trách nhiệm hình sự đối với các cá nhân", luật sư Tín nói.

Theo thông tin hiện nay, cơ quan cảnh sát điều tra xác định cán bộ thuộc CDC Đà Nẵng có dấu hiệu lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản mà mình có trách nhiệm quản lý. Đây hành vi đặc trưng trong cấu thành tội phạm Tham ô tài sản.

Viện dẫn quy định tại Khoản 4 Điều 353 BLHS, luật sư Tín cho biết các bị can Tham ô tài sản (nếu cơ quan xác định có tội) có thể đối diện với khung hình phạt tù từ 20 năm đến chung thân, tử hình. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định 1-5 năm, bị phạt tiền 30-100 triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Cảnh sát lấy lời khai của ông Thạnh. Ảnh: Đoàn Nguyên.

Luật sư Trần Hậu (Đoàn Luật sư Đà Nẵng) cũng cho rằng khi tham ô tài sản với số tiền chiếm đoạt từ 1 tỷ đồng trở lên theo quy định tại khoản 4 Điều 353 Bộ luật hình sự, người phạm tội phải chịu mức hình phạt rất nặng.

"Ngoài các bị can bị khởi tố, trường hợp cơ quan điều tra xác định được những người liên quan, có vai trò đồng phạm thì cũng có thể bị xử lý với hình phạt rất nặng theo luật hiện hành", luật sư Hậu phân tích.

Quá trình điều tra, cơ quan chức năng sẽ xác định được sự vụ lợi của từng cá nhân để kết luận các vấn đề pháp lý và trách nhiệm cụ thể.

Cần tiếp tục mở rộng vụ án

Luật sư Lê Cao cho rằng, trong vụ án này, cần xác minh, điều tra làm rõ và xử lý nghiêm minh các hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự đối với những người liên quan.

Theo ông Cao, việc mua kít test là cả một quy trình phức tạp, nhiều cấp phê duyệt, nhiều tầng tham mưu. "Cũng không loại trừ khả năng có sức ép nào đó, buộc lãnh đạo CDC phải thực thi. Bởi nếu các quyết định mua sinh phẩm không được lãnh đạo UBND tỉnh, thành phố phê duyệt thì sẽ không có chuyện tiền ngân sách được chi ra như vậy", luật sư Cao nói.

Cảnh sát làm việc với bị can Nhàn. Ảnh: Đoàn Nguyên.

"Chúng tôi cho rằng việc điều tra đối với các vụ án như thế này phải quyết liệt truy cứu trách nhiệm đối với người có thực quyền. Cần làm rõ những dấu hiệu vụ lợi (nếu có) của các nhóm lợi ích liên quan", ông Cao nhấn mạnh.

Luật sư nhận định việc động chạm đến các nhóm lợi ích có thể va chạm đến các nhóm quyền lực khác nhau. Do đó, cơ quan điều tra phải thực sự quyết tâm, dũng cảm.

"Thời gian tới, việc điều tra có thể sẽ được mở rộng và không loại trừ khả năng sẽ khởi tố thêm những người có chức vụ, quyền hạn ở mức cao hơn", ông Cao nói và cho rằng người dân chỉ tâm phục, khẩu phục khi xử lý được "trùm cuối".

Năm 2021, Đà Nẵng bùng phát dịch nên có rất nhiều cơ quan, đơn vị tài trợ sinh phẩm xét nghiệm. Tuy nhiên, theo kết quả điều tra, trong năm 2020 và 2021, ông Thạnh đã chỉ đạo bị can Nhàn và Chi làm giả sổ sách, chứng từ để nâng khống, chuyển hóa hàng chục nghìn mẫu gộp xét nghiệm Covid-19 thành mẫu đơn.

Đồng thời, những người này hợp thức hóa hàng chục nghìn bộ kit được các đơn vị tài trợ thành bộ kit mua của Công ty Việt Á. Số vật tư dôi dư sau khi “phù phép” được ông Thạnh cùng đồng phạm chuyển cho Công ty Việt Á để chiếm hưởng hơn 4 tỷ đồng.

Tác giả: Đoàn Nguyên