Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) vừa kiến nghị Chính phủ và Bộ Tài chính xem xét xử lý các bất cập về quy định kê khai thuế thu nhập doanh nghiệp và hoàn thuế doanh nghiệp với những đơn vị có giao dịch liên kết đã nộp thừa.

Theo HoREA, các Nghị định 132 và Nghị định 126 còn tồn tại nhiều vấn đề cho thấy ngành thuế tăng thêm áp lực cho doanh nghiệp vốn đang gặp nhiều khó khăn do Covid-19.

Trong đó, HoREA đề cập đến Nghị định 126 về hướng dẫn Luật Quản lý thuế có hiệu lực từ ngày mai (5/12) còn điểm chưa thỏa đáng. Cụ thể, Nghị định này hướng dẫn chậm nhất đến ngày 31/10, doanh nghiệp phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp quý 3, số tạm nộp thuế của 3 quý đầu năm không được thấp hơn 75% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp theo quyết toán năm. Trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số thuế phải tạm nộp 3 quý đầu năm thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số còn thiếu theo quy định.

Quy định này gây bất lợi lớn đối với các doanh nghiệp bất động sản và các doanh nghiệp kinh doanh thương mại, dịch vụ, thường có doanh thu phát sinh đột biến trong quý 4 của năm, mà không thể tiên lượng trước trong kế hoạch doanh thu và lợi nhuận cả năm. Bởi lẽ, chỉ cần phát sinh một vài thương vụ ngoài kế hoạch, thì doanh nghiệp có thể vi phạm quy định trên do doanh thu và lợi nhuận tăng đột biến.

HoREA đề nghị Bộ Tài chính và Tổng Cục Thuế cần xem xét khi hướng dẫn thi hành Nghị định 126 theo hướng có phân biệt trường hợp cố ý khai thấp doanh thu, lợi nhuận để chiếm dụng tiền thuế; hoặc trường hợp ngay tình, không cố ý khai thấp doanh thu và lợi nhuận, đối với các khoản doanh thu, lợi nhuận đột xuất.

Theo đó, Hiệp hội này đề nghị không xử phạt đối với trường hợp doanh nghiệp đã nộp báo cáo kế hoạch doanh thu và lợi nhuận quý 4, kèm theo danh mục các dự án, hoặc hoạt động kinh doanh, mà có phát sinh doanh thu và lợi nhuận ngoài kế hoạch đã kê khai đăng ký với ngành thuế.

Ngoài ra, bản kiến nghị của HoREA cũng chỉ ra bất cập trong công tác hoàn thuế thu nhập doanh nghiệp. Cụ thể, tại Nghị định 132 do Chính phủ ban hành ngày 3/11/2020 quy định người nộp thuế có số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền chậm nộp đã nộp ngân sách nhà nước của năm 2017 và 2018 lớn hơn số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền chậm nộp đã xác định lại thì phần chênh lệch được bù trừ vào thuế thu nhập doanh nghiệp từ năm 2020 đến hết năm 2024. Kết thúc thời hạn trên, không xử lý số thuế còn lại chưa bù trừ hết.

Theo HoREA, đối với mức trần chi phí lãi vay được khấu trừ khi doanh nghiệp có giao dịch liên kết đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (thừa) trong năm 2017-2018 có tổng giá trị khoảng 4.875 tỷ đồng. Điều bất cập là Nghị định 132 không quy định doanh nghiệp được hoàn thuế bằng tiền mặt, mà chỉ được bù trừ vào số thuế thu nhập doanh nghiệp từ năm 2020 đến hết năm 2024, nên chưa thật sòng phẳng với doanh nghiệp.

Hiệp hội cho rằng, số tiền nộp thừa của doanh nghiệp bị giữ lại để bù trừ thuế có thể phát sinh hai vấn đề. Thứ nhất, những doanh nghiệp nếu bị lỗ trong năm 2020-2024 xem như không được nhận lại tiền hoàn thuế. Thứ hai, đến hết năm 2024 nếu vẫn chưa được hoàn thuế hết số tiền thuế lẽ ra phải được hoàn trả, doanh nghiệp cũng sẽ không được nhận số tiền hoàn thuế còn lại.

Để giải quyết bất cập trên, HoREA đề nghị Chính phủ xem xét bổ sung thêm quy định trường hợp doanh nghiệp đến hết năm 2024 chưa nhận được tiền hoàn thuế, hoặc còn một phần tiền hoàn thuế, thì số tiền hoàn thuế này sẽ được hoàn trả lại cho doanh nghiệp bằng tiền mặt.

Tác giả: Trung Tín