Trắng tay, bà Trần Thị Thinh chỉ biết nhìn vô vọng về phía biển

Đối đầu với biển cả

Ở TX Kỳ Anh nói chung và xã Kỳ Hà nói riêng, HTX dịch vụ nghề cá Kỳ Hà đã trở thành một điển hình. Điển hình bởi, đại gia đình của những nông dân có dáng hình khắc khổ đã dám đánh cuộc với biển cả để trở thành ân nhân của các ngư dân bám biển.

Khi đê biển Kỳ Hà được nhà nước đầu tư, các thành viên của gia đình ông Hoàng Ngọc Sơn, bà Trần Thị Thinh cắm toàn bộ tài sản của mình để thành lập HTX dịch vụ nghề cá. Với hơn 5 tỉ đồng đi vay tập trung xây dựng cầu tàu, 2 nhà máy sản xuất nước đá, kho đông lạnh và hệ thống nhà kho để dự trữ cá, ruốc, làm nước mắm. Trước khi thành lập HTX, gia đình cũng đã bỏ ra hơn 5 tỉ đồng để làm kè và cơ sở hạ tầng.

 Tự bỏ tiền đầu tư cầu cảng để thu mua nguyên liệu cho ngư dân nhưng đã bị đổ sập

Hàng trăm ngư dân các xã Kỳ Hà, Kỳ Trinh, Kỳ Lợi đã trở thành bạn hàng ruột của HTX. Lâu nay, HTX này không những tạo công ăn việc làm cho các thành viên trong đại gia đình mà còn là vị cứu tinh cho hàng chục hộ dân trong xã và những xã lân cận.

Chị Nguyễn Thị Hiền ở thôn Trung Tiến, xã Kỳ Khang (huyện Kỳ Anh) cho biết: “Mấy năm nay, nhờ bà Thinh nhận vào làm việc mà gia đình chúng tôi lo được cho con học hành, mua sắm, tu sửa nhà cửa. Gia đình bà ấy sống rất tình cảm, thương yêu giúp đỡ chúng tôi hết mực”.

Lạch cửa biển Kỳ Hà bình thường vốn êm ả nhưng khi triều cường kết hợp với siêu bão quần thảo suốt 8 tiếng đồng hồ giống như cơn thịnh nộ của biển cả. Năng lượng khủng khiếp của những cơ sóng biển cao hơn 10m, một bên là núi dựng đứng, một bên là đê biển khiến khu nhà kho, cầu tàu chỉ như bọt xốp, cành củi khô.

Giây phút đối mặt tử thần

Nét mặt đờ đẫn, thất thần, bà Thinh kể: “Nhờ có gian nhà kiên cố, hai vợ chồng và con gái ở lại trông kho. Thật sự, những gì tận mắt chứng kiến mà khiếp đảm. Tiếng thét dữ tợn, ầm ào, gầm rít của bão và những tiếng đổ ập của những cơn sóng dữ vượt qua cả mái nhà hai tầng đổ ụp trước sân giống như ngày tận thế.

Những gì còn sót lại của khu nhà kho HTX dịch vụ nghề cá Mạnh Cường

Quả thật, lúc đó chúng tôi không có tâm trạng nào để nghĩ đến khối tài sản. Vợ chồng và con co rúm lại cầu nguyện để được sống.

Khi cơn bão qua, xô bung cánh cửa, chúng tôi thật sự hoảng loạn với cảnh tượng trước mắt. Bao nhiêu tiền của đổ vào để làm ăn đã không cánh mà bay. Nhà kho bão đưa đi đâu không có dấu tích. Vương vãi còn sót lại mấy bao ruốc chưa kịp bỏ vào thùng. Thế là hết. Chúng tôi cứ nhìn nhau, không ai khóc, không ai nói gì, chỉ biết im lặng, xót xa.

Rồi bất ngờ, ông nhà tôi òa lên khóc, nhảy bổ ra đống đổ nát đào bới rồi hét lên như điên loạn. Mấy ngày nay, ông ấy cứ đi dọc đê biển như người mất hồn”.

Thảm họa kép

Với nhiều người, cơn bão số 10 chỉ là một thảm họa nhưng với HTX dịch vụ nghề cá Mạnh Cường là thảm họa kép. Bởi chỉ 20 ngày trước, ngày 20/8, UBND huyện Kỳ Anh mới đồng ý lập biên bản cho tiêu hủy 15,587 tấn cá nục và cá cam do ảnh hưởng của sự cố môi trường biển. Số cá bị tiêu hủy này, theo ông Lê Văn Luyện, chủ tịch UBND xã Kỳ Hà cho biết có nguy cơ không được đền bù vì gia đình làm không kịp thời nên kê khai sau ngày 30/8/2016.

Hơn 15 tấn hải sản do ảnh hưởng sự cố môi trường biển của HTX bị tiêu hủy trước bão 20 ngày nhưng chưa được hỗ trợ, đền bù

Do giải phóng được kho lạnh, HTX này đã tiếp tục mượn sổ đỏ của anh em bà con đi cắm ngân hàng vay tiền mua cá cho bà con ngư dân chạy bão. Số liệu thống kê tại sổ mua bán của HTX này cho thấy, chỉ tính riêng trong 3 ngày từ 13-15/9, HTX này đã mua trên 10 tấn hải sản các loại.

Do bị sập đổ hoàn toàn nhà kho nên toàn bộ số hải sản lưu kho và khu vực chế biến ruốc, nước mắm bị sóng biển cuốn đi hết.

Số ruốc mua về chưa kịp chế biến giờ phơi mưa, phơi nắng

Ông Lê Văn Luyện, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Ngay từ sáng 16/9, chúng tôi đã thành lập đoàn xuống động viên, chia sẻ mất mát với HTX Mạnh Cường và thống kê sơ bộ thiệt hại. Bước đầu ước tính riêng gia đình bà Trần Thị Thinh thiệt hại không dưới 2 tỉ đồng”.

Tại hiện trường của HTX, chúng tôi ghi nhận được 1 cầu cảng bị sập, toàn bộ nhà kho chỉ còn lại nền, 2 nhà máy nước đá tan hoang, vỡ 4 chiếc thuyền loại công suất 24 CV.

2 nhà máy nước đá phục vụ nghề biển lớn nhất vùng còn sót lại một số khay khuôn

Theo số liệu gia đình cung cấp, ngoài thiết bị, nhà xưởng, số hải sản gia đình mất trắng gồm: 50 tấn ruốc trong thời kỳ chế biến; 120 tấn ruốc mới mua về chưa kịp đổ và thùng chế biến bị giảm giá trị nhiều lần; 5 tấn cá khô bị trôi 2 tấn, 3 tấn còn lại bị ngâm nước biển chỉ có thể bán làm thức ăn gia súc nhưng rất rẻ mạt. Ngoài ra, 20 tấn nguyên liệu trong thời kỳ chế biến nước mắm cũng không cánh mà bay. Tổng giá trị thiệt hại trên 3 tỉ đồng.

Dẫu trắng tay nhưng ngay chiều 19/9, HTX này cũng phải thuê 3 nhân công ở xã Kỳ Khang đến để phơi số cá khô hư hỏng nhằm vớt vát chút còn lại.

Người dân đến hỗ trợ phơi số hải sản còn sót lại nhưng....

...với chất lượng như thế này thì chỉ có thể làm thức ăn chăn nuôi với giá rẻ mạt

Chị Lê Thị Hoa cho biết: “Thương gia đình bà Thinh lắm chú ơi! Mất sạch còn gì đâu. Chú thấy đấy, cái mất rồi không nói, cái còn lại cũng chỉ là rơm rác. Mua cá khô giá 150.000 đồng/kg, giờ bán may ra được dăm nghìn cho người ta chăn nuôi”.

Sau bão lũ, có thể sập một ngôi nhà cấp 4 khiến dân nghèo rơi vào cảnh màn trời chiếu đất hoặc mất đi một người thân khiến nỗi đau nghẹn lại. Nhưng khi các thành viên của một HTX dịch vụ nghề cá vẫn còn nhà, còn người nhưng nhà và toàn bộ tài sản có giá trị đã cầm cố phía ngân hàng. Nếu không có sự chung tay giúp đỡ của Nhà nước và các nhà hảo tâm thì thảm họa phá sản, sạt nghiệp của HTX và các thành viên đại gia đình nhà bà Trần Thị Thinh là hiện hữu.

Quốc Hiệp – Quốc Hoàn