Phát biểu tại Quốc hội hôm 26/5 về tính hình tái cơ cấu ngân sách nhà nước, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho hay, về kỳ hạn phát hành trái phiếu chính phủ (TPCP) đã thay đổi, thay vì những kỳ hạn ngắn chưa đến 4 năm hồi năm 2011, nay thời gian phát hành đã dài hơn gấp 3 lần. Qua đó đã tăng kỳ hạn nợ bình quân danh mục TPCP từ 1,84 năm (2011) đến 6,71 năm (2017). Lãi suất huy động cũng giảm mạnh qua các năm. Nếu như cách đây 7 năm bình quân huy động 12,1%/năm thì nay là 5,98%/năm. “Thời điểm này là thời điểm huy động TPCP rất rẻ”, ông Dũng khẳng định.

Các ngân hành thương mại giữ 78% lượng TPCP (2016), sang 2017 chỉ còn 53,06%. Tỷ lệ nắm giữ TPCP của các doanh nghiệp chứng khoán, bảo hiểm năm 2017 tăng lên 45,95% trong khi năm 2016 là 19,75%.

Về cơ cấu vay nợ, đã giảm tỷ trọng vay nước ngoài từ 61% năm 2011 xuống còn 40% vào cuối năm 2017.

Tốc độ gia tăng nợ công giảm gần một nửa, còn khoảng 9,6%/năm so với bình quân 18,1%/năm của giai đoạn căng thẳng về nợ công 2011-2015.

Một số ý kiến lo ngại rằng, lãi suất trái phiếu chính phủ xuống thấp là chỉ báo cho việc TTCK có dấu hiệu bong bóng trên cơ sở quan sát thấy, dòng tiền chọn đầu tư vào công cụ an toàn nhất là trái phiếu.

Tuy nhiên, chia sẻ tại Hội nghị xúc tiến đầu tư tại Hàn Quốc mới đây, ông Ngô Thế Triệu, Giám đốc điều hành đầu tư Công ty Quản lý quỹ Eastpring Investments - đơn vị đang quản lý 2,8 tỷ USD đầu tư tại Việt Nam cho rằng, lãi suất trái phiếu Việt Nam giảm thấp không phải là dấu hiệu bất thường nếu nhìn trong chu kỳ dài hạn.

Tại nhiều thị trường quốc tế, lãi suất trái phiếu chính phủ đã sụt giảm mạnh kể từ năm 2008 sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, nhưng phản ứng của Việt Nam trong câu chuyện này lại khá chậm.

Lãi suất trái phiếu chính phủ Việt Nam bắt đầu giảm từ năm 2011 và đến nay, trái phiếu kỳ hạn 10 năm có lãi suất 4,3-4,5%/năm. Mức lãi suất này vẫn cao hơn lạm phát năm gần nhất (năm 2017 là 3,6%). Cũng theo ông Triệu, nếu Chính phủ duy trì được giá trị tiền đồng, thì cơ hội đầu tư vào Việt Nam vẫn rất lớn, môi trường đầu tư vào Việt Nam đủ sức hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài. 

Thu Hà (T/h)