Theo Bloomberg, thị trường vàng đã tồn tại từ rất lâu trên thế giới. Các hoạt động giao dịch kim loại quý hiếm ở Anh được bảo vệ nghiêm ngặt dưới các hầm chứa bí mật. Tại đây, mỗi ngày có khoảng 50.000 thỏi vàng, mỗi thỏi có giá hơn 650.000 USD, được 4 ngân hàng lớn đảm nhiệm xử lý các giao dịch.

Gần 2 thập kỷ qua, hệ thống vận hành này gần như không thay đổi. Tuy nhiên, trước những biến động của nền kinh tế thế giới, ông David Tait, người đứng đầu WGC, cho rằng đã đến lúc tổ chức phải thay đổi và thực hiện số hóa toàn bộ hệ thống. Ông khẳng định đề xuất của mình sẽ giúp nhu cầu mua vàng tăng lên đáng kể.

Kế hoạch số hoá thị trường vàng đang đón nhận nhiều luồng ý kiến trái chiều. Ảnh: Bloomberg.

Về phía các chuyên gia, họ cảm thấy hoài nghi về tính khả thi của kế hoạch. Trước đây, các nỗ lực thay đổi đều bị thất bại trong khâu triển khai. Trong giai đoạn hậu khủng hoảng tài chính, các cải cách của ngân hàng đã bắt đầu tác động đến thị trường vàng. Nhiều người cho rằng loại tài sản này có tính thanh khoản thấp trước những biến động của tình hình thế giới.

Trong thập kỷ qua, bên cạnh cổ phiếu và trái phiếu, vàng đã phải cạnh tranh với tiền mã hoá để thu hút sự chú ý của các nhà đầu. Thậm chí, nhiều người đã ví Bitcoin như là “vàng kỹ thuật số”.

Theo Tait, việc số hóa vàng sẽ khiến nhiều nhà đầu tư cảm thấy thoải mái hơn khi sở hữu loại tài sản này. Hiện các nhà đầu tư nhỏ lẻ gặp rất nhiều khó khăn khi tiếp cận trực tiếp thị trường vàng. Giống như nhiều hàng hóa vật lý khác, vàng sẽ phải tuân theo nhiều quy chuẩn khác, tuỳ thuộc vào mỗi vùng.

Ví dụ tiêu biểu có thể kể đến là trường hợp London sử dụng thỏi vàng 400 ounce trong giao dịch nhưng sàn Comex của Mỹ lại sử dụng thỏi 100 ounce. Nhà đầu tư cá nhân sẽ phải mua số lượng vàng nhỏ hơn từ các bên môi giới và thường phải trả mức phí rất cao. Vì vậy, để giải quyết vấn đề đó, ý tưởng của Tait là quy đổi vàng thành các chữ ký số được mã hóa (token) để giúp việc giao dịch trở nên dễ dàng hơn.

Ý tưởng này không phải là mới. Vào năm 2004, chính WGC đã hỗ trợ thành lập SPDR Gold Shares, một quỹ hoán đổi danh mục (ETF) dựa trên vàng. Quỹ này đang nắm giữ tài sản 50 tỷ USD. Tuy nhiên, các nhà đầu tư nhỏ lẻ không thể đổi cổ phiếu ETF thành vàng.

Giờ đây, trở ngại lớn nhất của dự án là phải thuyết phục được những nhà đầu tư “lão làng” trên thị trường ủng hộ ý tưởng. Trước đó, hoạt động giao dịch vàng trên sàn LME từng bị tạm dừng cách đây vài tháng vì 2 ngân hàng là JPMorgan Chase và HSBC từ chối tham gia.

Theo ông Jan Nieuwenhuijs, chuyên gia phân tích tại Gainesville Coins, nhiều nhà đầu tư không tin tưởng vào quá trình số hoá vàng. Họ thích sự hiện hữu thực tế của của những giao dịch vàng truyền thống hơn là những giá trị được hiển thị qua màn hình máy tính.

Tuy nhiên, David Tait rất lạc quan vào kế hoạch này. Năm 2021, một nhóm gồm các ngân hàng và những nhà đầu tư do Chính phủ Anh thành lập đã đề xuất nhiều chính sách để tăng tính minh bạch của thị trường vàng London.

"Tất cả các ngân hàng đều đồng tình rằng hệ thống có thể tốt hơn nữa. Chúng ta phải thay đổi và chắc chắn sự thay đổi đó sẽ giúp thị trường tăng trưởng", David Tait chia sẻ.

Tác giả: Thanh Vũ