Hoạt động “giám sát lại” được chuẩn bị từ sớm, từ xa

Sáng 17/11, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội năm 2024.

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp kết nối trực tuyến với 62 điểm cầu tại 62 đoàn đại biểu Quốc hội, HĐND, UBND tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Báo cáo tóm tắt đánh giá kết quả thực hiện hoạt động giám sát của Quốc hội năm 2023 và triển khai Chương trình giám sát năm 2024, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, là năm bản lề quan trọng trong việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Với mục tiêu không ngừng “đổi mới và đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội”, hoạt động giám sát của Quốc hội đã được tổ chức triển khai toàn diện, đồng bộ, bảo đảm tiến độ, hoàn thành toàn bộ các nội dung theo kế hoạch.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường.

Về hoạt động giám sát của Quốc hội, UBTVQH không ngừng được cải tiến, đổi mới từ việc xây dựng thể chế cho đến việc triển khai thực hiện từng nội dung giám sát.

Trong đó, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế tiếp tục được tăng cường, góp phần quan trọng tạo cơ sở pháp lý và định hướng cho hoạt động giám sát của cả nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, như: Ban hành Nghị quyết số 96 về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn;

Tích cực chỉ đạo việc nghiên cứu, chuẩn bị hồ sơ đề xuất xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; xây dựng dự thảo Nghị quyết hướng dẫn việc tổ chức hoạt động giải trình tại phiên họp Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội; các Nghị quyết về hoạt động chất vấn, giám sát chuyên đề…

Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội, phiên họp UBTVQH đảm bảo đúng quy định, sát thực tiễn với nhiều đổi mới, kịp thời giải quyết các vấn đề cử tri và nhân dân quan tâm...

Đặc biệt, ông Cường nhấn mạnh, lần đầu tiên, Quốc hội tiến hành giám sát đồng thời 3 Chương trình mục tiêu quốc gia trong giai đoạn các chương trình bắt đầu triển khai thực hiện chương trình có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương đẩy nhanh tiến độ hoàn thành;

Qua đó, thể hiện rõ quan điểm, sự nỗ lực, đồng hành của Quốc hội cùng với Chính phủ để tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc, những điểm nghẽn trong việc triển khai thực hiện các Chương trình.

Hoạt động lấy phiếu tín nhiệm được tiến hành cẩn trọng, bảo đảm nghiêm túc, theo quy định của pháp luật. Kết quả lấy phiếu tín nhiệm đã phản ánh trung thực, khách quan thực tế trong việc đánh giá những người được Quốc hội bầu, phê chuẩn trong công tác điều hành, lãnh đạo, chỉ đạo những nhiệm vụ được giao.

Ông Cường cũng cho biết, hoạt động “giám sát lại” được triển khai với tinh thần chuẩn bị từ sớm, từ xa. Tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã dành 2,5 ngày để xem xét và tiến hành chất vấn việc thực hiện của các cơ quan liên quan tới 21 lĩnh vực được nêu trong 10 nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn.

"Khác với 3 phiên xem xét việc thực hiện các nghị quyết trước đây, phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 6 có sự đổi mới trong cách thức tổ chức chất vấn, theo đó, các vấn đề chất vấn được nhóm lại thành 4 nhóm lĩnh vực. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chất vấn của đại biểu Quốc hội và trả lời của người được chất vấn, vừa bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, vừa bao quát được các lĩnh vực đã được giám sát", ông Cường cho hay.

Tổ chức hoạt động giám sát phù hợp, khoa học

Bước sang năm 2024, để triển khai có hiệu quả giám sát các chuyên đề, các Đoàn giám sát, ông Cường cho rằng, các đoàn giám sát cần tận dụng tối đa các tài liệu, hồ sơ sẵn có về sơ kết, tổng kết, đánh giá những nội dung có liên quan đến chuyên đề giám sát, nhất là những nội dung mới được sửa đổi trong các luật vừa được Quốc hội thông qua để tổ chức triển khai có hiệu quả; phát huy kinh nghiệm đổi mới tổ chức các Đoàn giám sát đã thực hiện trong nửa nhiệm kỳ qua để tổ chức hoạt động giám sát phù hợp, khoa học;

Trong đó, tập trung vào giám sát việc ban hành văn bản quy định chi tiết, khâu tổ chức thực thi để luật sớm đi vào cuộc sống và được thực hiện nghiêm minh; đồng thời, các kiến nghị giám sát cần được nghiên cứu, chắt lọc sâu sắc, sát với tình hình thực tiễn, bảo đảm khả thi.

Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang Ma Thị Thúy nêu ý kiến.

Đề xuất một số giải pháp thực hiện hoạt động giám sát năm 2024, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang Ma Thị Thúy đề nghị, cần tập trung bám sát vào những trọng tâm định hướng của Quốc hội, của UBTVQH, các cơ quan của Quốc hội, sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của Đoàn ĐBQH và HĐND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của mỗi cơ quan trong hoạt động giám sát.

Đồng thời, phát huy vai trò, trách nhiệm của các cơ quan trong việc điều hòa, phối hợp trong hoạt động giám sát kịp thời và hiệu quả, tránh chồng chéo và trùng lắp nội dung, địa bàn giám sát, nâng cao chất lượng hiệu quả công tác chất vấn; tiếp tục rà soát, xây dựng các quy trình để từng bước chuẩn hóa hoạt động giám sát bám sát theo quy định của Luật và hướng dẫn theo Nghị quyết số 594 của UBTVQH để đảm bảo bài bản, khoa học, chất lượng, hiệu quả.

Cùng với đó, tiếp tục chú trọng theo dõi việc thực hiện các kết luận giám sát, tái giám sát, chất vấn, tái chất vấn để nâng cao hiệu lực, hiệu quả sau giám sát; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động giám sát trên cơ sở đó xây dựng cơ sở dữ liệu để theo dõi, đôn đốc, giám sát việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát của Quốc hội, của UBTVQH, các cơ quan của Quốc hội và Đoàn ĐBQH, HĐND tỉnh, đảm bảo tính liên thông, giảm dần sự chồng chéo trùng lắp trong hoạt động giám sát....

Tác giả: Hoàng Thị Bích