Tăng trưởng cao hơn

Theo Báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ được công bố cuối tuần trước (26/10), kinh tế Mỹ tăng trưởng với tốc độ 3,5% trong quý III, cao hơn mức dự báo của các nhà kinh tế là 3,3% nhờ chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ và các doanh nghiệp bổ sung hàng tồn kho, trong khi chi tiêu của Chính phủ cũng tăng. Tuy nhiên tốc độ tăng trưởng đã giảm mạnh so với mức tăng 4,2% của 3 tháng trước đó.

Cụ thể, chi tiêu tiêu dùng – vốn chiếm khoảng 70% kinh tế Mỹ - tăng đột biến tới 4%, mức tăng tốt nhất kể từ năm 2014; trong khi đầu tư kinh doanh chỉ tăng 0,8%, yếu nhất trong gần 2 năm. Bên cạnh đó, trong khi hàng tồn kho cũng đóng góp mạnh nhất cho tăng trưởng kể từ đầu năm 2015, thì thương mại ròng lại lấy đi của tăng trưởng chung nhiều nhất trong 33 năm. Chi tiêu chính phủ cũng tăng mạnh nhất kể từ năm 2016.

Số liệu trên phần nào cho thấy thị trường việc làm mạnh mẽ và động thái cắt giảm thuế của Chính phủ Mỹ tiếp tục thúc đẩy tiêu dùng trong nước. Tuy nhiên, chính sách thuế quan và đặc biệt là cuộc chiến thương mại với Trung Quốc đang là những cơn gió ngược đối với đà tăng trưởng của kinh tế Mỹ khi các doanh nghiệp ngần ngại mở rộng đầu tư.

Theo đó, thâm hụt thương mại tiếp tục mở rộng trong quý III do xuất khẩu giảm 3,5% trong khi nhập khẩu tăng 9,1%. Nguyên nhân một phần cũng bởi các nhà xuất khẩu đậu tương và các sản phẩm khác của Mỹ đã đẩy mạnh các đơn hàng từ quý II để tránh thuế quan trả đũa từ nước ngoài. Trong khi đó, các nhà nhập khẩu lại đẩy mạnh việc nhập hàng để tránh việc thuế quan đối với hàng Trung Quốc sẽ tăng lên 25% từ tháng 1/2019.

Trong khi đầu tư cố định của doanh nghiệp - bao gồm chi tiêu cho thiết bị, cấu trúc và tài sản trí tuệ - chỉ đóng góp 0,12 điểm phần trăm cho tăng trưởng, thấp hơn nhiều mức 1,15 điểm trong quý II.

Triển vọng mờ dần

Theo Michael Gapen - cựu quan chức Fed và hiện đang là chuyên gia kinh tế trưởng của Barclays Plc, mức tăng của tiêu dùng cá nhân và chính phủ đúng như “những gì bạn mong đợi” từ kích thích tài chính, nhưng đầu tư kinh doanh mờ dần. “Những gì chúng ta đang tranh cãi là liệu kích thích tài chính chỉ có tác dụng tức thời hay nó sẽ giúp duy trì tăng trưởng kinh tế dài hạn? Báo cáo này cho thấy kích thích tài chính chỉ có phản ứng tạm thời”.

Nhìn chung các nhà đầu tư kém lạc quan hơn về triển vọng kinh tế Mỹ nhất là sau khi các báo cáo thu nhập đáng thất vọng của các công ty công nghệ cao Amazon.com Inc. và Alphabet Inc. được công bố vào thứ năm.

Còn nhớ hồi đầu tháng này, Quỹ Tiền tệ quốc tế đã cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu lần đầu tiên trong 2 năm mà nguyên nhân chính là căng thẳng thương mại leo thang và những bất ổn của nhiều thị trường mới nổi. Dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu sẽ giảm hơn nữa nếu Trump thực hiện tất cả các mối đe dọa thuế quan của mình, bao gồm cả việc đánh thuế lên ô tô, IMF cho biết.

Với kinh tế Mỹ, giới chuyên môn cũng dự báo, tăng trưởng dự kiến ​​sẽ ở mức vừa phải vào năm 2019 do ảnh hưởng của việc cắt giảm thuế mờ dần, trong khi chính sách thuế quan thương mại và đồng đôla mạnh sẽ tác động tiêu cực đến đà tăng trưởng kinh tế. Một rủi ro nữa đối với kinh tế Mỹ là chi phí vay mượn cũng có thể tiếp tục tăng khi nhiều khả năng Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất một lần nữa vào tháng 12 năm nay sau khi đã tăng lãi suất 3 lần kể từ đầu năm, và có thể tăng thêm 3 lần nữa vào năm tới.

Ngoài ra lạm phát tại Mỹ vẫn đang khá yếu ngay cả khi tăng trưởng kinh tế và việc làm cao hơn mức mà hầu hết các nhà phân tích và Fed xem là khả năng bền vững của nền kinh tế. Dữ liệu trong báo cáo GDP của Bộ Thương mại Mỹ cũng cho thấy lạm phát chỉ tăng với tốc độ hàng năm là 1,6% trong quý trước, thấp hơn nhiều mục tiêu 2% của Fed. Nếu loại trừ thực phẩm và năng lượng, thước đo lạm phát ưa thích của Fed cũng chỉ tăng ở mức 1,6%.

Mặc dù vậy mức tăng trưởng khá mạnh mẽ của kinh tế Mỹ trong quý III cũng đang hỗ trợ cho động thái cắt giảm thuế và tăng chi tiêu chính phủ Mỹ hồi đầu năm và đó sẽ là một lợi thế của ông Trump tại cuộc bầu cử giữa kỳ sắp diễn ra.

Theo Thời báo ngân hàng