Công nhân làm việc tại một mỏ than. (Ảnh minh họa. AFP/TTXVN)

Liên minh châu Âu (EU) ngày 8/4 đã chính thức ban hành các lệnh trừng phạt mới với Nga, trong đó có lệnh cấm nhập khẩu than đá, gỗ, hóa chất và nhiều mặt hàng khác.

Biện pháp trừng phạt lần này được dự đoán sẽ cắt giảm ít nhất 10% tổng kim ngạch nhập khẩu từ Nga của EU.

Gói trừng phạt mới cũng ngăn chặn nhiều tàu và xe tải của Nga vào EU, từ đó tác động hơn nữa đến hoạt động thương mại. Mọi giao dịch với bốn ngân hàng của Nga, trong đó có VTB, cũng bị cấm theo lệnh mới nói trên.

Lệnh cấm nhập khẩu than đá, vốn là biện pháp trừng phạt đầu tiên của EU nhằm vào lĩnh vực năng lượng của Nga, sẽ có hiệu lực hoàn toàn từ tuần thứ hai của tháng Tám. Không hợp đồng nào được ký kết mới từ ngày 8/4, và các hợp đồng hiện tại sẽ phải được chấm dứt trước tuần thứ hai của tháng Tám, có nghĩa là Nga vẫn có thể tiếp tục nhận được thanh toán từ EU cho các chuyến hàng than đá xuất khẩu cho đến thời điểm đó.

Theo ước tính của Ủy ban châu Âu (EC), chỉ riêng lệnh cấm nhập khẩu than đá cũng sẽ khiến doanh thu của Nga mất đi 8 tỷ euro (khoảng 8,7 tỷ USD)/năm. Kim ngạch nhập khẩu dầu và khí đốt từ Nga, các mặt hàng cho đến nay vẫn chưa chịu lệnh trừng phạt nào, có giá trị tổng cộng khoảng 100 tỷ euro/năm.

Bên cạnh than đá, các lệnh trừng phạt mới của EU còn cấm nhập khẩu nhiều mặt hàng khác từ Nga, trong đó có gỗ, cao su, ximăng, phân bón, hải sản cao cấp và các sản phẩm rượu mạnh, với tổng giá trị bổ sung được ước tính là 5,5 tỷ euro mỗi năm.

Một quan chức của EU cho biết tổng giá trị của các lệnh cấm này chiếm ít nhất 10% kim ngạch nhập khẩu từ Nga trong một năm của EU. Các biện pháp trên được đưa ra sau các lệnh cấm nhập khẩu trước đó đối với lĩnh vực sắt và thép. Tổng cộng, các lệnh trừng phạt trực tiếp của EU đối với Nga được đự đoán sẽ khiến tổng kim ngạch nhập khẩu từ Nga của khối này giảm lên đến 20%.

EU còn hạn chế xuất khẩu sang Nga một số mặt hàng như nhiên liệu bay, máy tính lượng tử, các sản phẩm bán dẫn tiên tiến, hàng điện tử cao cấp, phần mềm, thiết bị vận tải và cơ khí nhạy cảm, với tổng giá trị 10 tỷ euro/năm.

Một quan chức của EU cho biết cộng thêm các lệnh cấm xuất khẩu trước đó đối với các mặt hàng công nghệ khác, EU cho đến nay đã cấm khoảng 25% tổng kim ngạch xuất khẩu của khối này sang Nga.

Các lệnh trừng phạt mới còn cấm các công ty Nga tham gia vào các chương trình mua sắm công tại EU, đồng thời mở rộng lệnh cấm sử dụng tiền kỹ thuật số vốn được xem là những công cụ tiềm năng để “lách” các lệnh trừng phạt nói trên.

Ngoài ra, EC cho biết thêm 217 cá nhân nữa đã bị thêm vào “danh sách đen” của EU, đồng nghĩa với việc tài sản của họ tại khối này sẽ bị đóng băng và họ sẽ bị cấm đi lại tại EU. Biện pháp này đã nâng tổng số cá nhân của Nga bị EU trừng phạt kể từ khi nước này tiến hành chiến dịch đặc biệt liên quan tới Ukraine lên gần 900 người.

Bên cạnh đó, thêm 18 thể chế nữa cũng bị đóng băng tài sản, trong đó có bốn ngân hàng và các công ty quốc phòng, qua đó tăng gần gấp đôi số công ty bị EU cho vào danh sách đen. Các ngân hàng bị trừng phạt bao gồm VTB - một trong những ngân hàng lớn nhất của Nga, Sovkombank, Novikombank và Otkritie. Cả bốn ngân hàng này đều đã bị loại khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.

Các ngân hàng hàng đầu của Nga trong việc xử lý các giao dịch trong lĩnh vực năng lượng như Sberbank và Gazprombank một lần nữa tránh được các lệnh trừng phạt, dù Giám đốc điều hành của Sberbank là ông Herman Gref nằm trong danh sách bị đóng băng tài sản./.

Tác giả: Khánh Ly