Những chiếc tiêm kích F-16 của Không quân Hà Lan. (Ảnh: Reuters)

Suốt thời gian qua, Ukraine muốn có những chiếc F-16 do Mỹ sản xuất để đối phó với sức mạnh trên không vượt trội của Nga.

Trong một động thái mới nhất, Washington vừa chính thức chấp thuận cho Đan Mạch và Hà Lan gửi tiêm kích F-16 cho Ukraine sau khi việc huấn luyện hoàn tất.

“Chúng tôi hoan nghênh quyết định của Mỹ nhằm mở đường cho việc đưa các máy bay chiến đấu F-16 sang Ukraine”, Ngoại trưởng Hà Lan Wopke Hoekstra cho biết trên mạng xã hội X.

“Bây giờ, chúng tôi sẽ thảo luận thêm về chủ đề này với các đối tác châu Âu”, ông Hoekstra cho biết.

Đan Mạch cũng cho biết sẽ bàn bạc về việc chuyển máy bay cho Kiev.

“Chính phủ nhiều lần cho biết việc quyên tặng này là bước đi tự nhiên sau khi nhiệm vụ huấn luyện hoàn tất. Chúng tôi đang thảo luận với các đồng minh thân thiết, và tôi hy vọng sẽ sớm có quyết định cụ thể”, Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Jakob Ellemann-Jensen nói với hãng tin Ritzau ngày 18/8.

Một liên minh gồm 11 quốc gia dự kiến sẽ bắt đầu huấn luyện cho phi công Ukraine điều khiển F-16 trong tháng này tại Đan Mạch. Tháng 7 vừa qua, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Troels Poulsen cho biết, nước này hy vọng sẽ thấy kết quả huấn luyện vào đầu năm 2024.

Đan Mạch và Hà Lan, hai thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), đang đi đầu trong nỗ lực quốc tế nhằm huấn luyện phi công và nhân viên mặt đất, kỹ thuật viên sửa chữa và bảo dưỡng, cuối cùng là giúp Ukraine sở hữu những chiếc F-16 để sử dụng trong cuộc xung đột với Nga. 

Tháng 5 năm nay, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cho biết Hà Lan đang cân nhắc nghiêm túc việc cung cấp F-16 cho Ukraine, và đang loại bỏ các máy bay chiến đấu thuộc dòng này khỏi lực lượng vũ trang của họ.

Theo số liệu của Bộ Quốc phòng Hà Lan, nước này hiện có 24 chiếc F-16 đang hoạt động, nhưng sẽ bị loại bỏ hoàn toàn từ giữa năm 2024. 18 chiếc khác có thể được bán.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã gửi thư cho người đồng cấp Đan Mạch và Hà Lan để bảo đảm rằng đề xuất của họ được thông qua.

Từ tháng 5, Tổng thống Mỹ Joe Biden chấp thuận chương trình huấn luyện phi công Ukraine điều khiển F-16. Ngoài trung tâm ở Đan Mạch, một trung tâm huấn luyện khác sẽ được mở ra ở Romania.

Kiev sẽ chưa thể đưa F-16 ra chiến trường ngay trong mùa thu và mùa đông năm nay, phát ngôn viên Không quân Ukraine Yuriy Ihnat nói với truyền hình trong nước hôm 16/8.

Các quan chức Mỹ nói rằng F-16 sẽ không giúp được nhiều cho Ukraine trong chiến dịch phản công mà nước này đang triển khai, và sẽ không trở thành "nhân tố thay đổi cuộc chơi" sau khi chúng được bàn giao cho Kiev khi gặp phải hệ thống phòng không của Nga.

Tác giả: Bình Giang/Theo Reuters