Những chuyến bay ít ỏi, đắt đỏ

Ông T.T.D mắc kẹt ở Canada 2 năm nay chưa được về nước do dịch Covid-19. Dù đã hoàn thành việc tiêm 2 mũi vắc xin từ lâu, đã nhiều lần tìm hiểu thông tin nhưng do hiếm chuyến bay giải cứu, vé lại đắt đỏ (khoảng 50 triệu đồng) chưa kể chi phí cách ly khi về tới Việt Nam nên ông vẫn cố chờ các chuyến bay thương mại quốc tế sớm mở lại.

“Tôi biết Việt Nam tạm thời công nhận mẫu Giấy chứng nhận tiêm chủng/hộ chiếu vắc-xin của 72 quốc gia/vùng lãnh thổ, vậy bao giờ người Việt Nam có hộ chiếu vắc xin được về quê”, ông thắc mắc.

Tại một tọa đàm mới đây, có độc giả băn khoăn: "Chúng tôi ở Úc và nhiều bà con muốn về Việt Nam. Thời điểm nào hãng hàng không có thể mở bán vé bay về, vì theo thông báo, phải chờ đến tháng 4 sang năm?".

Trả lời câu hỏi này, đại diện cơ quan chức năng cho biết, kế hoạch các chuyến bay hỗ trợ công dân về nước vẫn đang được xây dựng, nhưng trong thời điểm ngắn hạn, phù hợp với tình hình dịch bệnh và năng lực cách ly trong nước. “Còn thời điểm tháng 4/2022 vẫn phải chờ ý kiến của Chính phủ về đề xuất của Bộ GTVT”, vị này nói. Như vậy, chưa có thông tin gì về các chuyến bay giải cứu từ Úc về Việt Nam cũng như thời điểm mở lại đường bay tới quốc gia này.

 Cuối năm và Tết âm lịch, nhu cầu về quê ăn Tết của kiều bào là rất lớn

Rõ ràng, nếu chưa mở lại các đường bay quốc tế, công dân Việt Nam ở nước ngoài vẫn phải chờ các chuyến bay giải cứu, vốn ít ỏi nên chưa biết đến bao giờ mới có.

Chưa kể, giá vé các chuyến bay này khá đắt đỏ, có nhiều thông tin phản ánh tổng chi phí công dân Việt Nam muốn về nước phải chi trả lên tới 50-60 triệu đồng đối với các đường bay từ Nhật Bản, Hàn Quốc,... và hơn 80 triệu đồng từ châu Âu.

Lý giải điều này, ông Nguyễn Quang Trung, Trưởng ban Kế hoạch và Phát triển của Vietnam Airlines, cho rằng, chuyến bay hồi hương phải bay đến những sân bay có cơ sở cách ly như: Nha Trang, Vân Đồn, Đà Nẵng,... Ngoài ra, các hãng hàng không chỉ chở khách một chiều, dẫn tới chi phí trên một đầu ghế/khách tăng gấp đôi, khiến chi phí đội lên nên giá vé cao. Thời gian tới, khi mở lại chuyến bay quốc tế thường lệ sẽ có khách hai chiều, giá vé chắc chắn sẽ thấp hơn.

Triệu người Việt có nhu cầu về nước

Nhu cầu về nước của công dân Việt Nam ở nước ngoài rất lớn. Ông Võ Huy Cường, Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam (Bộ GTVT), dẫn số liệu từ Bộ Ngoại giao ước tính, trong hai quý đầu năm 2022 (vào dịp Tết Nguyên đán), có khoảng nửa triệu khách người Việt Nam, Việt kiều có nhu cầu về nước, người nước ngoài có nhu cầu thăm thân.

Tuy nhiên, do các chuyến bay giải cứu rất hạn chế nên một số khách buộc phải đi các chuyến bay du lịch, cách ly 7 ngày mới được về nhà.

Ông Lương Hoài Nam, chuyên gia du lịch, hàng không, lý giải, nhu cầu của người Việt Nam ở nước ngoài về nước cao bởi Tết năm trước nhiều người không về được, trong khi một năm qua ở quê nhà có nhiều biến động lớn do tác động của dịch Covid-19.

Cái khó hiện nay là về Việt Nam, bà con vẫn phải cách ly 7 ngày, trong khi các nước như Campuchia từ 15/11 bỏ cách ly đối với mọi hành khách đã tiêm đủ vắc xin, Thái Lan từ 1/11 cũng bỏ cách ly với công dân đến từ 63 quốc gia/vùng lãnh thổ. Sau khi có kết quả xét nghiệm âm tính, họ được tự do đi khắp đất nước như người dân bản địa.

 Trong khi đó, các chuyến bay giải cứu ít ỏi, Việt Nam lại chưa mở lại các đường bay quốc tế thường lệ

“Việc nước ta chưa cho bà con ta sống ở nước ngoài đã tiêm đủ liều vắc xin được về nước mà không cần cách ly, bằng các chuyến bay thương mại, là rất vô lý”, ông góp ý.

Theo ông, thời điểm này nếu tổ chức các chuyến bay giải cứu là không phù hợp. Bởi, bay giải cứu là hồi đầu đại dịch, để chở công dân đột ngột bị mắc kẹt ở nước ngoài. Đã hơn một năm rưỡi trôi qua rồi, cần khôi phục các chuyến bay quốc tế thường lệ cho những người đã tiêm vắc xin. Hàng triệu người Việt Nam sống và làm việc ở nước ngoài có nhu cầu về nước, nhất là khi Tết dương lịch, âm lịch đang đến gần.

TS. Bùi Doãn Nề, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam, cũng đề xuất, cần đối xử bình đẳng với kiều bào như người dân trong nước. Tức là, khi công dân Việt Nam ở nước ngoài đã được tiêm 2 mũi vắc xin, có kết quả âm tính thì được phép bay về nước mà không phải cách ly tập trung, địa phương không được phép khống chế số lượng công dân Việt Nam về nước.

“Hàng triệu đồng bào có nhu cầu về nước. Chúng ta sắp đón Tết cổ truyền, để tránh ùn ứ nhập cảnh dịp Tết, theo tôi cần cho phép đồng bào về nước ngay từ bây giờ”, ông kiến nghị.

Trong khi chờ các chuyến bay giải cứu, còn một cách để người Việt Nam ở nước ngoài về nhà là đăng ký đi du lịch theo chương trình thí điểm đón khách quốc tế, tức phải mua tour trọn gói và về 5 địa phương đã được duyệt là Phú Quốc (Kiên Giang), Nha Trang (Khánh Hòa), Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ninh. Bà con sẽ phải theo chương trình tour 7 ngày rồi báo với DN lữ hành để được làm thủ tục về thăm thân. Tuy nhiên, đi theo dạng này chỉ giới hạn 90 ngày ở Việt Nam theo quy định.

Bộ GTVT đề xuất Chính phủ mở lại các chuyến bay quốc tế thường lệ từ quý I/2022, theo 3 giai đoạn.

Giai đoạn 1, từ quý I/2022, tổ chức các chuyến bay không yêu cầu phê duyệt danh sách hành khách vào Việt Nam của các cơ quan có thẩm quyền. Thị trường khai thác là Trung Quốc, Hongkong, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan, Singapore, Malaysia, Lào, Campuchia, Pháp, Đức, Nga, Anh, Úc, với tần suất 4 chuyến/tuần/chiều (dự kiến tổng lượng khách nhập cảnh khoảng 12.000 người/tuần).

Giai đoạn 2, từ quý II/2022, các chuyến bay thường lệ chở khách vào Việt Nam không yêu cầu cách ly tập trung đối với hành khách mang hộ chiếu vắc xin. Thị trường mở cửa theo nhu cầu của các hãng, tần suất 7 chuyến/tuần/chiều cho mỗi hãng bay.

Giai đoạn 3, từ quý III/2022, khai thác chuyến bay quốc tế thường lệ theo nhu cầu, tùy vào diễn biến dịch và tỷ lệ tiêm vắc xin. Thị trường và tần suất khai thác sẽ do các hãng hàng không quyết định.

Tác giả: Ngọc Hà