Người dân ở quận 7, 8, huyện Nhà Bè, Bình Chánh cho rằng vào thời điểm từ tháng 5 đến tháng 10 hằng năm, độ ẩm không khí cao và hướng gió chủ đạo là hướng Tây-Tây Nam khiến mùi hôi phát sinh có nồng độ đậm đặc hơn, theo hướng gió tác động trực tiếp đến các khu dân cư xung quanh… Câu chuyện này tái diễn nhiều năm gần đây, nhưng có vẻ mọi việc chưa được giải quyết triệt để.

Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước nằm tại xã Đa Phước trên diện tích 128ha. Lâu nay nhiều người chỉ nghe chung chung là bãi rác Đa Phước, nhưng thực tế ở đây có ba doanh nghiệp là Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam - VWS (xử lý chất thải rắn sinh hoạt), Công ty TNHH Công nghệ sinh học Sài Gòn Xanh (xử lý bùn thải cống rãnh) và Công ty Cổ phần Dịch vụ môi trường đô thị Hòa Bình (xử lý phân hầm cầu bể phốt). Hiện Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước tiếp nhận và xử lý hơn 5.000 tấn rác mỗi ngày bằng công nghệ chôn lấp.

Ngày 2/7, một số đơn vị báo chí đã nhận được lá đơn “Đề nghị trả lời về nguy cơ gây ra thảm họa môi trường, dịch bệnh nguy hiểm từ bãi rác Đa Phước của đại diện nhiều cư dân ở khu vực phía Nam Sài Gòn”, gửi ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường (TNMT) TP HCM và ông Nguyễn Thành Phong - Chủ tịch UBND TP HCM cùng một số cá nhân khác.

Theo đó, có nhiều nội dung người dân đề nghị công khai các thông tin như: Lượng rác đang được chôn lấp tại bãi rác Đa Phước tới nay là bao nhiêu tấn? Đã vượt khối lượng cho phép của bãi rác này chưa? Tỷ lệ rác được phân bổ cho bãi rác Đa Phước so với các khu xử lý rác khác trong thành phố như thế nào?

Công nghệ chôn lấp rác đã quá lạc hậu và gây ô nhiễm, tại sao Sở TNMT không thực hiện việc đấu thầu, triển khai những công nghệ xử lý rác mới, đảm bảo vệ sinh môi trường, an toàn cho sức khỏe nhân dân?

Ngã ba Quốc lộ 50 đi vào khu xử lý chất thải Đa Phước, hàng ngày có rất nhiều xe chở rác và chở chất thải qua lại.

Đồng thời, cư dân cũng bày tỏ sự lo lắng về nhiều nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và dịch bệnh từ bãi rác Đa Phước, nhất là từ nước rỉ từ rác thải đang hàng ngày thoát ra môi trường xung quanh gây ô nhiễm… Nội dung đơn cũng đề cập nhiều câu hỏi đến trách nhiệm của Giám đốc Sở TNMT.

“Tại sao nhân dân đã kêu cứu suốt 5 năm nay, báo chí truyền hình liên tục đăng tải thông tin, lãnh đạo Nhà nước đã chỉ đạo phải giải quyết dứt điểm nhưng cho đến nay bãi rác Đa Phước vẫn tồn tại và phát tán mùi hôi thối, nguy cơ gây bệnh nhiều hơn?...”, nội dung đơn nêu câu hỏi.

Thực tế theo ghi nhận của phóng viên, các khu dân cư dọc đường Nguyễn Văn Linh huyện Bình Chánh, huyện Nhà Bè kéo dài lên đến tận đường Nguyễn Lương Bằng, khu Phú Mỹ Hưng quận 7 trong vòng bán kính 10km đều xuất hiện mùi hôi khó chịu. Nhất là mỗi khi trời vừa mưa xong hay cơn gió thổi qua.

Bức xúc và phải chịu đựng trước tình trạng này kéo dài nhiều năm nay, fanpage “Sự thật mùi hôi thối ở Phú Mỹ Hưng” do người dân Nam Sài Gòn lập để kết nối cộng đồng, cùng chung tay góp tiếng nói phản ánh ô nhiễm không khí từ bãi rác Đa Phước quanh khu vực dân cư mình sinh sống.

Anh Phạm Hoàng, cư dân tại xã Đa Phước cho hay, nhiều năm nay theo quy hoạch, bao quanh bãi rác phải có vành đai cây xanh cách ly. Nhưng thực tế cho đến nay vành đai này vẫn chưa có. “Nhiều người dân nói với tôi là có lẽ khi bãi rác này đóng cửa cũng chưa có vành đai cây xanh”, anh Hoàng bày tỏ ý kiến.

Trước thực trạng này, mới đây Phòng Kiểm tra cơ động, Ban Quản lý các khu liên hợp xử lý chất thải thành phố, Sở Tài nguyên-Môi trường TP HCM đã tiến hành tới các khu chung cư và vào tận các căn hộ của cư dân phía Nam Sài Gòn để khảo sát, ghi nhận ý kiến của các cư dân về tình trạng ô nhiễm không khí. Theo đó, các cư dân được đề nghị trả lời 5 câu hỏi trong phiếu khảo sát.

Về việc xử lý những sai phạm từ bãi rác Đa Phước, từ năm 2018, Thanh tra Chính phủ đã có báo cáo kết quả kiểm tra, xác minh đơn tố cáo của công dân, chỉ ra nhiều sai phạm liên quan tới việc xử lý rác tại Bãi rác Đa Phước.

Theo đó, dự án gây ô nhiễm môi trường và sử dụng công nghệ làm phân nhưng thực tế đem chôn, không phân loại tái chế. Trước đó, tháng 6/2017, Tổng cục Môi trường (Bộ TNMT) quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty VWS số tiền kỷ lục trong lĩnh vực môi trường là hơn 1,5 tỷ đồng về 5 vi phạm liên quan…

Có thể thấy dù đã có rất nhiều giải pháp được đưa ra nhưng đến nay thực tế vẫn cho thấy mùi hôi từ các bãi rác và nơi xử lý chất thải vẫn đang tồn tại và cư dân ở Đa Phước cũng như các địa bàn lân cận vẫn phải chịu đựng những mùi hôi đáng sợ này.