Các nước Trung Đông vẫn đang sử dụng các hệ thống phòng không tiên tiến của Mỹ. Ảnh: US Air Force

Các quan chức Mỹ đang lo ngại về việc bán vũ khí của Trung Quốc ở Trung Đông, nói rằng chúng có thể làm suy yếu khả năng của quân đội Mỹ trong việc hội nhập với những đối tác trong khu vực, trang tin Busines Insider mới đây cho biết.

Theo nhiều chuyên gia, Trung Quốc không cung cấp vũ khí có thể trực tiếp thay thế vũ khí của Mỹ, nhưng mối lo ngại ngày càng tăng đối với những trang thiết bị quân sự Bắc Kinh đang bán phản ánh mong muốn dài hạn của các nước Trung Đông nhằm đa dạng hóa các nhà cung cấp và sự cảnh giác của họ về cam kết của Washington đối với khu vực.

Doanh số bán vũ khí của Trung Quốc ở Trung Đông đã tăng 80% trong thập kỷ qua, là kết quả của việc Bắc Kinh mở rộng các mối quan hệ ở đó và sẵn sàng cung cấp vũ khí nhanh hơn và ít điều kiện hơn so với Washington.

Tướng Michael Kurilla, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm (CENTCOM) - chịu trách nhiệm giám sát các hoạt động quân sự của quân đội Mỹ ở khu vực Trung Đông, thông báo trong một cuộc điều trần trước Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ rằng đã có "sự gia tăng đáng kể trong hoạt động bán trang thiết bị quân sự cho nước ngoài của Trung Quốc ở Trung Đông”.

“Trung Quốc đã mở rộng danh mục bán hàng của mình ở Trung Đông, chuyển giao trong thời gian ngắn, không đặt điều kiện về người dùng cuối và thậm chí đảm bảo cả nguồn tài chính cho họ”, Tướng Kurilla lưu ý.

Ông Kurilla cảnh báo: “Nếu có thiết bị của Trung Quốc ở đó, chúng tôi không thể tích hợp nó với thiết bị của Mỹ”, đồng thời cho biết thêm rằng do doanh số bán vũ khí của Trung Quốc tăng nhanh mạnh, nên Mỹ “đang trong cuộc chạy đua để tích hợp với các đối tác của mình trước khi Trung Quốc có thể thâm nhập hoàn toàn vào khu vực".

Về phần mình, ông Colin Kahl, trước đây là Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách của Mỹ, gần đây cũng cảnh báo rằng việc trang bị rộng rãi khí tài quân sự của Trung Quốc có thể cản trở quá trình thiết lập mạng lưới hệ thống phòng không mà chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang thảo luận với các đối tác của Washington trong khu vực.

“Một điều nguy cơ cản trở kế hoạch tích hợp hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không là một loạt thiết bị quân sự của Trung Quốc ở những quốc gia này sẽ không tương thích với các hệ thống của chúng tôi và chúng sẽ không được phép kết nối với bất kỳ mạng nào mà chúng tôi đang sử dụng vì liên quan đến các vấn đề bảo mật", ông Kahl phát biểu tại Chatham House, một tổ chức tư vấn của Anh, vào tháng 7 vừa qua, ngay trước khi rời khỏi vị trí của mình tại Lầu Năm Góc.

"Dù đó không phải là sự trừng phạt, nhưng chúng tôi sẽ không để các hệ thống phòng không của Trung Quốc tương tác với các mạng của chúng tôi và tôi nghĩ các đối tác của chúng tôi hiểu điều đó", ông Kahl nhấn mạnh.

Các quốc gia Trung Đông, dẫn đầu là những nước Arập vùng Vịnh, trong nhiều thập kỷ là khách hàng chính của vũ khí do Mỹ sản xuất. Tuy nhiên, xu hướng này đang thay đổi. Vào những năm 2010, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE) đã mua máy bay không người lái có vũ trang của Trung Quốc vào thời điểm Mỹ không xuất khẩu loại vũ khí này.

Ahmed Aboudouh, một thành viên tại Chatham House nghiên cứu về ảnh hưởng của Trung Quốc ở Trung Đông và Bắc Phi, cho biết doanh số bán vũ khí của Trung Quốc tới khu vực (Trung Đông) là "đáng kể và dự kiến sẽ tiếp tục tăng". “Riyadh và Abu Dhabi gần đây đã mua số lượng lớn máy bay không người lái do Thổ Nhĩ Kỳ chế tạo, nhưng điều đó phản ánh mong muốn đa dạng hóa chính sách mua sắm của họ, hơn là rời xa Trung Quốc”, chuyên gia Aboudouh nói.

Theo chuyên gia Aboudouh, Trung Quốc từ lâu đã tập trung vào việc "lấp đầy khoảng trống của các hệ thống vũ khí chiến đấu hạng nhẹ, chi phí thấp", vốn được khuyến khích bởi sự do dự của Mỹ trong việc bán những vũ khí như vậy cho các đối tác ở Trung Đông và Bắc Phi. Do đó, xuất khẩu của Trung Quốc sang khu vực này “rất ấn tượng"

Doanh số bán hàng đó là "một yếu tố không thể tách rời" trong "chiến lược toàn cầu của Trung Quốc để trở thành nhà sản xuất vũ khí lớn và kiểm soát thị phần toàn cầu đáng kể hơn trong doanh số bán vũ khí" so với Mỹ, Nga và châu Âu”, ông Aboudouh chia sẻ.