Theo trang tin Nikkei Asia, chương trình thử nghiệm đồng tiền kỹ thuật số (central bank digital currency - CBDC) của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) dự kiến kéo dài trong vòng 2 năm.

Trong khoảng thời gian này, BOJ sẽ hợp tác cùng các ngân hàng tư nhân để thử nghiệm hoạt động gửi và rút tiền từ tài khoản, đồng thời kiểm tra xem đồng tiền kỹ thuật số này có thể hoạt động tốt mà không cần internet trong trường hợp khẩn cấp hay không.

Dựa vào kết quả cuộc thử nghiệm, BOJ sẽ quyết định xem có nên đưa đồng CBDC vào triển khai rộng rãi hay không.

Kế hoạch đồng yen điện tử của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) dự kiến sẽ kéo dài 2 năm kể từ đầu năm sau. Ảnh: Richard A.Brooks.

Kế hoạch thử nghiệm tiền kỹ thuật số

Với cuộc thử nghiệm này, BOJ sẽ trở thành một trong những ngân hàng trung ương hàng đầu thế giới - bên cạnh Trung Quốc, Mỹ và châu Âu - lựa chọn nghiên cứu tiền số như một công cụ bổ trợ hoặc thay thế cho tiền mặt, trong bối cảnh ngày càng nhiều hoạt động kinh tế trực tuyến.

Năm ngoái, ngân hàng trung ương này cũng đã tiến hành một cuộc thử nghiệm nội bộ để kiểm tra các chức năng cơ bản cần thiết cho một đồng tiền số, ví dụ như việc phát hành và lưu thông. Vì vậy, chương trình trình sắp tới sẽ là thử nghiệm giai đoạn cuối để quan sát việc sử dụng tiền số trong thực tế.

Người đại diện từ BOJ cho biết các ngân hàng thương mại trong nước đều hào hứng tham gia chương trình này. Đồng thời, họ cũng đang chiêu mộ thêm các công ty và nhà cung cấp công nghệ thông tin để phát triển biện pháp an ninh cho đồng tiền số.

Bên cạnh đó, BOJ dự kiến vẫn tiếp tục phát hành đồng tiền vật lý kể cả nếu đồng tiền số được đưa vào lưu thông, vì ngoài các vấn đề về kỹ thuật, đồng tiền này còn cần phải được công chúng đón nhận cũng như có cơ sở pháp lý và hệ thống điều chỉnh chặt chẽ.

Những lợi ích của CBDC

Theo các nhà phân tích, sử dụng đồng CBDC có thể mang lại nhiều sự tiện lợi hơn so với các phương thức thanh toán không tiền mặt hiện tại. Trong khi các khoản thanh toán bằng thẻ tín dụng của khách hàng phải mất tới 1 tháng để về tài khoản bên bán, CBDC có thể được chuyển ngay lập tức - kể cả sau giờ hành chính hoặc vào cuối tuần. Điều này chắc chắn sẽ giúp giảm chi phí giao dịch và thời gian đợi chờ.

Ngoài ra, khác với các dạng tiền điện tử khác, đồng yen kỹ thuật số sẽ được cho phép dùng ở bất kỳ đâu mà tiền mặt được lưu thông với mức độ tiện dụng tương đương. Điều này sẽ khuyến khích thêm nhiều đơn vị bán hàng chấp nhận thanh toán không tiền mặt - một điểm mà Nhật Bản đang theo sau các nước phát triển khác.

Dự án đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) đang được rất nhiều nước nghiên cứu. Ảnh: AP.

Trước đó, Trung Quốc - nước đi tiên phong trong lĩnh vực này - đã tiến hành nhiều cuộc thử nghiệm đồng nhân dân tệ số trong giao dịch thực tế. Ngoài ra, Cục Dự trữ Liên bang chi nhánh New York (Mỹ) mới đây cũng đã triển khai một dự án về tiền điện tử, trong đó có hợp tác với Citigroup.

Còn ở châu Âu, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đang làm việc với các đối tác trong lĩnh vực tư nhân, bao gồm Amazon, để thử nghiệm đồng euro số, và dự kiến triển khai đồng tiền này sớm nhất vào năm 2023.

Ngoài CBDC, các đồng tiền ảo không do ngân hàng trung ương quản lý như Bitcoin cũng có thể giúp giảm đáng kể thời gian giao dịch và chi phí chuyển tiền. Tuy nhiên, chúng lại làm tăng nguy cơ rửa tiền và các hành vi phạm pháp trong lĩnh vực tài chính. Chính vì vậy, rất nhiều ngân hàng trung ương đều lên kế hoạch nghiên cứu dự án này.

Tuy nhiên, việc phát hành CBDC cũng tồn tại nhiều thách thức, như phải tìm ra cách để hạn chế rủi ro bị tấn công mạng và quản lý thông tin cá nhân. Những rào cản này là lý do khiến Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) hiện vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng về tiền số.

Tác giả: Hằng Nga