Trong 6 tháng đầu năm nay, nhiều doanh nghiệp tiếp tục chìm trong khoản lỗ lớn, vốn đã xuất hiện ở cùng kỳ năm trước. Thua lỗ dai dẳng nhất phải kể đến Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines - HVN). Theo tài liệu đại hội cổ đông thường niên giữa tháng 7, hãng hàng không quốc gia ước tính lỗ gần 5.900 tỷ đồng trong quý II, kéo lợi nhuận lũy kế bán niên xuống mức âm gần 10.800 tỷ đồng. Khoản lỗ này tăng hơn 65% so với nửa đầu năm 2020.

Không chỉ hàng không bị đại dịch càn quét, hai doanh nghiệp lớn trong ngành đường sắt cũng trầy trật khi hai kỳ bán niên liên tiếp có kết quả kinh doanh bết bát. Đường sắt Sài Gòn (SRT) kỳ này lỗ hơn 20 tỷ đồng nhưng đã cải thiện được mức thâm hụt gần 60%. Vận tải Đường sắt Hà Nội (HRT) cũng cải thiện được mức lỗ nhưng vẫn kinh doanh dưới giá vốn 76 tỷ đồng.

Trong ngành vận tải biển khi hàng loạt doanh nghiệp báo lãi do phí vận chuyển tăng cao thì Công ty Vận tải và Thuê tàu biển Việt Nam (VST) và Vận tải biển và Thương mại Phương Đông (NOS) lại ghi nhận lỗ lần lượt khoảng 100 tỷ đồng và 70 tỷ đồng. Tương tự ngành đường sắt, mức lỗ này phần nào tích cực hơn so với khoản lỗ của 6 tháng năm ngoái.

Cùng ngành vận tải, Công ty cổ phần Ánh Dương Việt Nam (VNS), đơn vị vận hành hãng taxi Vinasun, tiếp tục kinh doanh dưới giá vốn. Nguyên nhân là nhu cầu đi lại của người dân sụt giảm mạnh vì lệnh giãn cách xã hội. Quý II là quý thứ 6 liên tiếp hãng taxi này chịu lỗ do Covid-19. Mức lỗ của quý này khiến lợi nhuận bán niên lùi về mức âm gần 100 tỷ đồng. Mới nửa năm, Vinasun đã lỗ vượt kế hoạch hơn 20%.

Nhân viên y tế khử trùng bên trong máy bay tại sân bay Nội Bài. Ảnh: Bá Đô

Một số doanh nghiệp trong lĩnh vực khí - điện - đạm cũng chưa thoát khỏi vòng xoáy lỗ của năm cũ. Công ty cổ phần Phân đạm và hóa chất Hà Bắc (Đạm Hà Bắc - DHB) tiếp tục lỗ gần 415 tỷ đồng, nâng tổng lỗ lũy kế nửa năm lên hơn 5.100 tỷ đồng. Dù là "anh cả" của ngành phân đạm nhưng doanh nghiệp này lại lỗ nặng trong bối cảnh ngành thăng hoa nhờ giá phân bón lập đỉnh và nhu cầu tiêu thụ tăng cao.

Tương tự, một số doanh nghiệp ngành dầu khí lại chệch nhịp dù giá dầu thăng hoa. Trong đó, Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVX) vì đội các chi phí tài chính nên lỗ sau thuế quý II gần 60 tỷ đồng. Đây là quý thứ 9 liên tiếp doanh nghiệp này kinh doanh thua lỗ. Thâm hụt lợi nhuận lũy kế tính đến cuối tháng 6 của PVX là hơn 4.000 tỷ đồng, vượt cả vốn điều lệ. Ban lãnh đạo doanh nghiệp này không đưa ra kế hoạch lợi nhuận năm. Để giảm lỗ, công ty mẹ sẽ tham gia trực tiếp vào hoạt động xây lắp nhằm khắc phục khó khăn trong thời gian tới.

Quý thứ hai liên tiếp kinh doanh với giá vốn cao hơn doanh thu, Điện lực Khánh Hòa (KHP) cũng lỗ lũy kế hơn 180 tỷ đồng. Con đường tiến tới lợi nhuận hơn 50 tỷ đồng gần như khó thực hiện với doanh nghiệp này. Cùng ngành, Nhiệt điện Cẩm Phả (NCP) lỗ sau thuế gần 13 tỷ đồng trong nửa đầu năm. Doanh nghiệp này vẫn chưa thoát lỗ dù quý II là quý có lãi trở lại của công ty sau bốn quý liên tiếp thua lỗ.

Ngoài ra, mùa báo cáo tài chính vừa qua còn ghi nhận một số doanh nghiệp chưa thể thoát lỗ trong ngành hạ tầng, sản xuất sợi, hạ tầng nước hay khách sạn, casino... Trong đó, thị trường dành nhiều sự chú ý khi "ông trùm BOT" Công ty cổ phần Tasco (HUT) lỗ ròng 6 tháng hơn 70 tỷ đồng, tăng đột biến so với con số hơn 9 tỷ đồng trong cùng kỳ năm ngoái.

Trong phiên họp thường niên năm 2021, Tasco xác nhận gặp nhiều khó khăn trong nửa đầu năm nay do các chính sách BOT, thu phí không dừng chưa nhất quán, dịch bệnh khiến thu phí phương tiện trên nhiều tuyến đường giảm.

Với việc phải đóng cửa nhiều khu công nghiệp và giãn cách xã hội kéo dài, đại diện HSBC cho rằng chắc chắn đà tăng trưởng của Việt Nam trong quý III và nửa cuối năm đối mặt nhiều thách thức.

Các chỉ thị giãn cách xã hội dẫn đến sự suy giảm nặng thêm về triển vọng tiêu dùng và sự phục hồi của ngành dịch vụ, du lịch. Biến thể mới của Covid-19 và tốc độ tiêm vaccine chậm tiếp tục làm trì hoãn việc mở cửa cho khách du lịch đại chúng và nhà đầu tư nước ngoài. Ngân hàng này khuyến nghị, cần có những chính sách kịp thời cả về tài khóa và tiền tệ nhằm hỗ trợ hơn nữa cho doanh nghiệp và người dân vượt qua những khó khăn này.

Với tác động của các đợt bùng dịch gần đây, HSBC hạ dự báo tăng trưởng năm nay của Việt Nam từ 6,6% xuống 6,1%. Đại diện ngân hàng cho biết, hạ dự báo nhưng họ đánh giá Việt Nam vẫn có thể tiếp tục là điểm sáng trong khu vực sau khi lấy lại tiến độ phục hồi bền vững. Mức tăng trưởng này hoàn toàn nằm trong giới hạn mục tiêu phấn đấu chính phủ đề ra là từ 6-6,5%.

Tác giả: Tất Đạt