Bộ Nội vụ vừa công bố dự thảo Thông tư hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố để lấy ý kiến góp ý rộng rãi.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà (Ảnh: Mạnh Quân).

Không chia tách các thôn, tổ dân phố đang hoạt động ổn định

Dự thảo quy định, thôn, làng, ấp, bản, buôn, bon, phum, sóc (gọi chung là thôn) được tổ chức ở xã. Tổ dân phố, khu phố, khối phố, khóm, tiểu khu (gọi chung là tổ dân phố) được tổ chức ở phường, thị trấn.

Bộ Nội vụ khẳng định, thôn, tổ dân phố không phải là một cấp hành chính mà là tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư có chung địa bàn cư trú trong một khu vực ở một xã, phường, thị trấn.

Mỗi thôn có Trưởng thôn; mỗi tổ dân phố có Tổ trưởng tổ dân phố. Trường hợp cần thiết thì bố trí Phó Trưởng thôn, Phó Tổ trưởng tổ dân phố.

Căn cứ vào quy mô dân số, đặc điểm của từng địa phương, UBND cấp tỉnh quy định cụ thể số lượng Phó Trưởng thôn, Phó Tổ trưởng tổ dân phố cho phù hợp, nhưng không vượt quá 2 người.

Phó Trưởng thôn, Phó Tổ trưởng tổ dân phố do Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố lựa chọn sau khi xin ý kiến của Chi bộ và thống nhất với Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn, tổ dân phố.

"Không chia tách các thôn, tổ dân phố đang hoạt động ổn định", dự thảo nêu.

Chủ tịch UBND cấp xã (hoặc Chủ tịch UBND cấp huyện nơi không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã) quyết định công nhận Phó Trưởng thôn, Phó Tổ trưởng tổ dân phố.

Một tổ dân phố ở phường Khương Mai, quận Thanh Xuân, Hà Nội (Ảnh: UBND phường Khương Mai).

Điều kiện thành lập mới hoặc sáp nhập thôn, tổ dân phố

Trường hợp cần thành lập thôn mới, tổ dân phố mới phải đạt các điều kiện về quy mô số hộ gia đình và điều kiện cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thiết yếu, bảo đảm ổn định cuộc sống của người dân.

Trong đó, quy mô số hộ gia đình với thôn ở xã như sau: Các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc phải có từ 200 hộ gia đình trở lên; các tỉnh đồng bằng sông Hồng có từ 400 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Trung có từ 350 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Nam có từ 450 hộ gia đình trở lên; các tỉnh Tây Nguyên có từ 250 hộ gia đình trở lên; xã biên giới, xã đảo hoặc thôn ở huyện đảo không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã có từ 150 hộ gia đình trở lên.

Đối với tổ dân phố ở phường, thị trấn: Các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc có từ 300 hộ gia đình trở lên; các tỉnh đồng bằng sông Hồng có từ 450 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Trung có từ 400 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Nam có từ 500 hộ gia đình trở lên; các tỉnh Tây Nguyên có từ 350 hộ gia đình trở lên.

Tổ dân phố ở phường, thị trấn biên giới, phường, thị trấn hải đảo; tổ dân phố ở huyện đảo không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã có từ 150 hộ gia đình trở lên. Riêng Hà Nội và TPHCM phải có từ 600 hộ gia đình trở lên mới được xem xét thành lập tổ dân phố mới.

Đáng chú ý, Bộ Nội vụ đề xuất các thôn, tổ dân phố có quy mô số hộ gia đình dưới 70% như quy mô số hộ gia đình nêu trên phải sáp nhập với thôn, tổ dân phố liền kề.

Trong quá trình thực hiện sáp nhập thôn, tổ dân phố cần xem xét đến các yếu tố về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt và vị trí địa lý, địa hình.

Đề án sáp nhập thôn, tổ dân phố phải đạt trên 50% số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình của từng thôn, tổ dân phố sáp nhập đồng ý.

Tên của thôn, tổ dân phố do thành lập mới hoặc sáp nhập không được trùng với tên của thôn, tổ dân phố hiện có trong cùng một đơn vị hành chính cấp xã.

Việc đặt tên, đổi tên thôn, tổ dân phố được thực hiện theo nguyện vọng của Nhân dân hiện đang sinh sống tại thôn, tổ dân phố.

Tác giả: Thế Kha