Theo cáo buộc, dự án đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương do Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) làm chủ đầu tư, ứng ngân sách Nhà nước hơn 9.800 tỷ đồng để triển khai.

Với vai trò Bộ trưởng là người đứng đầu được giao quản lý tài sản trong đó có quyền thu phí cao tốc TPHCM - Trung Lương tại Bộ GTVT, ông Đinh La Thăng đã ký văn bản đề nghị tiếp tục tìm kiếm đối tác để bán quyền thu phí.

Các bị cáo tại tòa. Ảnh: Thanh Tùng

Sau khi được Thủ tướng có văn bản đồng ý chủ trương cho bán quyền thu phí, ông Đinh La Thăng đã điện thoại cho Dương Tuấn Minh (Tổng giám đốc Tổng công ty Cửu Long) giới thiệu công ty của ông Đinh Ngọc Hệ (tức Út "Trọc") là công ty kinh doanh thua lỗ, không có năng lực tài chính mua quyền thu phí.

Quá trình tổ chức bán đấu giá, ông Thăng ký quyết định về việc thành lập Hội đồng bán đấu giá quyền thu phí và tổ thường trực giúp việc hội đồng, giao cho ông Nguyễn Hồng Trường làm Chủ tịch.

Bị cáo Đinh La Thăng

Cựu Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường. Ảnh: Thanh Tùng

Sau khi trúng đấu giá quyền thu phí, ông Đinh Ngọc Hệ có nhiều hành vi cắt giảm, che giấu doanh thu nhằm chiếm đoạt, gây thất thoát hơn 725 tỷ đồng của Nhà nước.

Trong vụ án, VKSND Tối cao còn xác định nhiều người liên quan có sai phạm nhưng chưa tới mức phải xử lý hình sự. 

Trong suốt quá trình xét xử, các bị cáo đã không thừa nhận tội danh mà cáo trạng đã truy tố.

Ông Đinh La Thăng phủ nhận việc giới thiệu Đinh Ngọc Hệ với bị cáo Dương Tuấn Minh (cựu Tổng giám đốc Công ty Cửu Long), để Minh tạo điều kiện cho Công ty Yên Khánh của Hệ trúng đấu giá quyền thu phí cao tốc TP.HCM- Trung Lương.

Hệ cũng khẳng định ông Thăng không giới thiệu bị cáo với Minh.

HĐXX đang tuyên án đối với các bị cáo

Trong bản luận tội trước đó, VKS đề nghị tuyên ông Đinh La Thăng 10-11 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Cùng tội danh này, cựu Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường nhận mức án đề nghị 6-7 năm tù.

Bị cáo Đinh Ngọc Hệ (Út "Trọc") bị VKS đề nghị án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, 13-14 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Tổng hợp hình phạt đề nghị là chung thân.

Theo nhận định của HĐXX, trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu chứng cứ và quá trình xét hỏi tại phiên tòa, có đủ cơ sở kết luận quá trình điều tra, truy tố là đúng quy định pháp luật.

Vì mối quan hệ cá nhân, bị cáo Đinh La Thăng đã tạo điều kiện và gây áp lực với cấp dưới để Đinh Ngọc Hệ tiếp cận với Đề án bán đấu giá quyền thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương.

Các bị cáo cấp dưới, dưới sự chỉ đạo của ông Đinh La Thăng đã thực hiện một loạt hành vi trái pháp luật để Đinh Ngọc Hệ có điều kiện lừa đảo, chiếm đoạt tiền của Nhà nước.

Khi bị cáo Đinh Ngọc Hệ kéo dài thời gian thanh toán tiền trúng đấu giá không đúng quy định, ông Đinh La Thăng và các bị cáo nguyên là cán bộ Tổng Công ty không quyết định chấm dứt hợp đồng.

Cụ thể, Hệ đã chỉ đạo nhân viên làm giả hồ sơ năng lực tài chính của Công ty Yên Khánh và Khánh An; dùng thủ đoạn đăng ký 2 công ty tham gia đấu giá, nhưng khi tổ chức đấu giá thì chỉ đạo chỉ Công ty Yên Khánh tham gia.

Các cán bộ Bộ GTVT đã lỏng lẻo trong kiểm soát để Công ty Yên Khánh của Hệ trúng đấu giá quyền thu phí cáo tốc TP.HCM- Trung Lương 5 năm.

Sau khi trúng đấu giá, Đinh Ngọc Hệ đã chây ì không chịu thanh toán tiền như hợp đồng đã ký kết.
Không những vậy, Hệ dùng phần mềm can thiệp vào hệ thống thu phí để trục lợi, chiếm đoạt tài sản Nhà nước.

Hành vi phạm tội của bị cáo Đinh La Thăng đã tạo điều kiện để Đinh Ngọc Hệ chiếm đoạt hơn 725 tỷ đồng. Vì vậy, bị cáo phải chịu trách nhiệm chính trong vụ án.

Bị cáo với vai trò là thứ trưởng Bộ GTVT, Chủ tịch Hội đồng bán đấu giá quyền thu phí tuyến đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương Nguyễn Hồng Trường, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, biết được mối quan hệ cá nhân giữa ông Đinh La Thăng và Đinh Ngọc Hệ nên có những chỉ đạo không đúng quy định, tạo điều kiện cho công ty của Hệ trúng đấu giá quyền thu phí.

Dù nắm rõ các quy định về bán đấu giá tài sản Nhà nước nhưng chỉ đạo cho đơn vị trúng thầu nộp tiền làm 3 lần, trái với quy định Thông tư liên tịch của Bộ GTVT; ký quyết định phê duyệt giá khởi điểm bán đấu giá quyền thu phí.

Trong đó cho phép Hội đồng bán chỉ định khi chỉ có 1 người tham gia đấu giá; ký văn bản thông báo cho Công ty Yên Khánh và Công ty Khánh An của Đinh Ngọc Hệ đủ điều kiện tham gia đấu giá.

Khi công ty của Hệ không nộp tiền mua bán quyền thu phí, bị cáo chỉ chỉ đạo yêu cầu Hệ thanh toán chứ không chấm dứt hợp đồng.

Tuyên án các bị cáo

Vì các lẽ trên, có đủ cơ sở kết luận, bị cáo Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường, Dương Tuấn Minh và các bị cáo nguyên là cán bộ của Bộ GTVT và Tổng công ty Cửu Long, phạm vào tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Bị cáo Đinh Ngọc Hệ đã phạm vào tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tội lợi dụng chức vụ và quyền hạn đối với người khác để trục lợi.

Bị cáo Phạm Văn Diệt và các bị cáo nguyên là cán bộ, nhân viên Công ty Yên Khánh đã phạm vào tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vì vậy cần phải có hình phạt tương xứng với hành vi, mức độ phạm tội của các bị cáo. Cần phải cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian để răn đe, phòng ngừa chung.

HĐXX quyết định tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng (nguyên Bộ trưởng Bộ GTVT) 10 năm tù. Tổng hợp với bản án trước đó, buộc bị cáo Đinh La Thăng phải chấp hành hình phạt là 30 năm tù;

Bị cáo Nguyễn Hồng Trường (nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT) 4 năm 6 tháng tù;

Dương Tuấn Minh (Tổng giám đốc Tổng công ty Cửu Long) 4 năm tù;

Các bị cáo nguyên là cán bộ của Bộ GTVT và Tổng công ty Cửu Long cũng phải lãnh từ 2 năm tới 3 năm 6 tháng tù;

Đinh Ngọc Hệ (nguyên Phó tổng giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn- Bộ Quốc Phòng) lãnh án chung thân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, 13 năm tù về tội lợi dụng chức vụ và quyền hạn đối với người khác để trục lợi. Hình phạt chung cho cả 2 tội là chung thân. Tổng hợp với bản án 30 năm trước đó, buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt tù chung thân.

Phạm Văn Diệt (nguyên Tổng đốc điều hành Công ty Đức Bình, một trong các công ty của Đinh Ngọc Hệ) 10 năm tù, tổng hợp bản án 14 năm trước đó, buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt là 24 năm tù.

Tô Ngọc Hùng (Kế toán trưởng, phụ trách toàn bộ tài chính của Công ty Yên Khánh) 9 năm tù.

Các nhân viên cấp dưới của bị cáo Hệ cũng phải lãnh từ án treo tới 7 năm tù giam.

Về dân sự, buộc bị cáo Đinh Ngọc Hệ giao số tiền hơn 725 tỷ đồng để nộp ngân sách của Nhà nước.

Trình bày lời nói sau cùng trước khi tòa tuyên án, ông Đinh La Thăng cho rằng, việc vi phạm về thủ tục .... 

Tác giả: Thanh Phương - Thanh Tùng