Theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Bình và Ban Chỉ đạo Dự án cao tốc Bắc – Nam tỉnh đến thời điểm này, khi chỉ còn vài ngày đến mốc bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư, nhà thi công nay mới được 112,63/126,43km, đạt 89,09%. Các địa phương có tỷ lệ bàn giao mặt bằng cao như Đồng Hới đạt 100%, Quảng Ninh đạt 98,57%, Ba Đồn đạt 97,23%. Bên cạnh đó, một số địa phương có tỷ lệ bàn giao mặt bằng còn thấp chưa đạt yêu cầu như huyện Lệ Thủy đạt 79,81%, Bố Trạch đạt 86,6%, Quảng Trạch đạt 88,54% đã ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện Dự án.

Theo chủ trương của Chính phủ, đến 30/6/2023, các địa phương phải bảo đảm tiến độ bàn giao 100% mặt bằng sạch cho chủ đầu tư thực hiện Dự án cao tốc Bắc - Nam, song đến nay Quảng Bình vẫn chưa đạt được tiến độ.

Dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021-2025, đoạn qua địa phận tỉnh Quảng Bình bao gồm 3 dự án thành phần với tổng chiều dài 126,79 km; tổng mức đầu tư trên 24.282 tỷ đồng. Dự án gồm 3 dự án thành phần là Đoạn Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ; với tổng diện tích thu hồi đất là 1.273,84 ha.

Được biết, khi triển khai Dự án cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn tỉnh Quảng Bình có 3.227 hộ gia đình bị ảnh hưởng, trong đó có 580 hộ thuộc diện tái định cư; 4.662 ngôi mộ bị ảnh hưởng, trong đó có 3.737 ngôi mộ phải di dời đến vị trí mới.

Về công trình hạ tầng kỹ thuật, hệ thống đường dây 500 kV có 15 vị trí bị ảnh hưởng, đường dây 220 kV có 15 vị trí, đường dây 110 kV có 21 vị trí giao chéo với tuyến cao tốc và nhiều hệ thống đường dây điện trung thế, hạ thế, hệ thống viễn thông.

Bên cạnh đó, có 12 công trình hạ tầng như trụ sở UBND xã, trạm y tế, sân vận động, trường mầm non, chợ thuộc thị xã Ba Đồn và 4 công trình hạ tầng như nhà văn hóa thôn, điểm trường mầm non, trường tiểu học... thuộc huyện Bố Trạch bị ảnh hưởng một phần hoặc toàn bộ…

Hiện UBND các huyện, thị xã, thành phố vẫn còn nhiều vướng mắc về mặt bằng chưa được giải quyết cụ thể như: Tại huyện Quảng Trạch, việc chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ đối với đoạn tuyến Km583+760- Km586+000 (2,24km) thuộc địa phận xã Quảng Hợp, hoàn thành di dời đường điện trung thế, hạ thể tại Km599+500 (cầu Khe Sét, xã Quảng Lưu), mổ M2 cầu vượt QL12 (xã Quảng Thanh) và trụ T7 cầu sông Gianh (xã Liên Trường) vẫn chưa hoàn thành. Đồng thời vẫn còn 8 hộ gia đình cần phải tháo dỡ các công trình xây dựng cơi nới trái phép để đảm bảo tiến độ bàn giao mặt bằng.

Còn tại thị xã Ba Đồn, công tác di dời Cổng ngăn mặn xã Quảng Tân và Công làng Hạ Thôn vẫn chưa hoàn thành. Đồng thời, hoàn trả các công trình hạ tầng xã hội (Trường học, trụ sở UBND, chợ...) đảm bảo tiến độ giải ngân vốn đầu tư vẫn còn chậm.

Cầu bắc qua sông Quảng Hải (thị xã Ba Đồn) nơi có cao tốc Bắc Nam đi qua vẫn còn một số trường học, trạm y tế chưa được di dời.

Tại huyện Quảng Ninh, công tác giải phóng mặt bằng 04 hộ gia đình thuộc xã Xuân Ninh để bàn giao mặt bằng thi công 04 trụ cầu Long Đại vẫn đang gấp rút tiến hành.

Còn tại huyện Lệ Thuỷ, là địa phương có tỉ lệ % giải phóng mặt bằng thấp nhất thì việc khó khăn nhất là việc triển khai khu tái định cư còn chậm khiến người dân tại các xã Kim Thủy, Trường Thủy chưa thể thu hoạch, di chuyển tài sản bàn giao mặt bằng khi đã nhận tiền bồi thường, hỗ trợ. Khó khăn trong trong việc xác định loại đất của các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thị trấn Nông trường Lệ Ninh; tập trung giải quyết dứt điểm vướng mắc về đất đai đối với Công ty GreenStar tại xã Phú Thủy; các hộ dân tại xã Trường Thủy, Kim Thủy, để hoàn thành bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng Dự án.

Với từng đó công việc còn dang dở, có thể thấy chỉ trong một vài ngày còn lại của năm 2023 là chưa thể hoàn thành như kế hoạch đã đề ra. Thời gian bàn giao 100% mặt bằng sạch cho chủ đầu tư, nhà thầu thi công đã đến gần mốc, nhưng khối lượng công việc còn lại vẫn còn nhiều.

Do đó, ngày 21/12/2023 UBND tỉnh Quảng Bình đã ra văn bản số 5699/TB-VPUBND về thông báo Kết luận của đồng chí Trần Thắng - Chủ tịch UBND tỉnh tại cuộc họp về công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, đoạn qua địa phận tỉnh Quảng Bình. Trong đó, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan tập trung nhân lực, đầu tư thời gian để thực hiện hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án trong năm 2023.

Tại văn bản này, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình đề nghị các Ban Quản lý dự án tiếp tục phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ các địa phương trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn, nhất là các khó khăn, vướng mắc đang triển khai giải quyết. Chủ trì, phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố có Dự án đi qua hoàn thiện các hồ sơ tài liệu liên quan việc đánh giá ảnh hưởng công trình nhà ở sắt mốc giải phóng mặt bằng để thông báo chính thức cho các huyện, thị xã, thành phố tiến hành bồi thường, giải phóng mặt bằng (nếu có) trước ngày 25/12/2023.

Tiếp tục huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc tuyên truyền, vận động người dân chấp hành chính sách bồi thường, hỗ trợ, GPMB của tỉnh, tạo sự đồng thuận trong việc giải phóng mặt bằng triển khai Dự án.

Tranh thủ thời tiết thuận lợi, tập trung nhân lực, máy móc thiết bị đẩy nhanh thi công hoàn thành các khu tái định cư, khu nghĩa địa, di dời hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và hoàn thành công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng phần diện tích còn lại của Dự án trước ngày 31/12/2023.

Có các biện pháp quyết liệt giải quyết các khó khăn, vướng mắc về mặt bằng theo đề nghị của chủ đầu tư và các nhà thầu thi công. Tổ chức đối thoại, giải quyết dứt điểm các kiến nghị, khiếu nại của người dân. Trong trường hợp khi đã thực hiện đầy đủ các biện pháp theo đúng quy định của pháp luật và tình hình thực tế mà người dân không hợp tác, không chấp hành, chống đối thì xây dựng phương án và tổ chức bảo vệ thi công hoặc cưỡng chế theo đúng quy định của pháp luật.

Tiếp tục chỉ đạo công an các địa phương chủ động nắm bắt tình hình, kịp thời phát hiện, xử lý các vụ việc gây mất an ninh trật tự trên địa bàn, không để xảy ra điểm nóng, điểm phức tạp về an ninh trật tự trong quá trình triển khai thực hiện Dự án, đặc biệt trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Xuân Hương