Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký công điện số 54 về việc tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, huy động cả hệ thống chính trị để đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành GPMB các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT đúng kế hoạch.

Trong đó, Thủ tướng đặt thời hạn trước ngày 30/6 các tỉnh giải phóng mặt bằng chậm nhất so với cả nước là: Quảng Bình, Quảng Trị, Hậu Giang, Kiên Giang đẩy nhanh việc hoàn thiện các khu tái định cư; Hà Tĩnh, Phú Yên, Khánh Hòa đẩy nhanh việc di dời hạ tầng kỹ thuật; Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ngãi tập trung chỉ đạo để sớm bàn giao các diện tích còn lại của dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 và các dự án trọng điểm khác.

Đến ngày 3/7, Sở GTVT tỉnh Quảng Bình cho biết, mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo chậm nhất đến ngày 30/6 các địa phương phải bàn giao 100% mặt bằng của dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2021 - 2025, nhưng đến nay tại Quảng Bình vẫn còn hơn 1,5 km mặt bằng chưa bàn giao cho chủ đầu tư. Nguyên nhân chính là do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) chưa được tháo gỡ.

Cụ thể, dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đi qua địa bàn Quảng Bình gồm 3 dự án thành phần với tổng chiều dài 126,43 km. Trong đó, đoạn Vũng Áng - Bùng dài 42,95 km, đoạn Bùng - Vạn Ninh dài 49,93 km, đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ dài 33,55 km. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có 8 nút giao.

Tổng diện tích đất chiếm dụng của các dự án thành phần hơn 1.128 ha, diện tích rừng trên địa bàn tỉnh cần chuyển mục đích sử dụng hơn 659 ha. Đặc biệt, có khoảng 3.772 hộ gia đình bị ảnh hưởng, trong đó 551 hộ thuộc diện tái định cư; khoảng 4.642 ngôi mộ bị ảnh hưởng, trong đó 3.885 ngôi mộ phải di dời đến vị trí mới.

Từ khi triển khai dự án đến nay, các địa phương đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với giá trị hơn 2.376 tỷ đồng trên chiều dài 126,35 km (đạt 99,94%), đã chi trả hơn 2.323 tỷ đồng (đạt 97,78%).

Về kết quả bàn giao mặt bằng, tính đến ngày 30/6 (thời hạn được yêu cầu bàn giao 100%), tổng chiều dài mà các địa phương bàn giao cho các ban quản lý dự án là 124,89 km, mới đạt 98,78%. Với 1,54 km chưa bàn giao (chiếm 1,22%), huyện Quảng Trạch có 10 m (chiếm 0,04%), TX Ba Đồn 40 m (chiếm 0,43%), huyện Bố Trạch 740m (chiếm 2,55%), huyện Lệ Thủy 750 m (chiếm 2,34%).

Qua báo cáo của các địa phương, hiện toàn tỉnh còn 10 hộ dân chưa đồng ý nhận tiền bồi thường, hỗ trợ; trong đó, Bố Trạch 3 hộ, Lệ Thủy 7 hộ. Số hộ dân chưa phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ là 9 hộ; trong đó, TX Ba Đồn 5 hộ, Bố Trạch 4 hộ.

Theo ông Phạm Văn Năm, Giám đốc Sở Giao thông vận tải (GTVT), do khối lượng giải phóng mặt bằng lớn, phức tạp nên công tác này được tỉnh Quảng Bình tập trung quyết liệt trong suốt thời gian dự án triển khai đến nay nhưng vẫn chưa thể hoàn thành như yêu cầu đề ra.

Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh (Bộ Giao thông - Vận tải) là đơn vị chủ đầu tư Dự án thành phần cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ. Ông Chu Văn Long, Phó Trưởng phòng Quản lý dự án 4, Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh cho biết, về phía Bộ GTVT phối hợp thì công tác GPMB tại huyện Lệ Thủy còn gặp không ít những vướng mắc. Nguyên nhân làm kéo dài thời gian giải phóng mặt bằng là trong quá trình triển khai, huyện Lệ Thủy có điều chỉnh quy mô các khu tái định cư.

Về phạm vi, dự án đi qua huyện Lệ Thủy với chiều dài tương đương cả tỉnh Quảng Trị thực hiện. Như vậy, khối lượng công việc rất dự án đi qua chủ yếu ở khu vực rừng núi nên việc xác nhận chủ đất, tình trạng đất gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra cũng có nhiều trường hợp người dân không ủng hộ, chống đối.

Cũng theo ông Chu Văn Long,  tiến độ Dự án của 12 Dự án Cao tốc đã được Chính phủ ấn định thời gian hoàn thành. Dự Án thành phần cao tốc Vạn Ninh -  Cam Lộ là 30/6/2025. Như vậy, thời gian thực hiện Dự án chỉ còn khoảng 1 năm nữa.

Trong khi đó điều kiện thời tiết ở Quảng Bình khoảng 4 tháng cuối năm mưa liên tục, gần như không làm được gì. Như vậy, thời gian còn lại chỉ khoảng 6 tháng để triển khai. Theo tình hình địa phương không bàn giao được 100% mặt bằng sạch thì dự án không có cách nào hoàn thành được theo đúng tiến độ mà Thủ tướng Chính phủ giao.

Xuân Hương