Báo cáo tài chính quý 2/2018 vừa được Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex (PG Bank) công bố cho thấy, nợ xấu tại ngày 30/6/2018 ở ngân hàng này là 780 tỷ đồng, tăng 12,9% so với đầu năm. Trong đó nợ nhóm 3 - nợ dưới tiêu chuẩn tăng mạnh 69% lên 140 tỷ đồng; nợ nhóm 4 tăng 23% lên 131 tỷ đồng; nợ nhóm 5 tăng nhẹ 1,5% lên 508 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ cho vay khách hàng của PG Bank tăng từ 3,23% hồi đầu năm lên 3,75% cuối quý 2/2018.

Bên cạnh đó, lợi nhuận trong quý 2 có phần chững lại so với quý 1 do ngân hàng tăng mạnh trích lập dự phòng rủi ro (quý 1 là 19,7 tỷ trong khi quý 2 trích 115 tỷ đồng). Lãi trước thuế của PG Bank trong quý 2 chỉ đạt 16,6 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với mức đạt được là 82 tỷ trong quý 1. 

Trước đó, thông tin cổ đông HDBank và PGBank bất ngờ thông qua việc sáp nhập tại đại hội cổ đông vừa qua đã gây không ít bất ngờ cho thị trường, bởi trước đó PGBank được cho là sẽ hợp tác cùng MB sau khi mối duyên cùng VietinBank bất thành. Ngân hàng này đã có 3 năm chờ đợi VietinBank để tiến hành sáp nhập nhưng cuối cùng hai bên vẫn không thể tìm được tiếng nói chung và đành phải đường ai nấy đi.

Trong 3 năm ấy, PGBank phải hoạt động cầm chừng để chờ và đợi, cổ đông nhỏ lẻ của ngân hàng cũng sốt ruột khi thấy tình hình chẳng thay đổi khi hết đại hội này đến đại hội khác, đến nỗi tại đại hội năm 2017 họ phải ý kiến rằng nếu không phù hợp thì bỏ sáp nhập với VietinBank để tìm một đối tác khác mà còn làm ăn kinh doanh đem lại lợi ích cho cổ đông. Vf sau đó, PGBank lại chọn HDBank.

Kế hoạch sáp nhập PGBank – HDBank cũng được hai ngân hàng lên kế hoạch triển khai khá mau lẹ, gói gọn trong 4 tháng. Nếu được cơ quan quản lý chấp thuận, việc hoán đổi cổ phiếu và bàn giao sẽ được đẩy nhanh. Một kịch bản sáp nhập DaiABank cách đây 5 năm dường như sẽ được HDBank tái hiện với PGBank.

Và, không ít câu hỏi đặt ra cho thương vụ này, trong đó có những e ngại về việc liệu HDBank có phải gồng mình xử lý nợ xấu hậu sáp nhập như nhiều trường hợp khác hay không.

Nợ xấu của PGBank từng ở mức rất cao, chiếm đến 8,4% tổng dư nợ cho vay cuối năm 2012. Từ sau năm 2013, nợ xấu tại PGBank đã có sự cải thiện đáng kể, giảm dần về dưới 3%, song lại bất ngờ tăng khá mạnh trở lại vào năm ngoái. 

Hết năm 2017, nợ xấu tuyệt đối của PGBank là hơn 690 tỷ đồng, chiếm 3,23% tổng dư nợ cho vay, tăng lên khá nhiều so với mức 2,47% hồi cuối năm 2016 và vượt qua ngưỡng cho phép 3% của NHNN. Đáng chú ý, nợ nhóm 5 – nợ có khả năng mất vốn tăng tới 84% lên hơn 500 tỷ đồng và chiếm tỷ trọng khá lớn là 73% trên tổng nợ xấu tại PGBank.

Trong ĐHĐCĐ thường niên 2018, lãnh đạo HDBank cho rằng, nợ nội bảng của PGBank có tài sản đảm bảo đầy đủ nên khả năng thu hồi lớn. Các khoản nợ xấu đã bán cho VAMC cũng có khả năng xử lý được 80%, vì có tài sản đảm bảo, với khả năng thu hồi 1.400 tỷ đồng. Còn với nợ nội bảng PGBank hơn 660 tỷ đồng cũng có tài sản đảm bảo đầy đủ, nên khả năng thu hồi lớn. Do đó, nợ xấu sau sáp nhập PGBank khả năng được xử lý được rất lớn, không ảnh hưởng tới hoạt động của HDBank.

Cũng có trăn trở nữa đến từ các cổ đông nhìn từ thương vụ cũ, ấy là tình hình của PGBank liệu có khiến cho ngân hàng bị ảnh hưởng hay không, khi gần đây nhất là thương vụ Sacombank nhận sáp nhập Southern Bank làm cho ngân hàng top đầu của Việt Nam rơi vào khó khăn chồng chất?

Đánh giá về thương vụ này, các chuyên gia phân tích đến từ công ty chứng khoán BVSC cũng đồng tình rằng thương vụ sáp nhập với PGBank sẽ tạo rủi ro pha loãng đối với cổ đông hiện tại của HDB, đồng thời HDB phải gánh thêm 1.950 tỷ nợ xấu (nợ nội bảng và trái phiếu VAMC). Tại HDBank, tỷ lệ nợ xấu tại ngân hàng này đang ở mức 1,62% vào cuối quý 1/2018, tăng nhẹ 0,1% so với hồi đầu năm. Thế nhưng, HDBank dường như khá tự tin và không e ngại với số nợ xấu tại PGBank, theo đề án sáp nhập, dự kiến tỷ lệ nợ xấu sẽ được giữ ở mức rất thấp là 1,29% trong 3 năm sau sáp nhập từ 2018-2020. 

Theo kế hoạch của 2 ngân hàng, dự kiến thương vụ M&A sẽ được hoàn tất vào tháng 8 tới. 

Hoàng Dung